Libertalia
Libertalia es lo nom d'una supausada colonia libertària fondada per de piratas sus l’illa de Madagascar, qu’auriá existit pendent près de vint e cinc ans a la fin del sègle XVII, sens que se sapia de verai s’es una realitat o una legenda.
L'istòria d’aquesta colonia aparéis pels primièr còp dins Istòria generala dels mai celèbres piratas, de capitani Charles Johnson (benlèu un pseudonime de Daniel Defoe). La devisa d’aquestes òmes, organizats en republica, èra « Pro deo et libertate » (« Per Dieu e la libertat »)[1].
Libertalia, mite o realitat?
modificarFach istoric o creacion literària, la republica e sempre situada endacòm al nòrd de Madagascar entre l'illa de Nosy Be e la baia dels piratas, que vendrà Diégo-Suarez (o Antsiranana). Uèi, pas cap de pròva istorica mòstra qu'un tal luòc aja jamai existit o quitament se sos dos fondators, lo capitani Misson e lo monge Carracioli, aja jama viscut. Mas, lo tresen protagonista citat, lo capitani Thomas Tew, es el, plan mencionat per aquò dins los libres de la Marina britanica.
En efièch, levat Tew, tuat en 1695, las solas mencions al respècte de la colonia se trapan dins lo segon tòme de Istòria generala dels mai celèbres piratas d'un cèrt capitani Charles Johnson, paregut en 1724[2]. Johnson essent senon desconegut, d’istorians supausèron qu'es un pseudonime. L'atribucion d’aquesta òbra a l'autor de Robinson Crusoe es basada sus una seguida de deduccions logicas e non de pròvas. Se los istorians son en acòrdi per dire que de colonias de piratas ajan podut existir a l'epòca dins l'océan indian, es pasmens pauc probable qu’aquestas colonias se sián organizadas en una mena d'estat regís per de leis coma lo seriá Libertalia. Segon Johnson, Libertalia foguèt fondada jos Loís XIV per dos òmes en ruptura de ban[3] :
- un Francés, capitani de La Victoire, redobtabla nau de guèrra de 30 canons, ancian oficièr de la marina francesa, mas pirata de son estat, Olivier Misson, banhat d'utopias;
- un prèire defrocat italian, Carracioli, banhat de misticisme.
Ambedos, après aver ancorat, convainquèron l’equipatge de fondar la societat ideala. Per unes autors, aquesta colonia seriá estat pas qu'un simple asili per piratas e flibustièrs: èra una veraia utopia politica, sociala e filosofica, l'equivalent modèrme de l'Atlantida o de l'El dorado, e precedent los falanstèrs del sègle XIX.
La veracitat dels fach foguèt contradicha a partir del sègle XX, per exemple en 1939 per Manuel Schonhorn. En 1972, Christopher Hill evòca doas rasons: l'abséncia de pròvas escrichas sus Olivier Misson e Carracioli e tanben una impossibilitat istorica (lo capitani Tew jamai a podut demorar a Madagascar per far lo ròtle que l'autor li dona dins son recit). Pasmens l'experiéncia sembla mens estrnha que paréis d’en primièr que d'autras "utopias" piratas veraia existiguèron (republica de Boregreg à Rabat, republica dels Corsaris a la Bahamas) e que sèm segur que la Baia dels divagators (situada a Madagascar) tanben abriguèt una comunautat pirata. Precisons mai que Cristopher Hill, al contrari de son predecessor, contradich pas l'existéncia del Capitani Misson[4]. L'ipotèsi "demistificatritz" serián pas pus fondada qu'una autra? Per la comunautat scientifica anglosaxona, aqueste recit seriá clarament una pura ficcion, coma l’indica lo cercaire independant Jean-Pierre Moreau. Fa l'ipotèsi qu’aquesta es de segur inspirada liurament per las aventuras de François Leguat, prefaciadas per un cèrt Maximilien Misson.
Vejatz tanben
modificarArticles connèxes
modificarLigams extèrnes
modificar- Madagascar 1638-1894. Établissement des Français dans l'île (L. Fournier, Paris, 1912, p. 98-101, d'après Alfred Grandidier, tome 3)
- « Libertalia, Oh légende chérie !. Quand la baie de Diego abritait une république idéale » (article paru dans La Tribune de Diego, 18 mai 2010)
- Libertalia (site personnel)
- REPORTAGE : LIBERTALIA, REVE DE PIRATE, reportage de Herlé Jouon, production Grand Angle, diffusé dans l'émission Thalassa, le 9 mai 2014
- Libertalia et le capitaine Misson : une invention de Daniel Defoe, sur le site de Jean-Pierre Moreau (chercheur indépendant)
- ↑ Loïck Peyron, Thierry Delahaye, Annette Marnat, Pirates de légende, Flammarion, octobre 2009, page 30.
- ↑ (en) Charles Johnson, A general history of the pyrates, from their first rise and settlement in the island of Providence, to the present time. With the remarkable actions and adventures of the two female pyrates Mary Read and Anne Bonny, T. Warner, Londres, 1724.
- ↑ Rémi Carayol, République malgache de Libertalia : liberté, liberté chérie !, sur jeuneafrique.com, 8 novembre 2013.
- ↑ {{{títol}}}.