Estilograf

L'estilograf (apocopat en estilò) es una aisina, mai sovent de forma alongada facilitant sa preension, que servís a escriure o a dessenhar. Avent l'avantatge de téner la seuna sèrva de tinta, replacèt pauc a pauc lo pòrtapluma.

Mena d'estilòs en venda

Gèst escriptural

Segon los modèls pòrtan lo nom de:

• l'estilopluma o calam
• lo boligraf
• l'estilò tecnic o de punta tubulara
• l'estilò feutre o marcador
• l'estilò pincèl
• l'estilò ròller

Istòria

A l'origina, las tauletas son gravada amb una canavera o un burin. La prmièra aisinas se poiria aprochar de l'estilò e lo calam constituit d'una canavera talhada ont la tinta raja per una fendilha. Los Egipcians utilizan d'estilets de coire per marcar l'argila alara que los Romans privilegian l'estilet de bronze.

A l'Edat Mejana, la pluma d'auca, utilizar a partir del sègle IV sus de papir, es pauc a pauc substituida pels monges copistas. La pluma d'auca (o d'autras aucèls, segon l'usatge que se'n fa: cicne, piòt, guit, còrb amb que los monges copistas de l'Edat Mejana escrivián sus lor pargamin mas tanben los escrivans fins a començament del sègle XIX) ven l'instrument d'escritura mai corrent.

Leonardo da Vinci dessenha en 1508 dins son Codex Atlanticus d'estiloplumas metallics amb de sèrvas clindricas de tinta. En 1636, Daniel Schwenter dins son Delicia Physic-Mathematicae, decriu un estilografs fach de doas plumas, una pluma essent la sèrva per la tinta de l'autra pluma. Al sègle XVII, l'estilò es nomenat « pluma sens fin », « pluma perpetuala » o « pluma eternala ».

A la fin del sègle XIX, la pluma d'auca es remplaçada per la pluma de metal. Amb son pòrtapluma. L'estilò enseguida contunhèt a evoluir tecnicament: arriba jol nom original de pòtapluma portable en 1827, inventat pel romanés Petrache Poenaru, que pausèt lo brevet à París, puèi lo problèma de la sèrva de tinta es resolgut parcialament per Waterman que realiza en 1884 lo primièr estilopluma de tinta amb sèrva integrada. En 1895, Parker va novrlum amb lo Lucky Curve (bornèl corb que fa lo debit de la tinta regular), enfin l'estilò net. Fins alara d'ebonita puèi de plastic, los estilografs de la marca Sheaffer concurrencian los Parker dins las annadas 1920 adobant lor produch de material preciós (filigrana argent, aur).

L'estilomina e l'estilograt 303 son inventats per Yves Zuber en 1925.

Après sa realizacion en 1938, la difusion massissa del boligraf a partir de 1952 democratizèt fòrça l'utilizacion de l'estilò.

Existís fòrça modèls d'estilografs adaptats a diferents usatges: escritura, mas tanben dessenh, calligrafia, amb de forma de plumas especificas.

Vejatz tanben

Bibliografia

• Bruno Lussato, Jean-Pierre Guéno, Un amour de stylo, Robert Laffont, 1995