|
#REDIRECT [[Ans 1760]]
{{Annadas|1762}}
''Aquesta pagina concernís l'an '''{{PAGENAME}}''' del [[calendièr gregorian]].''
== Eveniments ==
=== Occitània ===
*
=== [[França]] ===
{{veire|Guèrra de Sèt Ans}}
[[File:Vue_de_la_descente_a_Terre_Neuve_par_le_chevalier_de_Ternay_en_1762.jpg|thumb|right|thumb|Representacion de la [[batalha de Signal Hill]].]]
Perseguida de la [[Guèrra de Sèt Ans]] amb una tiera de desfachas suplementàrias sus totei lei frònts en despiech de l'intrada en guèrra d'[[Espanha]] dins lo camp francoaustrian. D'efèct, dins lei colonias deis [[Antilhas]], [[Martinica]] foguèt ocupada en febrier e en [[Canadà]], una pichona temptativa de còntra-ofensiva s'acabèt per una desfacha definitiva a la [[batalha de Signal Hill]] (15 de setembre). En [[Euròpa]], l'invasion francoespanhòla de [[Portugal|Portugau]] foguèt arrestada en aost e en [[Alemanha]], l'armada francesa, totjorn incapabla d'aprofichar sa superioritat numerica, perdiguèt Cassel qu'èra un important centre d'avitalhament. Ansin, a la fin de l'annada, lo rèi [[Loís XV de França|Loís XV]] acceptèt de negociar la patz e d'acabar la guèrra.
=== [[Euròpa]] ===
{{veire|Guèrra de Sèt Ans}}
==== [[Àustria]] ====
Totjorn implicada dins la [[Guèrra de Sèt Ans]], [[Àustria]] foguèt tocada per una grèva crisi economica e financiera. Per estabilizar la situacion, lo [[govèrn]] chausiguèt de redurre son armada a {{formatnum:100000}} òmes. Pasmens, conjugada ambé lo retirament rus consecutiu a la mòrt d'[[Eisabèu de Russia]] lo 5 de genier, aquò permetèt ai Prussians de mobilizar tornarmai de fòrças numericament superioras. Ansin, poguèron liberar lei territòris ocupats per [[Àustria]] durant la guèrra e infligir una desfacha saunosa a sei generaus a la [[batalha de Freiberg]] (29 d'octòbre).
==== [[Espanha]] ====
[[File:LindsayCambridge.jpg|thumb|right|Bombardament de [[L'Avana]] per lei Britanics.]]
Après d'annadas d'esitacions, [[Espanha]] chausiguèt de participar a la [[Guèrra de Sèt Ans]] dins lo camp francés lo 4 de genier. Aquò entraïnèt una declaracion de guèrra de [[Portugal|Portugau]], aliat tradicionau de [[Londres]]. Sostenguda per [[França]], l'armada espanhòla comencèt donc l'invasion de son vesin e capitèt de capturar [[Almeida]] en aost. Pasmens, l'arribada de renfòrç britanic permetèt de restablir la situacion a la [[batalha de Valencia de Alcántara]] (27 d'aost). Dins lei [[colonialisme|colonias]], sensa l'ajuda de la flòta francesa, leis Espanhòus foguèron batuts mai d'un còp e perdiguèron [[L'Avana]] (13 d'aost) après dos mes de sètge e [[Manila]] (6 d'octòbre) après doas setmanas de combats.
==== [[Prússia]] ====
[[File:Bataille de Freiberg.jpg|thumb|right|Carta de la [[batalha de Freiberg]].]]
Après la pèrda de [[Kolberg]] en decembre de [[1761]] e l'afondrament de seis efectius, [[Prússia]] èra en dificultat militara e podiá pas una armada de mai de {{formatnum:60000}} òmes. Pasmens, la [[mòrt]] d'[[Eisabèu de Russia]] lo 5 de genier e son remplaçament per [[Pèire III de Russia|Pèire III]], favorable ai Prussians, permetèron de conclure la [[patz]] sus lo frònt orientau. De mai, [[Àustria]] èra tanben tocada per una crisi economica grèva e deguèt redurre la talha de sei fòrças militaras. Dins aqueu contèxte, lo rèi [[Frederic II de Prússia|Frederic II]] mobilizèt sei darrierei ressorsas per formar una armada de {{formatnum:120000}} òmes. Amb aquelei tropas, son fraire [[Enric de Prússia (1726-1802)|Enric]] infligiguèt una desfacha ais Austrians a [[Batalha de Freiberg|Freiberg]] (29 d'octòbre) que permetèt de tornar conquistar la màger part dei territòris ocupats per seis adversaris durant la guèrra (→ [[1763]]).
==== [[Reialme Unit|Reiaume Unit]] ====
Après sei victòrias de [[1760]] e de [[1761]], lo [[Reialme Unit|Reiaume Unit]] contunièt d'enregistrar de succès importants còntra lei colonias francesas largament abandonadas per [[París]]. D'efèct, au començament de l'annada, una expedicion navala capitèt de conquistar [[Martinica]] (febrier). De mai, ambé la declaracion de guèrra espanhòla dau 4 de genier, lei possessions espanhòlas venguèron pereu de butas, çò que permetèt d'ocupar [[L'Avana]] (13 d'aost) e [[Manila]] (6 d'octòbre). Aprofichant la concentracion de la marina britanica dins leis Antilhas, lei Francés organizèron una pichona còntra-ofensiva en [[Canadà]] que s'acabèt per una revirada a la [[batalha de Signal Hill]].
Sus lo [[continent]], lei soudats e lei [[mercenari]]s britanics obtenguèron tanben de resultats positius. En [[Portugal|Portugau]], participèron au blocatge de l'invasion francoespanhòla. Pasmens, lei succès pus importants foguèron enregistrats dins lo nòrd d'[[Alemanha]] onte l'armada francesa perdiguèt [[Cassel]] en novembre. Après aquela darriera desfacha, [[França]] decidèt definitivament de negociar e [[Londres]] obliguèt [[Prússia]], dependenta de son sostèn financier, d'acabar la guèrra (→ [[1763]]).
=== [[Africa]] ===
==== [[Sultanat de Sennar|Sennar]] ====
Reversament dau sultan [[Badi IV]] ([[1724]]-1762) per un còp d'estat menat per son fiu [[Nasir]] (1762-[[1769]]). Lo sultan descaigut capitèt de s'enfugir dins lo nòrd d'[[Etiopia]] onte foguèt nomat governador d'una província frontaliera de Tigre per lo ras de Tigre. Aqueu còp es considerat coma l'acomençament dau declin finau dau Reiaume Funj car, en parallèl dau cambiament de sultan, veguèt lo renfòrçament de l'autoritat dau vizir Sheikh Adelan e de son fraire Abu Kalec, governador de Kordofan, que venguèt lei caps vertadiers dau Sultanat. Òr, aquò devesiguèt l'[[aristocracia]] funj que venguèt mai autonòma e se preocupèt de mens en mens deis òrdres venguts de l'autoritat centrala.
=== Arts ===
=== [[Filosofia]] ===
Publicacion de ''[[Dau Contracte sociau ò Principes dau drech politic]]'' dau [[filosofia|filosòf]] [[França|francés]] [[Jean-Jacques Rousseau]] ([[1712]]-[[1778]]). Òbra major dau periòde dei Lutz, afierma lo principi de la sobeiranetat dau pòble sostengut per lei nocions de [[libertat]], d'[[egalitat]] e volontat generala. Aplicadas a partir de la [[Revolucion Francesa]], aqueleis idèas fan partida de la basa de la màger part deis [[estat]]s modèrnes.
=== Sciéncias e tecnicas ===
*
=== Economia ===
*
== [[:Categoria:Naissença en {{PAGENAME}}|Naissenças]] ==
*
== [[:Categoria:Decès en {{PAGENAME}}|Decèsses]] ==
* [[James Bradley]], [[astronomia|astronòm]] [[Reialme Unit|britanic]].
__NOTOC__
__NOTOC__
{{commons|1762}}
[[Categoria:{{PAGENAME}}|*]]
| 