Lo grop d'Ada ò escòla de la cort de Carlesmanhe es un grop de manuscrichs enluminats carolingians produsit entre 780 e 814 dins l'environa de l'emperaire Carlesmanhe. Son estile es estat definit per l'istorian de l'art alamand Wilhelm Koelher.

Lo promier manuscrich comandat per Carlesmanhe encara servat es l'Evangeliari de Godescalc, estigançat devèrs 781-783. Sembla pasmens d'aguer estat realizat a Worms puslèu qu'a la cort d'Aquisgran. La rompedura estilistica es pron fòrta rapòrt a l'enluminadura merovingiana que lo precedís. Lo grop d'Ada es estat, eu, estigançat completament a Aquisgran, au dintre de la cort imperiala. Lei manescrichs se caracterizan per una bèla influéncia de l'enluminadura antica, amb de manuscrichs provenent, probable, de Ravena. Presentan en generau de retrachs d'evangelistas de bèla dimension, enviroutats d'un bèl encastre arquitecturat.

Aquesta escòla despareisse lèu après de la mòrt de Carlesmanhe en 814. Faudrà esperar leis enfants de Loís lo Promier lo Piós per qu'una nòva escòla imperiala tòrna espelir.

En mai d'aquestos manuscrichs, d'autreis istorians apondèron a n'aquesta escòla lo vielh Psautier d'aur de la Rèina Ildegarda encuei despareissut e leis Evangèlis de Saint-Denis, provenent de la fin dau [1].

Lei manuscrichs

modificar
Liste des manuscrits du groupe Ada
Títol Luec de conservacion Data Caracteristicas Exemple de miniatura
Evangeliari d'Ada Trevèri, Staatsbibliothek, Cod. 22 devèrs 790 puei 800 Manuscrich decorat en dos temps amb 4 retrachs d'evangelistas e de letrinas ornadas  
Evangeliari de Saint Martin des Champs París, Bibliothèque de l'Arsenal, Ms.599 devèrs 783-795 Decorat d'incipits per 3 dei 4 evangèlis tant coma de paginas de canons de concordància  
Psautier de Dagulf Viena, Biblioteca nacionala d'Àustria, Cod.1861 vers 795 Paginas d'inicialas dauradas sus d'un fons porpre e letrinas ornadas.  
Tròç d'un evangèli Cotton Londres, British Library, Cotton Claudius B.V, f.132v devèrs800 Un folio d'un manuscrit deis evangèlis degalhat dins un incèndi.
Evangeliari de Saint-Riquier Abbeville, Biblioteca municipaa, Ms.4 devèrs 794-800 Completament tintat de porpre amb 4 retrachs d'evangelistas e 4 incipits d'evangèlis.  
Evangeliari de Saint-Médard de Soissons París, Biblioteca nacionala de França, Lat.8850 devèrs 800 Decorat dei 4 retrachs deis evangelistas, 4 incipits deis evangèlis e lei miniaturas L'Offrande de l'Agneau, La Fontaine de vie  
Codex Aureus Harley ou Evangèlis Harley Londres, British Library, Harley 2788 Devèrs800 4 retrachs d'evangelistas, 4 incipits deis evangèlis e una pagina de títol  
Evangeliari de Lorsch Roma, Biblioteca apostolica de Vatican, Pal.Lat.50 et Alba Iulia, Biblioteca Documenta Batthyaneum Devèrs810 4 retrachs d'evangelistas, canons de concordància, paginas d'incipit deis evangèlis e miniatura dau Crist en majestat  
  1. McKitterick, p. 358-359