Codon
Un codon qu'ei una seguida de tres nucleotids (un triplet) qui's segueishen dens ua macromolecula d'acid ribonucleïc messatgèr (ARNm) e qui codan (mercés au còde genetic) sia peu començament de l'arrevirada de l'ARNm en proteïnas, sia per la causida de tau o tau aminoacid (enter vint possibles) o per l'acabament de l'arrevirada. Los tres nucleotids possibles que son l'adenina, la citosina, la timina e l'uracil (respectivament abreujats A , C, T e U). Aqueth quate nucleotids que forman quate menas de letras per escríver cada codon (compausat cadun de tres nucleotids) : aquò que balha donc 43 = 64 possibilitats per significar un deus vint aminoacids, "començar" o "acabar". Que cau mentàver tanben que l'arrevirada que comença tostemps dab lo medish aminoacid (la metionina) e que lo son codon (AUG, qui ei tanben lo codon qui vòu díser "començar").
Lista deus codons
modificar| 2nda basa | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| U | C | A | G | ||
| 1ra basa |
U |
UUU (Phe/F) Fenilalanina |
UCU (Ser/S) Serina |
UAU (Tyr/Y) Tirosina |
UGU (Cys/C) Cisteïna |
| C |
CUU (Leu/L) Leucina |
CCU (Pro/P) Prolina |
CAU (His/H) Istidina |
CGU (Arg/R) Arginina |
|
| A |
AUU (Ile/I) Isoleucina |
ACU (Thr/T) Treonina |
AAU (Asn/N) Asparagina |
AGU (Ser/S) Serina |
|
| G |
GUU (Val/V) Valina |
GCU (Ala/A) Alanina |
GAU (Asp/D) Acid aspartic |
GGU (Gly/G) Glicina |
|