Aquò demòra vertadièr per las poténcias colonialas successivas que prenon la man nauta en mar : Olandeses, Franceses, Angleses, totas dessenhan de mapas e totas s'enganan al subjècte d'aquel flume.
A la fin del sègle XVIII, venguèt clar que Nigèr es pas Nil tanpauc Senegal e Tombocto es una vila mitica dins l'imaginari europèu aprèp las descripcions daissadas per [[Leon l'African]] sus sa riquesa en aur, estòfas e esclavesesclaus, que provòca desir de coneissenças (en mai d'aur) dels Europèus. Los Angleses fondan, en 1788, l'Associacion africanaAfricana per la promocionPromocion e la descobèrtaDescobèrta de las partidasPartidas interiòrasInterioras d'Africa (''Association for Promoting the Discovery of the Interior Parts of Africa''), pus coneguda jos lo nom abreujat d'Associacion africanaAfricana. Lo seu but es la localizacion precisa de [[Tombocto]] e la definicion del traçat de Nigèr. PlusorsS'organizèt expedicionsplusors foguèron organizadasexpedicions.
Lo major Daniel Houghton (1740-1791) estbliguètesatbliguèt que lo cors del flume orientat oèst-èst empacha que siá lo prolongament del flume Senegal. Moriguèt pendent una expedicion. Son successor, [[Mungo Park]], pendent una expedicion en 1805, seguèt lo flume sus {{Unitat|1600|km}} de [[Bamako]] a [[Bossa]] per trobar son camin exactexacte cap a l'[[ocean Atlantic]]. DemòraDemorava de ne trobar la font.
[[Alexander Gordon Laing]], militar britanic en pòste aen [[Sierra Leone]], es lo primièr explorator que, al debutcomençament de las annadas 1820 estimèt amb precision las cordonadascoordenadas geograficas de la font del flume (malgrat que podètpoguèt aténher, la region essent dins las mans dels indigènas). Moriguèt, el meteis, a Tombocto en 1826 lorspendent d'una mission geografica sul cors de Nigèr. En 1828, [[René Caillé]] foguèt lo primièr Europèu a tornar viu de Tombocto, per aquò receptètrecebèt un prèmi de la Societat de geografiaGeografia. Racontèt sas descobèrtas dins ''Voyage à Temboctou et à Djenné dans l'intérieur de l'Afrique'', publicat en [[1830]].
