Plan d'experiéncias

Un plan d'experiéncias es una seguida ordenada d'experiéncias que permèton d'aquistar de conoissenças sus un fenomèn en mestrejant un ensemble de paramètres d'intrada per obtenir de resultats validant un modèl amb un nombre reduch d'assais. Es un otís util en engenhariá e en sciéncia aplicada car permet de produrre rapidament un modèl permetent de preveire la respònsa d'un sistèma en foncion dei paramètres susceptibles de l'influenciar. En revènge, es pauc utilizat en recèrca car explica pas ò pauc lei rasons dei variacions observadas.

Lei plans d'experiéncias son apareguts dins lo corrent dau sègle XIX amb lo desvolopament dei metòdes estatistics. Pasmens, lo concèpte foguèt mai que mai estructurat dins leis ans 1920 per lo sabent britanic Ronald Fisher (1890-1962). Uei, plusors tipes diferents de plans d'experiéncias existisson coma lei plans factoriaus, lei plans basats sus lei matriças de Hadamard ò lei plans basats sus lei matriças de Hoke. La reduccion dau nombre d'assais necessaris per obtenir un modèl eficaç es fòrça interessenta car redutz lei còsts de recèrca e desvolopament d'un produch. Pasmens, fau nòtar que lei modèls obtenguts son sovent simples (modèls linears) e pauc capables de detectar de ponchs particulars coma de singularitats. Dempuei leis ans 1990, de recèrcas son donc en cors per desvolopar de plans d'experiéncias numerics capables de corregir aquelei problemas.

Liames intèrnes modificar

Bibliografia modificar

  • (fr) Pierre Dagnelie, Principes d'expérimentation : planification des expériences et analyse de leurs résultats, Gembloux, Presses agronomiques, 2012, 413 p.
  • (fr) Jacques Goupy e Lee Creighton, Introduction aux plans d'expérience, Dunod/L'Usine nouvelle, 2006.
  • (fr) Richard Linder, Les plans d'expériences, un outil indispensable à l'expérimentateur, Presses de l'École Nationale des Ponts et Chaussées, 2005, 320 p.
  • (fr) Pierre Souvay, Les plans d'expériences - Méthode Taguchi, A Savoir, AFNOR, 1995.

Nòtas e referéncias modificar