Cavalet de Sant Jòrgi
Lo cavalet de Sant Jòrgi o chavalet de Sant Jòrdi, dit tanben saut ceba, cambaleta-tomba[1][2] es un jòc esportiu fòrça ancian.
Origina incèrta
modificarDins las civilizacions en las qualas lo caval ten una granda importància, los enfants s'abrivan en s'apiejant sus la gropa de l'animal arriban successivament a s'installar de cavalgons, a plusors sus son esquina, a tres per exemple.
A l'exemple de l'activitat precedenta, dins lo jòc del chavalet de Sant Jòrdi, una equipa ten lo ròtle del caval e l'autra lo dels cavalièrs.
Règlas del jòc
modificarLo chavalet de Sant Jòrdi se jòga amb doas equipas de 4, 5 o 6 jogaires. Amb mai de participants lo jòc ven impossible per manca de plaça sus l'esquina del "caval".
L'equipa del caval causís un de sos jogaires, en general lo mens robust qui, de pè, s'adòrsa contra un mur, un arbre... e plaça sas mans coma se voliá far esquineta. Un coequipièr inclina lo bust gaireben orizontalament, apieja son front sus las mans de son companh que ven de s'adorsar puèi escarta un pauc las cambas. Un tresen jogaire de la meteissa equipa se baissa, plaça son cotet contra lo cul del segond e estrenh amb sos braces las cambas d'aquel sus lo qual apieja son cap. Lo quatren fa coma lo tresen, lo cinquen coma lo quatren e aital a la seguida fins que totes los jogaires de l'equipa formen un long supòrt amb lors esquinas, una sòrta de mesclada de rugbi linear, que constituís l'esquina d'un caval imaginari.
L'autre equipa, los cavalièrs, se plaça darrièr una linha a qualques mètres de l'installacion constituida per la primièra equipa. Lo cavalièr supausat èsser lo melhor per sautar s'abriva lo primièr e sauta a de cavalgons lo mai luènh possible sus l'esquina del caval per laissar darrièr el lo mai de d'spaci possibla per tal que sos coequipièrs pòscan retombar assetats sus l'esquina de los que son dejós. Lo segond fa tot parièr e ensaja de se metre just darrièr lo primièr qu'a sautat e aital a la seguida fins que lo caval supòrte tota l'equipa advèrsa.
Objectius del jòc
modificar- Pel caval :
- Vista l'espròva fisica que constituís pels jogaires lo fach de recebre sus l'esquina d'adversaris que se laissan caire de tot lor pes, lor objectiu per eles es de venir cavalièrs. Per aquò lo caval deu pas s'escagassar o s'enfonsar. S'arriban a téner e autanplan a far tombar los cavalièrs en s'esbrofant, los adversaris prendran lor plaça.
- Pels cavalièrs :
- Ben tombar de cavalgons per non pèrdre pas l'equilibri, sautar pro luènh per que tota l'equipa pòsca téner, non pausar pas los pès a tèrra quand òm es sus l'esquina del caval e non parlar pas malgrat las provocacions del caval que pòt dire per exemple a un cavalièr : "As pausat lo pè" e l'autre li respond "Non", çò que fa pèrdre son equipa.
Istòria e actualitat
modificarAquel jòc sembla aver desaparegut ; es estat de còps que i a enebit de las corts de recreacion perque èra la causa d'accidents musculars.
Aquel jòc èra reservat als gojats e amb l'aparicion de la mixitat dins los establiments escolars cèrts jòcs an desaparegut per laissar la plaça a autres.
L'industrializacion e la mondializacion an precipitat dins l'oblit fòrça de jòcs tradicionals qu'exigissián ni argent, ni equipament estandardizat, al profièch de jòcs universals.
Cridar seba, es "se confessar vencut", locucion qu'èra primièrament usitée al jòc del cavalet de Sant Jòrdi, quand lo jogaire que prestava l'esquina se declarava cansat. (Expressions familières de Languedoc et des Cévennes).
Segon Frederic Mistral, "Dins la Flandra francesa, lo jòc del cavalet de Sant Jòrgi se sona "jeu de l'ognon", traduccion del provençal ceba qu'òm a pres per seba. Aquò provariá qu'aquel jòc es originari del miègjorn".