Profession

La profession o mestièr en l'usatge comun del concèpte a desparièras accepcions, entre aquestas: ocupacion, facultat o mestièr que cadun a e exercís publicament. Las professions son d'ocupacions que requerisson una coneissença especializada, una capacitat d'estudis o de formacion de naut nivèl, contraròtle sul contengut del trabalh, organizacion pròpria, autoregulacion, altruisme, esperit de servici a la comunitat e d'elevadas nòrmas eticas.

S'accèpta generalament qu'una profession es una activitat especializada del trabalh dins de la societat, e a la persona que la realiza lòm la sona: professional. Se fa referéncia sovent especificament a una facultat, o capacitat aquerida après un aprendissatge que pòt èsser ligat als camps que requerisson d'estudis de:

Formacion Professionala ont s'aquerisson las coneissenças especializadas respectivas per exercir una ocupacion o mestièr; o
Estudis universitaris, postgrad o llicenciatura, coma psicologia, drech, medecina, instrumentacion quirurgica, infermerá, arquitectura, comptabilitat, engenhariá, o carrièra militar.

Se fa referéncia, generalament, a la natura de l'ocupacion, l'ocupacion en si e a la manièra de l'exercir qu'a aquela persona. La profession abòrda lo desvolopament de la practica e la disciplina se preocupa del desvolopament de la coneissença en enriquint la profession dempuèi la siá esséncia, e en aprigondint lo supòrt teoric amb la practica.

Concèpte de professional

Un professional es tota persona que pòt ofrir un servici o elaborar un ben, en garantint lo resultat amb qualitat d'excelléncia. Pòt èsser una persona amb una reconeissença de gra universitari, tecnician o expèrt en un cèrt tèma, disciplina o art. Malgrat aiçò, una persona pòt tanben èsser considerada professionala pel fach de provesir un servici o produch e mostrar un comportament leial, qualificat, responsable e capabla, caracteristicas que s'obtenon amb constància e talent en la disciplina exercida.

Lo mercat del trabalh al s. XXI

La situacion de l'actual mercat laboral del s. XXI es estada fruch d'importants cambiaments produsits per divèrses factors coma l'incorporacion de las nòvas tecnologias; la globalizacion, los nòus modèls d'organizacion del procès productiu (descentralizacion productiva), aital coma la crisi financièra e economica actuala fa que las caracteristicas mai avaloradas en lo perfil dels sieus candidats sián las seguentas:

Interès a aprene
Iniciativa
Trabalh en equipa
Abilitats comunicativas
Flexibilitat
Imatge corrècte e polit
Interès en la formacion permanenta

Concèpte d'expèrt

Un expèrt es tota aquela persona que malgrat avent pas una titolacion, es capabla amb los ans d'experiéncia de superar quina dificultat que siá en lo sieu orizont de trabalh.

Diferéncia entre expèrt e professional

La diferéncia entre un expèrt e un professional es que, lo primièr exercís amb coneissença qualque activitat, pas necessàriament certificada, mentre que lo segond exercís una activitat certificada e adòpta la siá profession coma forma de vida.

Mestiers d’ara

albergador : alberguista, auberguista.
blanquièr : fr. mégissier.
borlièr o borrelièr : fr. bourrelier.
cambiador : banquièr.
cordurièr : lo que fa de cordura.
coiratièr : tanaire
corretièr/corratier/cortièr: fr. courtier (ven de ‘corre’).
drapièr : que vend d’estòfas.
especiador : especiaire, espicier.
fabre : que trabalha lo fèrre.
fornièr : panatièr, pancosièr, pistre, pop. fornièr de la babaròta.
fustièr : menusièr, pop. gasta-bòsc
laurador : que laura.
malonaire: fr. carreleur
maselièr: que vend de carn.
monièr / molinièr : que molina la farina.
peirièr: que bastitz d'ostals.
pelicièr : que vend de pèls, de folraduras.
pintre/pintor: que pinta.
sabatièr : que fabrica de sabatas.
sangnador : tuador o maselièr.
sastre/sartre: que fa de vestiments.
tavernièr : barman.
tenchurièr : que tench o neteja los vestiments.

Mestiers mai o mens desapareguts (en Euròpa)

aventurièr : un colportaire.
bastièr : fabricaire de basts
boquièr : un maselièr de bòchis
esclopièr o soquièr : que fa de socs, socas o esclòsps.
floquièr : que vend de flocs (fr. houppes).
frenièr : lo que fabrega de frens.
liador : religaire o embalaire.
parador : que para los draps e las estòfas.
pelièr : que vend de vestits (de pelhas).
pintre: que pinta.
rasedor de pergamin
saunier (< la sau) : que vend (o recòlta) la sau.
sedièr : mercant de sedas.
tosoirièr : lo que fabrica de ciseus o tosoiras.
vairador : que para lo vaire (fr. le vair).