Dins la val d'un petit afluent del Rio Grande, Pueblo de Taos designa un ensems d'abitacions e de centres ceremonials en adobe, remarquablement representatiu de la cultura dels Indians pueblos d'Arizòna e del Nòu Mexic. Se tròba a mai o mens 110 km al nòrd de Santa Fe e prèp de la vila de Taos. Lo territòri a l'entorn del Pueblo es una resèrva indiana.

L'ostal del nòrd en 2017.
Patrimòni Mondial de l'UNESCO
Patrimòni Mondial de l'UNESCO

Istòria

modificar

Tres cents ans abans que los conquistadores espanhòls conduches per Hernando d'Alvarado ajan seguit lo Rio Grande cap a la val de Taos en 1540, los primièrs ocupants del continent american s'installèron aquí e bastiguèron d'impressionants vilatges, los «pueblos», faches d'ostals en tàpia de mantes estancis. Lo Pueblo de Taos, ocupat e entretenu per cada generacion dempuèi uèch cents ans, es classat per las Nacions Unidas dempuèi 1992 coma un site istoric mondial.

Populacion

modificar

Coma lo Pueblo enebiguèt l'installacion d'aiga correnta e de l'electricitat, sonque 150 personas sus las 1900 que compte la comunitat viscan tota l'annada dins l'ancian Pueblo. Los autres an d'ostals modèrns dins los environs, prèp de lors culturas.

En lo dialècte de Taos, lo Pueblo es conegut coma "la vila" siá ja tə̂otho "en la vila" (tə̂o- "vila" + -tho "en") o tə̂obo "cap a la vila" (tə̂o- "vila" + -bo "cap a"). Lo nom pròpri del Pueblo es ȉałopháymųp’ȍhə́othə̀olbo "a la boca del canon de sause roge" (o ȉałopháybo "en los sauses roges" per abreujar); Malgrat aiçò, aquel nom es mai comunament utilizat en contèxtes ceremonials e es mens frequent en lo parlar quotidian.

Ligams extèrnes

modificar