Mila internacionala : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Ricou31 (discussion | contribucions)
Crèa en tradusissent la pagina « Mille international »
 
Ricou31 (discussion | contribucions)
Cap resum de modificació
Balisa : editor de codi 2017
Linha 4 :
* La mila terrèstra americana (''statute mile'' o ''U.S. Survey mile''), qu'es un pauc mai longa e equival a 1 609,3472 m. Abolit en 1959, es encara utilizada als EUA a causa de la granda quantitat de mapas e cadastres que l'utilizan e del fach que l'escart plan fèble amb la mila internacionala es insignificant per nombre d'aplicacions.
 
* la « [[mila marina]] », tanben nomenada « mila marina internacionala » o « nautica », unitat de longor utilizada dins la navigacion maritima e aeriana e que val exactament <span title="">1 852</span>&nbsp;<span title="mètre">m</span>{{unité/2unitat|1852|m}}.
 
== Unitats derivadas ==
L'unitat d'[[aira]] derivada de la mila internacionala es la mila carrada (''squared mile'') que val exactament <span title="">2 589 988,110336</span>&nbsp;<span title="mètre">m</span><sup>2</sup>{{unité/2unitat|2589988.110336|m|2}} o gaireben 2,59&nbsp;km<sup>2</sup> o 259&nbsp;[[Hectareectara|ha]] (a 0,001 % près).
 
== Divisions ==
Linha 17 :
| &nbsp;=)&nbsp;
| align="right" height="24" | ⅓
| &nbsp; lègalègas (''[[League]]''s)
|-
| &nbsp; =
Linha 25 :
| &nbsp;=)&nbsp;
| align="right" height="24" | 8
| &nbsp; furlongsregas (''[[furlong]]s'')
|-
| &nbsp; =
Linha 33 :
| &nbsp;=)&nbsp;
| align="right" height="24" | 80
| &nbsp; [[Cadena (unitat)|cadenas]](''chains'')<br>
|-
| &nbsp; =
Linha 41 :
| &nbsp;=)&nbsp;
| align="right" height="24" | 320
| &nbsp; [[Pèrga (unitat)|pèrgas]] (''Perches'')
|-
| &nbsp; =
Linha 49 :
| &nbsp;=)&nbsp;
| align="right" height="24" | 1 760
| &nbsp; vèrgas (''[[Yard|vèrga]]s'')<br>
|-
| &nbsp; =
Linha 57 :
| &nbsp;=)&nbsp;
| align="right" height="24" | 5 280
| &nbsp; [[Pè (unitat)|pès]] (feet)
|-
| &nbsp; =
Linha 65 :
| &nbsp;=)&nbsp;
| align="right" height="24" | &nbsp; 63 360
| &nbsp; [[Poce (unitat)|poces]] (''inches'').
|}
 
Linha 71 :
L'origina de la mila ven d'una lei du Parlament anglés de [[1592]] jol règne de la reinna [[Elisabèt I d'Anglatèrra|Elisabèt I{{Ire}}]]. Dempuèi, la mila reglamentària (''statute mile'') mesura exactament 1 760&nbsp;yards, o 5 280&nbsp;pès.
 
La mila romana a valgut, coma lo nom l'indica (''milia passuum''), mile dobe passes de cinc pès, alara que la mila anglesa val {{Nobr|1=(33 ÷ 32) × {{formatnum:5000}} = {{formatnum:5280}}}}. La rason n'es que lo factor onze foguèt introduch dins le sistèma de mesura anglés a partir de sa constitucion.
 
Dins lo sistèma roman, la mila se divisava en uèit estadis. L'estadi roman mesura un pauc mai de <span title="">185</span>&nbsp;<span title="mètre">m</span>{{unité/2unitat|185|m}} e la rega anglesa (''yard'') environ <span title="">201</span>&nbsp;<span title="mètre">m</span>{{unité/2unitat|201|m}}. Aquestas doas valors son relativament pròchas. Atal se decidís, assimilant la rega a l'estadi, que la mila anglesa siá uèit regas. Dempuèi, la mila anglesa mesura exactament 320&nbsp;pèrgas. La lei de la fin del sègle XVI acaba amb una practica concurrenta d'una mila de 5 000&nbsp;pès angleses, o <span title="">1 524</span>&nbsp;<span title="mètre">m</span>{{unité/2unitat|1524|m}}, mas egalant {{Nobr|303&nbsp;{{frac|1|33}} pèrgas}} e {{Nobr|{{formatnum:1666}}&nbsp;⅔ vèrgas}}, de la valors fraccionalas.
 
''De notar tanben que''<span></span>:
* la mila irlandesa valguèt tanben 320 pèrgas, mas la pèrga irlandesa fuguèt definida per una longor de 21&nbsp;pieds au lieu de 16&nbsp;½ pieds pour la perche anglaise. D'où le mille irlandais de {{Nobr|1=21 × 320 = {{formatnum:6720}} piedspès}}, o <span title="">2 048,256</span>&nbsp;<span title="mètre">m</span>{{Unité/2Unitat|2048.256|m}} ;
* la mila escocesa valguèt 320 pèrgas escocesas. La pèrga escocesa valguèt 18&nbsp;pieds escocés. La mila escocesa valguèt donc {{Nobr|1=18 × 320 = {{formatnum:5760}} piedspès}} escoceses. Lo pè escocés entreten amn lo pè angles la mèsma proporcion qu'aqueste darrirè amb lo pè roman, es a dire 36 : 35. Teoricament, la mila escocesa correspond atal a {{Nobr|1={{formatnum:5760}} × (36 : 35) ÷ 3 = {{formatnum:1974}}&nbsp;{{frac|6|7}} yards}}. Mas la valor de conversion empirica e convencionala es puslèu de 1 976&nbsp;yards per una mila escocesa<ref>Ian. H. Adams, ''Agrarian landscape terms: a glossary for historical geography'', Publisher: Londres : Institute of British Geographers, 1976. {{ISBN|0901989207}}</ref>. Aquesta darrièra egala donc <span title="">1 806,8544</span>&nbsp;<span title="mètre">m</span>{{unité/2|1806.8544|m}}. Un axe de diferentas carrirèras e fòrça toristic dins la vielha vila d'[[Edimborg]] – d'un castèl cap a un palais – mesura unes 1,8&nbsp;km, d'ont son nom informal : ''« the Royal Mile »''.
 
== En corsa a pè ==
Linha 83 :
 
== Nòtas e referéncias ==
{{RéférencesReflist}}
[[Categoria:Unitat de longor]]