|
== Comportament ==
Los gorillas abitan las selvas e son actius de jorn. Mentre que qu'aqueles dels païses plats preferisson las selvas tropicalas umidas, los gorillas de las montanhas vivon puslèu dins las selvas segondàrias. Los gorillas de las montanhas vivon gaireben totjorn al sòl. Los gorillas dels païses plats penjan sovent dins los arbres cercant d'aliments, tanben los mascles pesats penjan dins d'arbres nauts fins a vint mètres. Sul sòl, los gorillas van de quatre patas apujant sus las falanjas de lors mans e pas sus las palmas coma d'autres moninmonins pus francament quadrupèdes. Cada nuèit, per repausar, bastisson un niu de fuèlhas en mens de cinc minutas. Los gorillas de montanha fan lors niusnis sul sòl e los gorillas dels païses plats dins los arbres.
Los gorillas vivon en grope capitat per un mascle adultaadulte nomenat «espina d'argent». La composicion dels gropes vària de dos a trantetrenta individús, entre 10 e 15 en mejana. En general cada grope se compausa d'un mascle adultaadulte (espina d'argent), d'un o de mai mascles pus joves (mascles d'espina negras), de plusors femèlas adultas (cinc o sièis) e de qualques pichons. Quand i a mai d'un masclesmascle dins un grope, sol lo [[mascle dominant]] pòt s'apariar.
Lo comportament dels gropes es variable, las separacions temporariastemporàrias per la recerca d'aliment son frequentas. Al contrari de fòrça autres genres de primats son pus sovent las femèlas que daissan lo grope per ne trobar un autre. Los gropes duran generalament longtemps, a vegadas arriban desde batalhas entre mascles per determinar qual capitarà lo grope. Quand un novèl mascle ganha, matatua la descendéncia del vencit. En efièch las femèlas qui qu'alachan pòdon pas concebre e, aprèp la mòrt de lorlors pichons, son lèu prèstas a s'apriar de nòu.
L'instint territorial es pauc desvolopat, plusors gropes cèrcan d'aliments dins lo meteis luòc e s'evitan los uns e los autres. Coma lor noiridura se compausa subretot de fuèlhas, cal pas anar fòrt luènh per ne trobar, en primièr perque las fuèlhas abondan, e mai perque son pauc nutritivas, aquò obliga a de longs periòdes de repaus. Las gorillas fan tota una seria de sons, delsde crits e de gronhaments qu'utilizan per reconeissença los membres de lor grop e los estrangièrs e tanben coma mejan d'intimidacion. Se coneis ben lor biais de se tustar lo pitre. Se pensavanpensava avans aquel comportament reservat pels mascles mai vièlhs, en fach o fan totes. Servís benlèu per se senhalar, o d'un ritual de benvenguda. Al començament de 2009, un dels pus grands estudis jamai fachfachs suls grands monins, menat per de scientifics de l'Universitat de Sant Andrews en Escòcia, indica qu'existís d'un lengatge comun pels totes los gorillas basat sur 102 signes.
[[Imatge:Gorilla 063.jpg|300px|thumb|left|Son regard]]
|
