Vida : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Balisa : Liens d’homonymie
Linha 27 :
 
Au sen de la vida [[Tèrra|terrèstra]], se fau tanben nòtar de caracteristicas pròprias ai [[molecula]]s [[carbòni|carbonadas]] [[Quiralitat|quiralas]]. Per exemple, la màger part deis [[acid aminat|acids aminats]] presentas dins leis [[organisme]]s vivents son de [[levogir (quimia)|formas L]]. Lei [[dextrogir (quimia)|formas D]] son fòrça raras e son observadas dins quauquei [[bactèri]]s exotics. Un autre exemple d'aqueu fenomèn regarda leis [[osid]]s que son quasi unicament de [[dextrogir (quimia)|formas D]].
 
==== Lo debanament de la vida ====
 
Totei lei [[cellula (biologia)|cellulas]] viventas, quina que siegue sa complexitat, conoís de cicles alternats de creissença e de [[division cellulara|multiplicacion]]. En mai d'aquò, dins leis [[organisme]]s pluricellulars, s'observa una diferenciacion dei [[cellula (biologia)|cellulas]] que pòdon formar de teissuts [[quimia organica|organics]] fòrça especializats ([[muscle]], [[sistèma immunitari|cellulas immunitàrias]]... etc.). I existís tanben de [[cellula (biologia)|cellulas]] [[sèxe|sexualas]], encargadas d'assegurar la [[reproduccion]] que permèton de realizar la transmission dau [[gèn|materiau genetic]] e de mesclar lei [[gèn]]s d'individús diferents.
 
Leis [[organisme]]s pus simples se reproduson gràcias a de mecanismes de [[division cellulara|divisions cellularas]] qu'an luòc quand lei condicions environamentalas son favorablas. Ansin, un [[bactèri]] unic pòu aisament entraïnar la formacion d'una gròssa colonia. En revènge, se lei condicions vènon desfavorabla, lei bactèris pòdon morir ò intrar dins un estat de dormància que permet de lei protegir. En leis [[organisme]]s complèxs, coma lei [[vegetalia|vegetaus]] e leis [[animalia|animaus]], la vida comença sota la forma d'un [[embrion]], incapable de s'alimentar, que viu sus de resèrvas ([[grana]]s, [[uòu]]s...) ò qu'es norrit per l'individú-maire. La dependéncia pòu continuar après la naissença, especialament en leis [[aucèu]]s e lei [[mamifèr]]s. Puei, après un periòde de creissença autonòma, l'individú vèn capable de se [[reproduccion|reprodurre]]. La vida de l'individú s'arrèsta amb sa [[mòrt]] que marca la disparicion dei cinc signes de vida dins l'[[organisme]].
 
==== Lei formas pròchas dau vivent ====