Calendièr republican : Diferéncia entre lei versions

[[Image:Musee-historique-lausanne-img 0143.jpg|thumb|200px|ExemplariExemplar de calendièr republican]]

L’invencion d'aqueste [[calendièr]] se faguèt progressivament. Tre l'endeman de la [[presa de la Bastilha]] ({{Data|14|de julhet de|1789}}), l'usatge èra aparegut d'apelar [[1789]] « l’an I de (l’èra de) la Libertat » ; los [[mes]]es e [[jorn]]s èran demorats los meteisses, totun. En l’an IV de l’[[èra de la libertat]], lo {{Data|22|de setembre|1792}}, la [[Convencion nacionala]] decretèt que « Totes los actes publics son d'ara enlà datats a partir de l'an I de la Republica ». Es lo {{Data|20|de setembre|1793}} que [[Charles-Gilbert Romme]], raportaire del grop de trabalh nomenat pel [[Comitat d'instruccion publica]], presenta davant la Convencion (lo Comitat eleel-meteis aguèt drech a una presentacion sièis jorns de per abans) çò que vendrà lèu lo calendièr republican. Aprèp qualques ajustaments, entrèt en vigor a partir de l'endeman del decret de la Convencion Nacionala del 14 vendémiaire an II ({{Data|5|d'octobre|1793}})<ref>[http://www.louisg.net/C_republicain.htm louisg.net]</ref>.

La nomenclatura dels meses e dels jorns contunharà d’evoluar dins los meses que seguiràn. Lo decret foguèt refondut lo 4 frimaire an II ({{Data|24|de novembre de|1793}}), que balhèt sa forma definitiva al calendièr. Aqueste darrièr decret aboliguèt l'« [[èra vulgara]] » pels usages civils e definiguèt lo {{Data|22|de setembre de|1792}} coma lo primièr jorn de l'« èra dels Franceses ». Per las annadas seguentas, lo primièr jorn de l'annada seriá lo de l'equinòxi[[equinòcci]] verai a París (entre lo 22 e lo 24 de setembre segon lo calendièr gregorian). La primièra annada comença amb l'an I, doncas, i a pas d'[[an zèro]].

Lo calendièr republican foguèt çaquelà utilizat tornamai pendent 15 jorns e unicament dins lo Jornal Oficial al moment de la [[Comuna de París (1871)|Comuna de París]] en [[1871]] (An LXXIX), puèi per [[Benito Mussolini|Mussolini]] en [[1922]]. D'autra part, lo filosòf grèc [[Theóphilos Kaíris]] s'ense n'inspirèt per son [[calendièr teosebista]] dins los [[ans 1830]].

* [[Glossari de la Revolucion francesa]], notadamentparticularament pels eveniments coneguts per lor data dins lo calendièr republican

* [http://nivosefloreal.free.fr/ Calendièr amb plantas illustradas, qualques diferéncias amb la Wiki anglofòna]