Lo Banquet (Platon)

Lo banquet o Simposi (en grèc ancian Συμπόσιον, Symposion) es un dialòg de Platon escrich vèrs -380 AbC que tracta de l'amor. Aquela òbra, amb lo Fedra (dialòg) fabrega l'idèa de l’amor platonic.

Contengut

Lo recit se situa pendent lo banquet organizat pel poèta tragic Agaton per celebrar la seuna victòria pendent las fèstas Lenèas de 416 AbC Aprèp lo repais Eriximac, prepausa de passar lo temps dins de discursos comuns e debatre sus tèma de Fedra. Eriximac demanda que cadun dels convidats improvise un elògi a Erós perque, segon lo dichs de Fedra, essent aquel dieu un dels mai importants, recep rarament lo laus que merita.

Es alara lo quita Fedra que comença la seriá, amb un elògi passionat de l'amor, Eròs, que considèra èsser lo mai antic e admirable dels dieus. Segon, lo sofista Pausanias, parla de la doble natura de l'amor, destriant entre una origina vulgara e l’autre qu'aspira al bèl e bon. Eriximac, lo tresen de parlar, preapusa una vision una mica mai cientifica, comprend l'amor coma principi fonamental que, al costat de l'òdi, domina a la natura e a l'òme.

Seguís alara lo discors d’Aristofanes, que se deu sens dobte una granda partida de la fama que gaudís Lo Banquet. Introdusís un mite segon que, èra un temps que la tèrra èra abitada per de personas esfericas de doas caras, quatre cambas e quatre braces. Tres sèxes existissián alara: lo masculin, descendent del solelh, lo femenin, descendent de la tèrra e l androgin, descendent de la luna, que participava en ambedos. L'arrogància d'aqueles èssers provoquèt l’ira de Zèus que per los sotmetre los dividiguèt amb lo seu lamp, los cambiant en èssers incomplets e los condemnant a desirar per sempre l'union amb la seuna mitat perduda. Las tres formas de l'amor sexual son explicadas atal: los eterosexuals son descendents d'èssers androgins e los omosexuals venon d'èssers completament masculins o femenins.

Aprèp lo bèl discors de Aristofanes lo torn ven a Agaton e aprèp a Sòcrates, que comença amb un premici ironic qu'avertís que fará pas l'elògi Eròs per manca de coneissença vertadièra sus el mas que contarà çò que sap de l'amor sens calar çò que seriá pas bèl. Socrates explica que foguèt instruit suls afars amoroses per Diotima, una femna sàvia de Mantinèa la veracitat istorica d'aquò es pas pron clara.

L'amor, essent pas parfècte coma lo son los dieus, cerca la beuta, la coneissença, en un mot una certa perfeccion. Es pas aquela perfeccion que cerca. Los òmes volon èsser astrucs, e quand tenon vertadièrament lo bonaür, cercan pas res pus; aquò es la tòca (telos) o lo ben suprèma, al dela de que se ne trapa pas d'autre que sia encara superior.

Mas, se lo fach de possedar de causas torna astruc, sufís de las possedar pas mai per que lo bonaür desaparesca. Es perque l'amor es pas sonque lo desir de possedar çò qu'es bon, mas lo desir de le possedar per sempre. Pasmens, que se pòt possedar totjorn ? L'èsser uman es mortal e imperfècte. Lo sol biais per passar aquel triste constat, e accedir a una (relativa) imortalitat, es de procrear. « Pel vivent mortal es quitament aquò qu'es imortal: la feconditat e la procreacion ». L'immortalitat es d'esséncia divina, e lo laid es en discordància amb lo divin alara que lo bèl s'accòrda amb el. Aquel qu'es fecond s'apròcha doncas de la beutat per enfantar: l'amor es « amor de la procreacion e de l'enfantament dins lo beròi ».

Personatges

• Agaton

• Eriximac

• Fedra

• Pausanias

• Aristofanes

• Socrates

• Alcibiades

• Aristodèm

• Diotima

Referéncia bibliografica

• Dialògs, vol. VI (Lo convit)

Vejatz tanben

• Platon

• Socrates

Ligams extèrnes

• (es)Lo Banquet, Traduccion e nòtas de Patricio de Azcárate (1872).

• (en)Platon sus Internet Encyclopedia of Philosophy.