Antòni Clet : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
→‎Compendi : structura e complement
Structura e correction
Linha 1 :
'''Antòni Clet''' ([[Lo Puèi de Velai]], [[17 de julhet]] de [[1705]]-[[22 de novembre]] de [[1785]]) foguèt un escrivan e estampaire occitan.
 
Foguèt tanben l’autor major en lenga del Puèi per lo [[sègle de las Luses|sègle de las lutz]] (un istòrian velaiés, Louis Portal escriguèt en 1903: "''il a écrit l’idiome du Puy dans sa pureté''"). Escriguèt fòrçasfòrça òbras (nadals, peças de teatre) que solament tres foguèron conservadas, doas dins una mescla de francés e d’occitan (''Monsieur Lambert'' (1757) e ''le Sermon manqué'' (1749) - amb los titols en francés)<ref>Francisque Mandet, ''Histoire du [https://books.google.fr/books?id=aNNkL8iAuDUC&pg=PA226&dq=antoine+clet&hl=fr&sa=X&ei=UAuFVaPXGYqAUfaDgJgM&ved=0CDsQ6AEwBQ#v=onepage&q=antoine%20clet&f=false Velay]''</ref>.
 
Es amb lo trobador [[Pèire Cardenal]] e [[Natalís Cordat]] un classic de las letràs occitanas del Velai.
 
Una placa en occitan foguèt estata posada sobre l’ostal-estamparia de Clet per la “Santa-Estèla” organisada al Puèi en 1923.
 
== Vida ==
Linha 5 ⟶ 11:
 
Foguèt l’estampaire major del Puèi de Velai al [[sègle XVIII]], nomenat « estampaire del rei » en [[1751]]. Estampèt una òbra de Mgr Lefranc de Pompignan, avèsque del Puèi que foguèt atacada per [[Voltaire]] (lo libre del filòsòf es a la bibliòteca de St Petersborg)<ref>Sita de la Biblioteca Voltaire [https://vivaldi.nlr.ru/bx000070514/view#page=533]</ref>.
 
Foguèt tanben l’autor major en lenga del Puèi per lo [[sègle de las Luses|sègle de las lutz]] (un istòrian velaiés, Louis Portal escriguèt en 1903: "''il a écrit l’idiome du Puy dans sa pureté''"). Escriguèt fòrças òbras (nadals, peças de teatre) que solament tres foguèron conservadas, doas dins una mescla de francés e d’occitan (''Monsieur Lambert'' (1757) e ''le Sermon manqué'' (1749) - amb los titols en francés)<ref>Francisque Mandet, ''Histoire du [https://books.google.fr/books?id=aNNkL8iAuDUC&pg=PA226&dq=antoine+clet&hl=fr&sa=X&ei=UAuFVaPXGYqAUfaDgJgM&ved=0CDsQ6AEwBQ#v=onepage&q=antoine%20clet&f=false Velay]''</ref>.
==Sas òbras==
 
Linha 17 ⟶ 21:
''Monsieur Lambert'' conta las aventuras del cirurgian e ancian sodard Lambert, que foguèt estat elegit cònsol del Puèi e que volguèt « ranjar la canalha del Puèi », mas que i arribèt pas... L’acte 1 es en occitan a 85 % (Friquètà, la filha de Lambert vòl que parlar francés). Es lo cap d’òbra de Clet.
 
==== Extrach : acte ====
'''Acte 1 sc 2 : lo cònsol Lambert ===='''
 
"''Tu o as bien davinat ! N’ai pas besonh d’escòrta ''
 
Linha 32 ⟶ 38:
''C''onta las aventuras de l’abat Vivier que foguèt invitat per dire lo Sermon al convent de [[Vals-près-le-Puy|Vals]] mas davant que de montar en cadèira s’ensalvèt per la fenestra. Vai alara “ tombar las parets” de la vinha del père Guilhòt. Es tanben un testimòni sobre lo país del Puèi, en aquel temps plantat de vinhas. Es burlesc e curiosament mòderne. [[File:Antoine Clet 3.JPG|thumb|Ostal e estampariá d’A. Clet]]
 
==== Extrach : acte ====
'''Acte 2 sc 4, lo père Guilhòt, vinhairon parla amb la maire de l'abat ===='''
 
"''Monsur vostre garçon, n’a pas osat prechar.''
 
Linha 43 ⟶ 51:
''De que se vai meilar de faire de sermons ?''"
 
Las doas peças foguèron publicadas dins las annadas 1840 al Puèi per lo rèire-petit-filh François-Marie Clet. Dison que fòrcesfòrça abitants del Puèi decoran las tiradas al sègle 19.
 
Fòrças versions èran manescrichas <ref>'''Catalogue général des manuscrits des bibliothèques publiques de France. Départements — Tome XIII. Le Puy''' http://ccfr.bnf.fr/portailccfr/jsp/portal/index.jsp?record=eadcgm:EADC:D19270158&action=opac_direct_view&only_main=false&success=/jsp/portal/index.jsp&profile=anonymous</ref> que Clet podiá pas estampar soas òbras: un estampaire del rei duviá èstre de “bona vida e religion”.
 
Escriguèt tanben una peça en francés, ''Le Borgne'' (1770), una istòria de mosquetaris.
 
Una placa en occitan foguèt estata posada sobre l’ostal-estamparia de Clet per la “Santa-Estèla” organisada al Puèi en 1923.
 
Dempuéi, l’estampaire e autor son plan oblidats.
 
==Referéncias==