Viriato

Viriato (180 AC -139 AC) foguèt lo principal cap de la tribú lusitana que tenguèt tèsta a l'expansion de Roma dins una bòna part dels territòris dels actuals Extremadura (Espanha) e Portugal entre las concas del Tage e del Guadiana. Viriat Condusiguèt l'armada tribal cap a fòrças victòrias suls romans entre los ans 147 AC e 139 AC, abans que foguèsse traït e assassinat per qualqu'uns de los seus òmes, que se vendèron als romans. En catalan se nomena Viriat, en portugués, en galhèc, en castelhan e en italian se coneis coma Viriato, en francés se nomena Viriatus e en latin e en anglés, Viriathus.

Estatua de Viriato en Zamora, Espanha.

Vida

Estatua de Viriato e d'autres guerrièrs lusitans en Viseu.

Se sap pas gaire de la seuna vida. Poiriá èsser estat pastor, lo trabalh de la majoritat de lusitans. Èra conegut entre los lusitans coma un bon guerrièr. Fòrça lo consideravan coma un cap. Nasquèt a Herminius Mos (Sèrra de l'Estèla), al còr de Lusitània (l'actuala region portuguesa de la Beira Nauta). Viriato es considerat coma lo primièr eròi iberic (portugués e espanhòl), foguèt lo cap de l'union de tribús ibericas que resistiguèron a la conquista romana. L'istòria de Viriato e la guèrra lusitana la conta l'istorian Appià d'Alexàndria en lo seu libre sus Ibèria; dins la seccion Istòria romana comenta que «Viriato auciguèt fòrça romans tot en mostrant la seuna granda abiletat».

Conquista de Lusitània

Pendent la Segonda Guèrra Punica, dins lo sègle III AC, Roma comencèt la conquista de la Peninsula Iberica. Lo Senat envièt una armada ont i aviá los renfortiments que los cartagineses enviaran d'Itàlia per ajudar Aníbal. Aiçò desencadenèt, pendent 250 ans, una seria d'afrontaments contunhs dins la peninsula. Fin finala, foguèt conquistada pels romans. La Guèrra Lusitània es un dels episòdis mielhs documentats de la conquista de la Peninsula Iberica. Servi Sulpici Galba comandava las tropas romanas d'Ibèria que, vèrs l'an 150 aC., comencèron de destruir la rèsta de las fòrças de resisténcia dels lusitanians.

Guèrra Lusitaniana

vesètz Guèrra Lusitaniana

Assassinat de Viriato

La Mòrt de Viriato per José Madrazo.

Lo Senat roman refusèt lo pacte que faguèt Sexvila amb lo pòble lusitan. Los romans cambièron duncas la seuna manièra d'agir: Marc Popilli Laenes IV va subornar tres enviats de Viriato qu'avián coma objectiu d'arribar a un acòrdi de patz amb los romans. Aqueles èran Àudax, Ditalc e Minurus, que Marc los prometèt una recompensa se aucissián Viriato, e lo faguèron aital, l'assassinèron tranquillament mentre dormissiá.

Bibliografia

• Mauricio Pastor Muñoz, Viriate - la lutte pour la liberté, Pluvia Nocturna, Paris, 2009, 160 p., ISBN : 978-2-917735-01-5