Iòssif Stàlin : Diferéncia entre lei versions
Contengut suprimit Contengut apondut
Linha 163 :
=== De la victòria de 1945 a la mòrt de Stàlin ===
==== L'URSS coma superpoissança e lo començament de la Guèrra Freja ====
Après la [[Segonda Guèrra Mondiala]], l'[[URSS|Union Sovietica]] aviá perdut entre 20 e 40 milions de militars e de civius e la màger part dei regions occidentalas dau país èra ravatjada. Pasmens, la poissança de l'armada sovietica e l'importància de sei victòrias li avián donat un prestigi fòrça important. Stàlin l'utilizèt per gardar lo contraròtle de la mitat orientala d'[[Euròpa]] e obtenir de reparacions importantas. Confiermèt tanben son ròtle de pòl centrau dau comunisme internacionau ambé la creacion dau [[Kominform]]. De mai, l'URSS venguèt un dei cinc membres permanents dau Conseu de Seguretat dei [[ONU|Nacions Unidas]]. Enfin, lo país capitèt de tornar construrre rapidament son industria pesuca a partir de [[1947]]. En revènge, la produccion de bens de consumacion e l'agricultura demorèron de sectors en dificultats, especialament lo segond.
Lei tensions ambé lei país capitalistas tornèron venir rapidament a partir de [[1946]]-[[1947]]. D'efèct, dins plusors país estrategics coma [[Iran]], l'URSS sosteniá de movements comunistas combatuts per de tropas sostengudas per [[Londres]] ò per [[Washington]]. La rompedura definitiva aguèt luòc en [[1948]] ambé lo còp d'estat prosovietic en [[Checoslovaquia]] e lo [[blocus de Berlin]]. Un an pus tard, la capitada dau premier assai nuclear sovietic dotèt l'[[URSS]] de l'[[arma nucleara]] e equilibrèt lei fòrças dei dos camps. Comencèt ansin una lucha guèrra d'influéncia entre lei dos Grands que s'acabèt solament en [[1991]].
==== Lo retorn de la terror e la mòrt de Stàlin ====
Après la destenduda sociala impausada per la mobilizacion necessària a la lucha còntra [[Alemanha]], Stàlin restaurèt pauc a pauc sa politica de terror e son contraròtle absolut sus la societat sovietica. S'ocupèt tanben d'installar la dominacion sovietica sus lei país ocupats per lei Sovietics a l'eissida dau conflicte. Lei [[generau]]s venceires, coma Jukov, de la guèrra foguèron alunchats dins de regions isoladas e lo govèrn de l'URSS se limitèt a quauquei responsables coma [[Andrei Jdanov]], [[Georgy Malenkov]], [[Lavrenti Beria]], [[Nikolai Bulganin]] e [[Nikita Khrushchov]]. Au nivèu [[ideologia|ideologic]], de « complòts » foguèron descubèrts còntra de figuras jusievas accusadas de « cosmopolitanisme » a partir de [[1948]]. Entraïnèron de purgas novèlas, compres dins lei país dau blòt sovietic.
En genier de [[1953]], de purgas novèlas se preparèron tornarmai còntra lei jusieus sovietics ambé l'afaire dei « blòdas blancas », complòt imaginat per [[Lavrenti Beria|Beria]] còntra de mètges jusieus accusats d'aver assassinat de caps sovietics dempuei un vintenau d'annadas. Lei rasons d'aquelei purgas son desconegudas e Stàlin moriguèt d'una emorragia cerebrala lo 5 de març. Lo comportament de plusors caps sovietics, accusats d'aver empedit l'arribada de mètges, demòra encara discutit.
Lo cadabre de Stàlin foguèt embaumat e plaçat dins lo [[mausolèu]] de la plaça Roja de [[Moscòu]]. Durant la ceremònia, una butassada de Sovietics desirós de li rendre un darrier omenatge entraïnèt de centenaus de mòrts. Totei lei país aliats de la [[Segonda Guèrra Mondiala]] e la quasi totalitat dei caps dau periòde li rendiguèron tanben omenatge.
=== Succession ===
| |||