Neuma
Neumas (deu grèc neuma - νεῦμα) qu'ei lo nom dat a un ensemble de sistèmas ancians de notacion de la musica qui hon successivament emplegats abans l'invencion e l'estandardizacion deu pentagrama o portada.
Aquestes sistèmas que pòden estar simplas linhas ascendentas e descadentas e qui segueishen atau imprecisament la linha melodicas (shens indicar cap nòta precisa) e, arron, que pòden semblar ua mena de portada dab 4 linhas e marcar quauques duradas de temps.