|
Lo bastiment es orientat cap a l'Èst
A la fin del primièr art romanromanic apareisson los [[deambulatòri]]s que lo desvolopament s'explica pel vam del culte de las [[relíquias]] e dels [[pelegrinatge]]s.
L'estructura del dessenh, fòrça simple al començament venguèt mai complèxe a l'apogèu ([[Cluny]]) subretot dins l'organizacion de la partida Èst de las construccions (crosièr, còr, absida) ; en reaccion a aquela riquesa arquitecturala ostentatòria, l'[[art cistercenc]] pretend tornar a la simplicitat.
=== Elements de l'escultura romanica ===
[[Imatge:Mozac Saintes femmes.jpg|thumb|150px|left|Capitèls[[Capitèl]]s de la Resurreccion de [[Abadia de MozacMosac]]]]
{{Article detalhat|Escultura romanica}}
En primièr descòra los [[Capitèl (arquitectura)|capitèlscapitèl]]s dins las [[cròta]]s, las [[clastras]] e las glèisas. A la fin del sègle XI, sortisson sus la faciadas de las glèisas, del biais dels antics [[Arc de trionf|Arcs de trionfs]]<ref>{{fr}}[[Georges Duby]], Jean-Luc Daval, ''La sculpture, ...'', page 266</ref>. L'escultura ven « monumentala ».
A de fins pedagogic, aquelas d'ensenhar la vida dels apòstels e dels sants, d'illustrar de passatges de l'Ancian Testament. S'inspira dels bas relèus e dels capitèls romansromanics mas subretot de las imatges plaçadas dins los manuscrits enluminats e suls objèctes d'orfebreriá.
* L'escultura sus capitèls[[capitèl]]s: s'espand a partir de l'[[an mil]], alara que los començaments èran timids: dins las glèisas italianas de la primièra mitat del sègle XI se repèta lo [[Ordre corintian|modèl corintian]], mai o mens estilizat. Endacòm mai (Borgonha, Catalonha) s'ensagèt de capitèls d'entrelaces e de [[fuèlha d'acant|fuèlhas d'acant]]. Mas, lèu, los animals e las figuras antropomorficas apareisson, pasmens de demòran escassas abans de 1050. La [[Basilica de Sant Sarnin]] de [[Tolosa]] (segonda mitat del sègle XI) consèrva 260 capitèls romanics<ref>{{fr}}Georges Duby, Jean-Luc Daval, ''La sculpture, ...'', page 276</ref>.
Los principals escultors coneguts de l'epòca romanica son:
| 