Esclavatge : Diferéncia entre lei versions
Contengut suprimit Contengut apondut
Balisa : Liens d’homonymie |
|||
Linha 56 :
=== La tracha negriera ===
==== Lei precursors portugués ====
L'utilizacion massisa d'esclaus negres per d'Europèus comencèt a la fin de l'[[Edat Mejana]]. D'efiech, après la descubèrta o la presa d'illas desconegudas dins l'[[Ocean Atlantic]] ([[Canàrias]], [[Madèira]]...), foguèt decidit d'i plantar de [[cana de sucre|canas de sucre]] amb l'ajuda de marchands dau nòrd d'[[Euròpa]]. Pasmens, aqueleis illas mancavan de man d'òbra. Lei navegaires portugués explorant lo litorau african aguèron alora l'idèa d'i crompar d'esclaus. La premiera venda se debanèt en 1444, dirèctament en [[Portugau]]. Lèu, s'organizèt un ret de comptadors e de mercats africans per alimentar aqueu comèrci a destinacion deis Estats africans aguent besonh d'obriers agricòlas o de minaires e de la [[Peninsula Iberica]]. Dins aquò, lo nombre d'esclaus venduts èra encara limitat e la concurréncia èra viva entre crompaires car, tre 1472, lei ''Cortes'' de [[Lisbona]] assaièron d'impausar una reglementacion per donar la prioritat ai vendas dins lei plantacions portuguesas.
==== L'esplecha dei populacions amerindianas ====
Au començament dau sègle XVI, la conquista de territòris importants en [[America]] per leis Espanhòus entraïnèt la reduccion en esclavatge de fòrça populacions [[Amerindians|amerindianas]]. Pasmens, l'esplecha d'aquelei populacions foguèt complèxa car la difusion dau [[cristianisme]], motiu oficiau de mai d'una expedicion de ''[[conquistador]]s'', èra pauc compatibla amb l'esclavatge. De mai, lo contacte entre Europèus e Americans entraïnèt la formacion d'epidemias grèvas ([[variòla]], [[senepion]]...) que decimèron lei populacions indigènas. En causa d'aquelei dificultats, lei formas organizadas de [[trabalh fòrçat]] mesas en plaça per leis Espanhòus (''[[encomienda]]'', ''[[repartimiento]]''...) foguèron pas eficaças. Dins certanei regions, la persisténcia de resisténcias amerindianas foguèt tanben un problema suplementari car encoratjava lei revòutas.
En 1550-1551, a l'eissida de la [[Controvèrsia de Valladolid]], lo [[clergat]] [[Umanisme|umanista]], representat per [[Bartolomé Casaus]], obtenguèt ansin l'enebiment estricte d'asservir lei populacions localas. Se l'''[[encomienda]]'' demorèt en plaça, lei drechs dei [[colonialisme|colons]] foguèron, au mens en teoria, limitats. Pasmens, aqueu succès menèt a la generalizacion de la [[tracha negriera]].
==== Lo comèrci triangular ====
{{veire|Comèrci triangular}}
Lo [[comèrci triangular]] apareguèt dins la premiera mitat dau sègle XVI. Son principi es pron simple. Leis Europèus exportavan de produchs artesanaus en direccion deis Estats africans vendeires d'esclaus. Au contrari d'una opinion frequenta, lei produchs exportats èran de qualitat ([[arma de fuòc|armas de fuòc]], [[polvera|pouvera]], [[otís]], [[textil]]s, [[joièu]]s...) e lei negociacions èran pas totjorn simplas. En cambi, obtenián d'esclaus destinats ai plantacions o ai minas americanas. Puei, lei colonias exportavan de produchs coloniaus ([[sucre]], [[metau]]s preciós...) en direccion d'[[Euròpa]]. Lei marchands que participavan a aqueu trafeg èran normalament especializats dins un tipe donat de trajècte. En particular, lo transpòrt d'esclaus demandava l'usatge d'un [[naviri]] especializat, lo [[negrier (naviri)|negrier]].
==Lo comèrci negrièr ==
| |||