Ajuda:Tot l'indispensable...

Aquesta pagina conten tot l'indispensable… e solament l'indispensable a saber per èsser pas decebut per vòstras primièras experiéncias sus Wikipèdia.

Es volontàriament construcha d'un biais linear e sens ligams blaus clicables dins lo tèxt per qu'a la fin de vòstra lectura, siatz segurs d'aver legit tot çò qu'es indispensable, sens mancar res.

Bona lectura !

Abans d'apondre d'informacions

Wikipèdia es una enciclopèdia, pas una tribuna publicitària o de propaganda.

Las informacions de Wikipèdia se devon justificar amb de fonts fisablas e verificablas

Las informacions tanben devon èsser reformuladas d'un biais original per violar pas lo drech d'autor de las publicacions d'ont son eissidas. Se sètz vos meteis l'autor d'una publicacion que desiratz de partejar sus Wikipèdia, pensatz de prene contacte lèu amb un dels pairins volontaris o consultatz la pagina « Ajuda:Republicacion » (cf. çaijós).

Wikipèdia es pas una tribuna

En cap de cas se pòt pas utilizar per promòure una òbra, una opinion, una persona o un servici. Las informacions qu'i son presentadas o devon èsser d'un biais neutre, en gardant a l'esperit que s’agís de la version occitanofòna d'una enciclopèdia universala. S'es necessari de raportar una opinion, cal mencionar son autor al mejan d'una referéncia ; aquesta opinion deuriá pas ocupar proporcionalament mai de plaça qu'a de notorietat dins los obratges de referéncia. Limitatz a l'estricte minimum los iperligams cap a d'autres sits web, en defugissent sustot los ligams extèrnes que riscarián d'èsser considerats coma promocionals pels autres contributors !

Abans de corregir d'informacions

Esitetz pas a corregir o intervenètz sus la pagina de discussion de l'article.

Wikipèdia modificada de contunh

Totes los articles de Wikipèdia son redigits, melhorats e corregits en permanéncia per de milierats de contributors anonims. Se trobatz una fauta d'ortografia o una error manifèsta, esitetz pas a la corregir vos meteis, rendretz atal servici a totes. En revenge, se vos apercebètz que qualqu'un a escafat una correccion qu'aviatz facha, vos lancetz pas dins çò qu'apelam «una guèrra d'edicion», en temptant de restablir la correccion malgrat tot. Es impossible d'impausar una correccion, quitament justificada, d'aquesta faiçon.

Wikipèdia es un obratge collectiu e collaboratiu

Gardatz a l'esperit lo fach que tot contributor de Wikipèdia a necessàriament de biaisses, de cresenças e de certituds. Es perque es tan aisit de s'emportar fàcia a una correccion o a la supression d'una informacion que semblava çaquelà judiciosa. Tanben, se pòt imaginar aisidament a tòrt qu'un contradictor es malvolent o de marrida fe. Mas Wikipèdia es una enciclopèdia collaborativa e es precisament la presentacion d'informacions divèrsas e de còps divergentas que fa sa valor. Puslèu que de vos lançar dins un contra-atac, gardatz vòstre calm e anatz puslèu dins la pagina de discussion de l'article (en clicant sus l'onglet « discussion » present en naut de cada article) demandar la rason per la quala vòstra correccion es estada refusada. Lo dialòg permet generalament de dissipar los malentenduts e de resòlvre los problèmas de comunicacion. En cas de desacòrdi insoluble entre contributors, existís mai d'una procedura de resolucion dels conflictes. Consultatz l'ajuda a prepaus d'aquò o interrogatz un pairin o un administrator.

Se far la man abans de començar

Lo « nauc de sabla » vos permet de vos entrainar.

Existís una pagina d'entrainament

Existís dins Wikipèdia una pagina especiala comunament apelada lo « nauc de sabla », per la quala trobaretz un ligam dins la lista çaijós, que son contengut es automaticament renovelat cada ora per que poguèssetz sens crencha lo modificar a volontat. Utilizatz doncas aquesta pagina per vos familiarizar amb la sintaxi wiki (vejatz Ajuda:Sintaxi çaijós) : creatz d'iperligams, inserissètz d'imatges, utilizatz de modèls, construsissètz de tablèus, escrivètz de formulas matematicas, etc. Quitament s'escafatz tota la pagina per inadverténcia, aquò derengarà pas degun. E far d'ensages dins lo nauc de sabla vos ajudarà tanben a prene fisança en vos. Alara, trantalhetz pas !

Previsualizatz abans de publicar

Sus las autras paginas doblidetz pas de clicar sul boton « Previsualizar » per tornar legir vòstres ajustons abans de los publicar. Aquò evita fòrça errors...

Abans de crear un article

Wikipèdia conten fòrça causas mas pas qué que siá

Es indispensable de verificar se lo subjècte que desiratz de tractar pòt far l'objècte d'un article separat. Per aquò, cal que siá pas estat tractat ja per de fonts fisablas e verificablas. Aquelas fonts devon en otra èsser independentas se s’agís d'una persona, d'un grop de personas, d'un servici o d'un produch. En cas contrari, vòstre article poirà èsser suprimit, per exemple se respond pas als critèris d'admissibilitat que son estats establits progressivament per la comunautat per armonizar sas decisions tant plan coma possible.

Un article de Wikipèdia aparten pas a degun

Pensatz-vos qu'un còp creat, l'article e son contengut vos apartendràn pas: tot lo mond serà en drech d'i apondre de contengut, de lo modificar o quitament de prepausar sa supression o sa fusion amb un autre article. Avètz doncas pas cap de garantida que l'article evoluirà coma o auriatz desirat.

En cas de dobte, çò melhor es de demandar lo vejaire d'un pairin volontari. Vos sabrà indicar lo melhor biais d'enriquir l'enciclopèdia de vòstras informacions, qu'es pas necessàriament la creacion d'un article novèl.

Limits de l'anonimat

Sètz anonim, mas tot çò qu'escrivètz es archivat.

Sus Wikipèdia, sètz anonim… dins una cèrta mesura.

Tot çò qu'escrivètz dins Wikipèdia es archivat, per d'annadas

Soscatz que vòstras modificacions demoraràn dins los istorics quitament se los escafatz immediatament dels articles. Soscatz tanben qu'es generalament possible de localizar l'origina vertadièra d'una modificacion, via l'adreça IP de son autor. Pensatz doncas a las consequéncias e demandatz-vos s'es preferible o pas que vòstre nom vertadièr siá estacat a vòstras contribucions sus Wikipèdia.

Vòstre notorietat es pas evidenta per Wikipèdia

Sètz un especialista mondial del subjècte tractat dins l'article que venètz de modificar o alara un estudiant faceciós que se fa passar per el ? Los autres wikipedians an pas cap de mejan per o saber e lor arriba de còps, ailàs, d'escafar per error de correccions judiciosas. Se jamai sètz confrontats a aquesta situacion, prenetz contacte amb un pairin o consultatz la pagina « Wikipèdia:Acuèlh dels especialistas » (cf. çaijós).

Obténer d'ajuda

Existís mai d'un biais per obténer d'ajuda :

consultar las paginas d'ajuda ;
pausar una question sus una de las paginas de discussion ;
far una demanda de pairinatge o melhor, contactar dirèctament un pairin sus sa pagina de discussion (los pairins son volontaris, esitetz pas a los sollicitar) ;
recopiar lo còde {{Ajudatz-me}} dins sa pròpria pagina de discussion (un bendèl indica alara qu'òm espèra d'ajuda), puèi pausar sa question just en dejós ; un volontari del servici de pairinatge respondrà lèu.

Dins totes los cases qualqu'un vos daissarà un messatge; doblidetz pas de signar, siá en clicant sul boton Icòna de signatura situat dins la barra d'espleches, al-dessús de la fenèstra ont escrivètz, siá en picant dirèctament quatre tildas consecutivas (~~~~).

Quand se participa a una conversacion dins una pagina de discussion, es convengut de signar cada intervencion novèla e de la descalar d'un cran cap a drecha en plaçant lo nombre apropriat de dos punts ( : :: ::: :::: ) en debuta de paragraf.

Per anar mai luènh...

Per comprendre las règlas de Wikipèdia

Se recomanda de legir los principis fondators de Wikipèdia. Aquò es pas long.

Respectatz abans tot aqueles principis fondators, los wikipedians s'encargaràn de vos rementar las autras règlas lo long de vòstras contribucions. Es pas necessari de las legir totas abans de començar !
En efièch las autras règlas de Wikipèdia son nombrosas, complèxas e de còps desrotantas, mas son indispensablas a la capitada del projècte. Se repartisson en mantuna categoria : los « principis fondators », a priori pas modificables e comuns a totas las versions de Wikipèdia ; las « règlas oficialas », dificilament modificablas, segon una procedura longa e complèxa de « presa de decision » ; las recomandacions, convencions, usatges e costumas, en constanta evolucion.

Per aprigondir :

cabussatz dins las règlas de Wikipèdia : neutralitat, verificabilitat, convivialitat, universalitat, legalitat, etc. ;
legissètz tanben çò que Wikipèdia es pas.

Per crear o modificar vòstre compte

Ajuda:Compte d'utilizaire, detalhs suls comptes d'utilizaires : s'inscriure, aver una pagina personala de presentacion, parametrar sas preferéncias, etc.

Per vos far la man sens lo mendre risc de derengar

Lo nauc de sabla, per vos exercir en defòra dels articles ;
Ajuda:Primièrs passes, d'explicacions pas a pas per contribuir ;
Ajuda:Sintaxi, per comprendre la sintaxi wiki ;
Ajuda:Inserir un imatge, per apondre una illustracion a una pagina.

Abans d'apondre una informacion a un article o de ne crear un novèl

Un article plan fontat, perqué e cossí balhar las referéncias de vòstras fonts.
Critèris d'admissibilitat dels articles, Wikipèdia acceptarà aqueste article novèl ?
Ajuda:Republicacion, ajuda a la republicacion sus Wikipèdia de documents ja publicats endacòm mai e que ne sètz l'autor.

Per obténer d'ajuda

Ajuda:Somari, lo somari de totas las paginas d'ajuda ;
Ajuda:Pausar una question, per causir lo bon correspondent ;
Wikipèdia:Avenguda dels Cafès e Tavèrnas, per se jónher als grops de trabalh tematics ;
Servici de Pairinatge Actiu : d'ancians se prepausan d'ajudar los debutants ;
Acuèlh dels especialistas que vòlon contribuir a enriquir Wikipèdia ;
Ajuda:Girgon : diccionari wikipedian/occitan.

Per contribuir a far durar Wikipèdia

Far un don : explicacion.