Allosaurus

Er Allosaurus siguec un dinosaure dera familha des carnosaures. Es sues trobalhes sigueren trapades en Nòrd-America. Era sua longada era de 12 m e eth sòn cran era eth més gran de toti es Teropòdes coneguts. Quauques crans hen de 60 a 90 cm de longada e es dintadures tanben son plan longes e damb moltes dents ponchadisses. Eth cran, tot e que long ei tanben plan leugèr.

Allosaurus siguec un dinosaure dera familha des terapòdes, çò ei carnivòrs, que demorèc pendent eth jurassic.

Deuant der uelh i auien grans horats lasals. Atau er cran qu'erá més leugèr e era tanben més aisit peth cap de mòver-se. Es soletes parts deth cran que podien pas éster més leugères son es dintadures qu'an d'éster ancorades as dents e era zona de darrièr der uelh damb muscles que tanben ancorauen era dintadura. Enter aguesti dus zones ua barra d'òs trasmetia era fòrça sus es ossi deth cran pendent eth mastegatge.

Atau i a quauques grans crans de dinosaures predadòrs qu'an mens os que beri uns teropòdes. Totun, qu'aguesti eren tanben plan pesats. Eth cran d'Allosaurus qu'auia tanben un pont d'òs sus es sòns uelhs. Non se sap pas tà què servia. Probaubaments qu'auia ua glandula de sau que permetia qu'es Allosaurus s'arreconeishessen es uns as autes.

Un còs de carnosaure

Allosaurus hèia enquias 4 m de nauçada e 12 de longada. pesava enquia 10.000 kg e aquerò hèia d'aguest terapòde un des carnivòrs mès perilhosi dera sua epòca.

Es pates hortes coma colones suportauen eth còs e s'ajudauen tà caminar damb era longa coa. Eth còth, tot i que cuert, era plan redond , de forma qu'eth cran demoraua més sus es espatles que no pas estengut tà deuant. Es costilhes longes ancorades damb espines ath còth arremerquen qu'aciu i auien uns muscles plan poderosi tà minjar. Era esquina era cuerta mès poderosa e es espines e muscles que ligauen cada vertebra auien uns ligament plan horts. Es pates deth dauant eren més cuertes qu'es de darrèr, damb grapes.

Allosaurus siguec un dinosaure carnivòr plan ben equipat. Era dintadura qu'auia ues dents hetes tà tuar e esquinçar es sues victimes. Un còth tant poderós era ajudat pes grapes en esquinçar grans trossi de carn. Es pates de dauant eren tà sosmetre era victima.

Eth sòn comportament predatori ei enqüera un misteri. Non podia pas córrer plan pr'amor qu'eren més grani qu'era marjoria de coleosaures. Minjauen grans ornitisquis coma eth Camptosaurus e eth Stegosaurus e tanben sauropòdes coma eth Diplodòcus e eth Apatosaurus. Totun, se cre qu'atacaua més soent victimes joenes. S'a descurvit adara qu'es sauropòdes an ua certa tendencia tà demorar en manades. Açò qu'ei més ua espelha d'atacs coma eth Allosaurus.

Coma es grans gats d'aué, allosaurus era més ben un oportunista devorador de carn mòrta - qu'auiá mòrt heia plan de temps o atacant petits sauropòdes lonh des sues manades.

Hont: The Illustrated Directory of Dinosaurs and Other Prehistoric Creatures, Greenwich Editions, 2005.