Lo mandarin es la lenga chinesa mai importanta de totas las lengas chinesas.

Infotaula de lengaMandarin
Parlat enChina
LocutorsL1: 940 936 330 milions
L2: 199 425 000 milions[1]
Sistèma d'escritura
Classificacion lingüistica
Lengas siniticas
Còdis lingüistics
ISO 639-3cmn Modifica el valor a Wikidata
Ethnologuecmn Modifica el valor a Wikidata
Glottologmand1415 Modifica el valor a Wikidata
Linguasphere79-AAA-b Modifica el valor a Wikidata
ASCL7104 Modifica el valor a Wikidata
IETFcmn Modifica el valor a Wikidata
Mapa
Aira del mandarin en China (1987), incluses los idiòmas sichuanés, yangtze inferior e jin.

Lo mandarin estandard es basat sul dialècte mandarin de Beijing e es la lenga oficiala de la Republica Populara de China, de Taiwan e de Singapor. Los dialèctes mandarins son parlats per mai d'un miliard de personas en 2015.

En 2013 lo siti ethnologue[2] estimava a 897 000 000 las personas qu'an un dialècte mandarin coma langa mairala e a 194 000 000 los que parlan un dialècte mandarin coma lenga segonda (siá un total de 1 091 000 000).

Lo mandarin es la lenga mai parlada pels Han mas es tanben venguda la lenga mairala de mai d'una minoritat (manchó, hui, she...). Es una lenga en expansion, en China coma dins la diaspora chinesa.

Nom chinés

modificar

Lo tèrme chinés mai general que recampa totas las varietats del mandarin, es "běifānghuà" (北方话, parlar del nòrd) o "guānhuà" (官话, parlar dels mandarins).

La varietat oficiala del mandarin, o mandarin estandard, se sona "pǔtōnghuà" (普通话, parlar comun) dins la Republica Populara de China e "guóyǔ" (国语, lenga nacionala) a Taiwan.

Distribucion territoriala

modificar
 
Mandarin e jin dialèctes

Lo mandarin es parlat istoricament dins lo nòrd de China, en particular dins la plana septentrionala de China. S'espandiguèt dins totas las direccions dempuèi l'an 1000. A l'ora d'ara es una lenga en expansion, emai dins las grandas vilas meridionalas (Shenzhen, Shanghai...) que los immigrants del nòrd i son nombroses. Fòra la Republica Populara de China, los dialèctes mandarins son parlats, sensa èsser majoritaris, a Taiwan, Singapor e dins la diaspora chinesa.

Classificacion dels dialèctes

modificar
Mandarin de Beijing 北京官话 北京官話
  • dialècte de Beijing 北京话 北京話
      • Mandarin estandard 普通话 Putonghua (PRC)
国语 Guoyu (ROC)
标准华语 Biaozhun Huayu (Singapor)
普通話 Putonghua (PRC)
國語 Guoyu (ROC)
標準華語 Biaozhun Huayu (Singapor)
  • Mandarin de las Filipinas 菲律宾华语 菲律賓華語
  • Mandarin de Malàisia 马来西亚华语 馬來西亞華語
  • dialècte de Chengde 承德话 承德話
  • dialècte de Chifeng 赤峰话 赤峰話
  • dialècte de Hailar 海拉尔话 海拉爾話
Ji–Lu 冀鲁官话 冀魯官話
  • dialècte de Baoding 保定话 保定話
  • dialècte de Jinan 济南话 濟南話
  • dialècte de Shijiazhuang 石家庄话 石家莊話
  • dialècte de Tianjin 天津话 天津話
Jianghuai 江淮官话 江淮官話
  • dialècte de Hefei 合肥话 合肥話
  • dialècte de Hainan Junjia 军家话 軍家話
  • dialècte de Nanjing 南京话 南京話
  • dialècte de Nantong 南通话 南通話
  • dialècte de Xiaogan 孝感话 孝感話
  • dialècte de Yangzhou 扬州话 揚州話
Jiao–Liao 胶辽官话 膠遼官話
  • dialècte de Dalian 大连话 大連話
  • dialècte de Qingdao 青岛话 青島話
  • dialècte de Weihai 威海话 威海話
  • dialècte de Yantai 烟台话 煙台話
Lan–Yin 兰银官话 蘭銀官話
  • dialècte de Lanzhou 兰州话 蘭州話
  • dialècte de Xining 西宁话 西寧話
  • dialècte de Yinchuan 银川话 銀川話
Mandarin del Nòrd-Èst 东北官话 東北官話
  • dialècte de Changchun 长春话 長春話
  • dialècte de Harbin 哈尔浜话 哈爾濱話
  • dialècte de Qiqihar 斉斉哈尔话 齊齊哈爾話
  • dialècte de Shenyang 沈阳话 瀋陽話
Mandarin del Sud-Oèst 西南官话 西南官話
  • dialècte de Changde 常德话 常德話
  • dialècte de Chengdu 成都话 成都話
  • dialècte de Chongqing 重庆话 重慶話
  • dialècte de Dali 大理话 大理話
  • dialècte de Guiyang 贵阳话 貴陽話
  • dialècte de Kunming 昆明话 昆明話
  • dialècte de Liuzhou 柳州话 柳州話
  • dialècte de Wuhan 武汉话 武漢話
  • dialècte de Xichang 西昌话 西昌話
  • dialècte de Yichang 宜昌话 宜昌話
  • dialècte de Hanzhong 汉中话 漢中話
Zhongyuan 中原官话 中原官話
  • Dungan 东干语 東干語
  • dialècte de Gangou 甘沟话 甘溝語
  • dialècte de Kaifeng 开封话 開封話
  • dialècte de Luoyang 洛阳话 洛陽話
  • dialècte de Nanyang 南阳话 南陽話
  • dialècte de Qufu 曲埠话 曲埠話
  • dialècte de Tianshui 天水话 天水話
  • dialècte de Xi'an 西安话 西安話
  • dialècte de Xuzhou 徐州话 徐州話
  • dialècte de Yan'an 延安话 延安話
  • dialècte de Zhengzhou 郑州话 鄭州話
non classificat
  • Gyami

Referéncias

modificar
  1. Error de citacion : Balisa <ref> incorrècta ; pas de tèxte per las referéncias nomenadas e27.
  2. http://www.ethnologue.com/language/cmn