Tèma (Empèri Bizantin)
Lei tèmas èran de divisions administrativas e militaras de l'Empèri Bizantin creadas per l'emperaire Heraclius (610-641). Sa basa èra una classa de païsans soudats que recebèron de tèrras de part dau poder. En temps de patz, cultivavan liurament sei tèrras qu'asseguravan sa subsisténcia e en temps de guèrra, èran mobilizats au sen d'una meteissa unitat. Aqueu sistèma permetèt de solatjar lei finanças de l'Empèri e de formar d'unitats amb una bòna coesion. Foguèt a l'origina dau redreiçament militar bizantin dei sègles IX e X. Foguèt pauc a pauc abandonat dins lo corrent dau sègle XI au profiech dau desvolopament d'una armada professionala e permantenta. Lo servici militar foguèt alora generalament remplaçat per lo pagament d'un impòst. Pasmens, lo tèrme « tèma » foguèt utilizat fins a la fin de l'Empèri per designar una província.
_e_Khanat_Bulgar_(996).png)