Trebizonda (en turc Trabzon, en grèc modèrne Τραπεζούντα = Trapezounta [trapeˈzunda], en grèc bizantin Τραπεζοῦς = Trapezoũs, en armèni Տրապիզոն = Drabizon) es una vila del nòrd de Turquia, en Asia, en riba de la Mar Negra.

Actualament es una vila que la cultura turca i domina. Istoricament e fins al començament del sègle XX, es la cultura grèga que lai dominava.

Trebizonda foguèt lo centre de l'Empèri de Trebizonda qu'existiguèt de 1204 a 1461 e qu'èra un destacament de l'Empèri Bizantin.

Istòria

modificar

Trebizonda hot fondada en 756 avant Jèsus Crist per de mercadèirs milèsis venguts de Sinòpe.

Ja au concili de Nicèa, Trebizonda avèva lo son pròpre avesque. Aqueth èra inicialament sufraganèu dau de Fasis (Poti, en Georgia), puei au sègle 9, archivescat de la província de Lazica. Trebizonda demorèt ses eclesiastica grèga ortodòxa, e tanben armènia catolica e armènia gregoriana, dinc aus genocidis grècs e armèni cometuts per Turquia au sègle 20.

Au sègle XIX, Trebizonda èra lo caplòc dau Vilayet de Trebizonda.

TREBIZONDA (Caplòc dau Vilayet).

45000 abitants, daus quaus 5000 [armènis] gregorians, 1000 catolics, 10000 grècs ortodòxes e 29000 turcs.

Pòrt sus la mar Negre. – Escala principau dau comèrci de transit dab Pèrsia e Armenia.

Exportacion: laas, tiftik, pèths de crabas e d’oelhas, cera jauna, seu, gomas e arrosias, cassenòlas, havòlas, tobacs e tumbekis, hius e telas indigènas, òli de peish, notz, averans, hruts, legums, bòsc de bois, husta, lópias de noguèir, pega vegetau (chirish), oelhas, burres, etc.

L’exportacion en transit de Pèrsia tà Euròpa s’eslhèva a FR 8,105,225.

L’exportacion de Trebisonda daus produits d’Anatolia tà Euròpa s’eslhèva a FR 7,519,829.[1]

  1. Annuaire oriental (ancien Indicateur oriental) du commerce, de l'industrie, de l'administration et de la magistrature | 1891 | Gallica (bnf.fr)