Marie Curie : Diferéncia entre lei versions
Contengut suprimit Contengut apondut
mCap resum de modificació |
|||
Linha 24 :
'''Maria Salomea Skłodowska Curie''' (7 de novembre de [[1867]], [[Varsòvia]] - 4 de julhet de [[1934]], [[Passy (Nauta Savòia)|Passay]]) es una [[quimia|quimista]] e [[fisica|fisiciana]] [[França|franco]][[Polonha|polonesa]] de la fin dau sègle XIX e de la premiera partida dau sègle XX. Formèt un pareu famós amb lo [[fisica|fisician]] [[França|francés]] [[Pierre Curie]] per sei descubèrtas sus la [[radioactivitat]]. En particular, descurbiguèt la natura [[fisica]] de la [[radioactivitat]], dos [[element quimic|elements quimics]] novèus (lo [[polòni]] e lo [[radi]]) e fondèt l'[[Institut Curie|Institut dau Radi]] per desvolopar d'aplicacions medicalas de son trabalh. Durant la [[Premiera Guèrra Mondiala]], se destrièt tanben amb la concepcion d'ambulàncias e de pòstes de [[radiologia]] que permetèron de melhorar lei suenhs portats ai soudats bleçats.
Arquetipa de la [[sciéncia|scientifica]] modèrna, Marie Curie recebèt plusors guierdons durant sa carriera. Lei pus coneguts son lei [[Prèmi Nobel]] de [[Fisica]] [[1903]] e de [[Quimia]] [[1911]]. Pasmens, recebèt d'autrei recompensas prestigiosas coma la [[medalha Davy]]. Au nivèu personau, aguèt doas filhas dichas [[Irène Joliot-Curie]] e [[Ève Curie]]. La premiera, marida amb lo fisician [[Frédéric Joliot-Curie]], contunièt lei trabalhs de sa maire e obtenguèt lo [[Prèmi Nobel de Quimia]] [[1935]]. La segonda realizèt una carriera brilhanta coma escrivana e [[diplomacia|diplomata]].
En parallèl de seis activitats [[sciéncia|scientificas]], Marie Curie foguèt fòrça activa dins la defensa de la causa [[Polonha|polonesa]] qu'aviá perdut son [[independéncia]] en [[1795]]. Participèt ansin a l'universitat clandestina de [[Polonha]] e sostenguèt lei comitats propolonés en [[França]]. Viatjèt tanben mai d'un còp en [[Polonha]] per ajudar a la creacion d'institucions scientificas e transmetèt la [[lenga]] e la cultura polonesa a sei doas filhas<ref>En particular, engatjèt una governanta polonesa per ensenhar la [[lenga]] a seis enfants.</ref>.
| |||