Sègle V abC : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Cap resum de modificació
Linha 20 :
'''490''' : ataca pèrsa còntra [[Atenas]] amb una temptativa de desbarcament que foguèt arrestada a la [[batalha de Maraton]]. Aquela victòria donèt un prestigi considerable ais [[Atenas|Atenencs]].
<br/>
'''486-482''' : mòrt de [[Darius Ièr|Darius I{{èr}}]] que foguèt remplaçat per son fiu [[Xerxès Ièr|Xerxès I{{èr}}]]. Deguèt reprimir de revòutas en [[Egipte]] e dins d'autrei províncias per estabilizar son poder. A l'eissida d'aquelei conflictes, [[Xerxès Ièr|Xerxès I{{èr}}]] destruguèt la màger part dei [[fortificacion]]s de [[Babilònia]] per empedir una revòuta de la vila. A partir d'aquela data, la vila mesopotamiana comencèt de declinar e perdiguèt son importància.
<br/>
'''480''' : expedicion [[Cartage|cartaginesa]] en [[Sicília]] per sostenir seis aliats locaus còntra [[Gelon]]. Pasmens, l'operacion s'acabèt per una desfacha importanta e [[Siracusa]] venguèt la poissança majora de l'illa.
<br/>
'''480-479''' : segonda invasion pèrsa de [[Grècia]]. Maugrat una resisténcia acarnada ([[batalha dei Termopilas|Termopilas]], [[Batalha de l'Artemission|Artemission]]), lei Grècs deguèron se retirar en [[Peloponès]]. Pasmens, la [[Batalha de Salamina|victòria navala de Salamina]] bloquèt l'avançada pèrsa. Puei, un an pus tard, una armada grèga coalizada bateguèt durament l'armada pèrsa a la [[batalha de Platèa]] entraïnant la revirada totala de l'invasion. Enfin, una còntra-ofensiva navala atenenca permetèt d'anientar lo rèsta de la flòta pèrsa au [[Batalha dau cap Micale|cap Micale]].
<br/>
'''477''' : formacion de la [[Liga de Delos]]. Gropant lei ciutats-estats grègas aliadas d'[[Atenas]], èra destinada a luchar còntra [[Pèrsia]]. Dins aquò, se transformèt pauc a pauc en « empèri atenenc ».
<br/>
'''477-476''' : guèrra entre [[Roma]] e la ciutat-estat etrusca de [[Veïes]]. Lei Romans capitèron de resistir a un sètge avans d'impausar una trèva de 40 ans a seis adversaris.
<br/>
'''471''' : vòte de la [[lei|lèi]] ''[[Lex Publilia Voleronis]]'' a l'iniciativa dau [[tribun de la plèba]] [[Volero Publilius]]. Renforcèt l'independéncia de la plèba [[roma]]na a respèct dau patriciat gràcias au transferiment de l'eleccion dei [[tribun de la plèba|tribuns de la plèba]] dei ''[[comices curiates]]'' ai ''[[comices tributes]]''.
 
 
== Decès ==
 
* [[Darius Ièr|Darius I{{èr}}, emperaire [[Empèri Aquemenida|aquemenida]].
* [[Temístocles]], estrateg [[Atenas|atenenc]].
 
== Liames intèrnes ==