|
I aviá, en mai d'aquò, dos procuraires generals sindics e un secretari archivista. Aquela assemblada s'acampava cada dos ans a [[Vilafranca de Roergue]] ; èra cargada de repartir las contribucions e de ne far la levada, de velhar suls talhièrs de caritat, etc.
A la [[Revolucion Francesa|Revolucion]], la província foguèt transformada en departament, a l'excepcion del canton de [[Sant Antonin Nòble Val]] que foguèt destacat a la creacion del departament de [[Tarn e Garona]] en 1802.
*'''Divisions eclesiasticas''' : Las parròquias d'aquesta província èran repartidas entre la [[diocèsi de Rodés]] e la de [[diocèsi de Vabres|Vabres]].
*'''Divisions judiciàrias''' : Jol regne dels comtes de Roergue e de Rodés, la justícia i èra administrada en lor nom per de vicaris o viguièrs. Se comptava setze vigariás en 1349. Èran : [[Peirussa lo Ròc|Peirussa]], [[Rocacezièra]], [[Najac]], [[Vilanòva]], [[La Roca Valserga]], [[La Guiòla (Roergue)|La Guiòla]], [[Sauvatèrra de Roèrgue|Sauvatèrra]], [[Sant Genièis (d'Òlt)|Sant Geniés d'Òlt]], [[Sant Roma de Tarn]], [[Verfelh]], [[Sant Africa]], [[Sant Antonin]], [[Cassanhas Begonhés]], [[Milhau]], [[Corripèira]] e [[Vilafranca de Roergue|Vilafranca]]. A l'escalon superior, la justícia èra renduda pel [[senescalciá de Roèrgue|senescal delde Roèrgue]].
En 1789, lo Roèrgue èra devesit entre la senescalciá de Roèrgue qu'ocupava un sèti a Vilafranca de Roèrgue, que ne dependiá lo balhatge de Milhau, e la senescalciá de Rodés (correspondent al [[comtat de Rodés]]).
*'''Divisions fiscalas''' : Fasent partida de la [[generalitatGeneralitat de Montalban]], lo Roèrgue, [[país d'eleccion]], èra devesit entre l'eleccion de Rodés, l'eleccion de Vilafranca e l'eleccion de Milhau. Las eleccions de Rodés e de Milhau fasián partida dels païses de pichona [[gabèla]], alara que la de Vilafranca fasiá partida dels païses redimits. Mentre que país d'eleccion, lo Roèrgue èra somés a la [[Talha (impòst)|talha]] reala.
*'''Estats de Roèrgue''': Lo Roèrgue aviá sos estats que s'acampavan regularament cada an. Als sols comtes de Roèrgue apartenián lo drech de los convocar. Aprèp eles, los comtes de Rodés e los reis que lor succediguèron aguèron aqueste privilègi. A l'origina, los Estats s'acampavan a Rodés. MaiPus tard, se tenguèron successivament a Milhau, a Sauvatèrra, a [[Salas la Sorça|Salas Comtals]] e a Vilafranca. En defòra de la noblessa e del clergat, los cònsols de las ciutats e los dels borgs e dels vilatges grandes avián lo drech d'i aver un sèti. Es l'evèsqueevesque de Rodés que presidissá. Suprimits en 1606, puèi restablits en 1611, suprimits un segond còp en 1651, foguèron pas mai restablits.
==Lo ''Pagus'' dels Rutèns==
Abans la conquèsta romana, lo Roèrgue èra abitat pels [[Rutèns]], ''Rutheni'', pòble [[celtacèlta]] d'Euròpa centrala arribat vèrs lo sègle IV abans nòstra èra. Pòble poderós, los Rutèns avián tres ciutats principalas : ''Segodunum'', en lenga celtica "montanha de segal" ([[Rodés]]) ; ''Condatemagus'', ciutat del confluent (al barri d'Embarri, prèp de [[Milhau]]), e ''Carentomagus'', ciutat dels parents ([[Caranton]]). Sus totes aquestes punts s'es descobèrt d'ossaments, de monedas, de medalhas, de terralhas e d'autres objèctes d'art e d'industria que semblan de confirmar la posicion d'aquestas tres ciutats galesasgallesas.
Vesins e aliats dels [[Arvèrns]], los Rutèns los seguiguèron dins lors expedicions al delà dels [[Alps]] e combatèron dins lors rengs. Betultich o [[Bituitos]], cap dels Arvèrns, comptava dins son armada vint dos mila arquièrs rutèns, quand, jonch als [[Allobroges]], caminèt contra lo cònsol [[Quintus Fabius Maximus]] e li liurèt batalha al confluent de [[Ròse]] e de ld'[[Isèra (riu)|Isèra]], l'an 121 abans l'èra crestiana. Se sap que l'armada confederada foguèt vençuda e qu'una partida del país dels Rutèns se trobèt compresa, jol nom de ''Rutèns provincials'', dins la [[Província romana]], que s'espandiguèt fins ala [[Tarn (riu)|Tarn]].
S'apelèt ''Rutèns independents'' los qu'abitavan sus la riva esquèrra d'aqueste riu ; mas aquestes darrièrs tardèron pas de subir lo sòrt dels seus fraires. Aguent pres part a la revòlta de [[Vercingetorix]] contra [[Juli Cesar|Cesar]], foguèron vençuts e someses. Tre alara, coma la rèsta de las [[Gàllia]]s, tot lo país dels Rutèns àrentrèt jos la dominacion romana. Dins la division de las Gàllias per [[August]], foguèt comprés dins [[Aquitània]], e dins Aquitània primièra jos [[Valentinian]]. Roma i establiguèt de colonias, i bastiguèt de temples, de cirques, d'aqüeducsaqüeductes ; de vias publicas percorrèron lo país dins totes los sens. Al [[sègle V]], s'i parlava la lenga latina.
Aqueste foguèt, se ditz, [[Sant Marcial]] qui, lo primièr, venguèt predicar l'[[Evangèli]] als Rutèns, en l'an 250. Al [[sègle IV]], los crestians èran ja nombroses dins lo Roergue. Çaquelà, al sègle V, Ruth, la divinitat celtica, i èra encara adorada. [[Sant Amanç]] entreprenguèt de convertir aqueste pòble. « ''Un jorn qu'aqueste sacrificaca a Ruth'', ditz un istorian, ''Amans apareiguètapareguèt e li reprochèt son impietat e sos excèsses ; mas, vesent qu'al luòc de se rendre als esforces de son zèl entrava en furor contra ala, invoquèt lo Sénher, e tot d'un còp de nivoladas espesas s'amontetèron, lo trò grondèt, esclatèt, e l'odiós simulacri tombèt en pèças.'' » A aquesta vista, los Rutèns se jetèron als pès del sant e demandèron lo bateg. Çaquelà, en rendissentrendent als GalesesGalleses lors dreches politics, l'emperaire [[Honorius]] lor aviá impausat de contribucions exorbitantas. Amans rescatèt los Rutèns d'aqueste tribut. Aquesta sollicitud acabèt de li ganhar los còrs.
==Comtat de Roèrgue e comtat de Rodés==
Aprèp aver fach partida de la província romana d'[[Aquitània primièra]], lo Roèrgue foguèt destacat per [[Carles lo Calv]] del [[ducat d'Aquitània]] e plantat en comtat al profitprofièch d'una branca cadeta de l'ostal de [[Tolosa]]. A la mòrt de la comtessa [[Joana de Tolosa]], filha del darrièr comte de Tolosa [[Raimon VII de Tolosa|Raimon VII]] e esposa d'[[Anfós de Peitieus]], fraire de [[Loís IX de França|sant Loís de França]], lo Roèrgue foguèt incorporat a la corona de França.
L'arribada dels [[Capecians]] provoquèt l'abandon de la vièlha [[senescalciá de Roèrgue|senescalciá]] de [[Najac]], fidèla a la dinastia ramondina, al profièch d'una vila novèla : [[Vilafranca de Roergue]]. La capitala de la província foguèt transferida a [[Rodés]], maipus centrala, qu'aprèp la Revolucion.
Amb aquò, una partida de Roergue, qu'èra estada daissada en penhora per lo comte de Tolosa [[Raimon VII de Tolosa|Raimon de Sant Geli]] al vescomte de Milhau abans de partir a la crosada, foguèt a l'origina del [[comtat de Rodés]] que passèt als Armanhacs e que foguèt restacat a la corona definitivament solament jos [[Enric IV de França|Henri IV]], darrièr comte de Rodés.
Los comtes de Rodés gaudissián de dreches regalencs, amb poder de far batre moneda, de levar l'impòst, de crear sergents, etc. A lor avenamentaveniment al comtat, èran coronats per l'evesque de Rodés, assistit pel dom d'[[Aubrac]] e dels abats de [[Bonaval]], de [[Bonacomba]], de [[Lòc-Dieu]] e de [[Bèluoc en Roergue|Bèluoc]]. Emai de las quatre castelaniascastelaniás, que gaitavan coma las claus de la província, possedissián en Roèrgue prèp de vint-e-quatre castèls e un grand nombre de feusfèus entre los quals doas vicomtats, [[Peirebruna]] e [[Cadars]], e dotze baroniás : [[Landorre]], [[Estanh (Avairon)|Estanh]], [[Castelpers]], [[Panat]], [[Verdun sus Garona]], [[Aliramont]], [[Aurèla]], [[Severac (del Castèl)|Severac]], [[Calmont de Plancatge]], [[Calmont d'Òlt]] e [[Brusca]]. Un [[senescalciá de Roergue|senescal]], un jutge del comtat, un jutge de las montanhas, quatre castelans e un jutge d'appaus i rendián justícia en lor nom.
==Guèrras de Religions==
Ja durant la [[Crosada dels Albigeses]], lo Roergue aviá vist la màger part de las sieunas vilas, entre autras [[Milhau]], [[Sant- Antonin-Noble- Nòble Val|Sant Antonin]], [[Lo Mur de Barrés]], [[Laguiòla]] e [[Severac (del Castèl)|Severac]], arroïnadas per [[Simon de Montfòrt]] (1208-1214). Aquelas vilas meteissas foguèron las primièiras de se declarar per la [[Reforma]] dins lo Roèrgue. I agètaguèt lèu de glèisas reformadas a [[Espalion]], a [[Vilafranca de Roergue|Vilafranca]], a [[Sant Africa]], a [[Vilanòva]], a Peirussa, a [[Compèire]], a [[Sant Liòns]], etc. Puèi, la persecucion se'n trajant, los [[protestant]]s prenguèron las armas. D'aquiaquí una guèrra longa e sanglanta guèrrasanguinosa que las ferors de la Liga amenaçavan de perpetuar dins aqueste país, e dins la quala moriguèron mai de dètz-e-uèch mila protestants o catolics, sens comptar las glèisas que foguèron pilhadas e devastadas, las vilas e los vilatges saquejats o destrusits. A l'avenamentaveniment de [[Enric IV de França|Enric IV]], aqueste país tornèt trobar enfin la tranquilitattranquillitat.
{{RegOc}}
|
