Naviri : Diferéncia entre lei versions
Contengut suprimit Contengut apondut
Linha 26 :
[[File:Spanish Galleon.jpg|thumb|right|[[Galion]] [[Espanha|espanhòu]] (probablament dau sègle XVII).]]
A la fin de l'[[Edat Mejana]] e au començament de la [[Renaissença]], leis [[Euròpa|Europèus]] capitèron de desvolopar lei sieus veliers capables de navegar sensa dificultat sus l'[[ocean]]. Lo premier foguèt la [[carraca]] qu'èra un grand velier de dos, tres ò quatre masts ambé una còca redonda que son estructura èra inspirada dau [[drakkar]]. Aquò li donava una bòna resisténcia e sei velas carradas èran pron eficaças per suprimir definitivament lei rems. Aquò liberèt ansin d'espacis suplementaris per lo transpòrt. Permetèt tanben l'invencion dau [[sabòrd]] e de l'[[artilhariá]] navala. A partir de la [[carraca]], foguèt inventada la [[caravela]] qu'èra destinada ai viatges d'exploracion. Per aquò, aviá una còca auta per se protegir deis ondas, un fons plan per explorar lei rius e de velas triangularas (sovent latinas) per assegurar la manobrabilitat
Au sègle XVI, apareguèt lo [[galion]] qu'èra un grand naviri ambé de velas carradas e una vela latina. Aviá tanben plusors pònts, çò que permetiá d'amainatjar de compartiments fòrça diferents. Per exemple, un nivèu podiá èsser utilizat per transportar de marchandisas e un autre per installar de batariás de [[canon]]s. Fòrça polivalent, dotat de calas importantas e, sovent, d'un armament consequent, lo galion èra a l'origina destinat ai cambis ambé lei [[colonialisme|colonias]] e foguèt donc dotat d'una importanta capacitat de transpòrt e d'un armament consequent. Pasmens, s'impausèt tanben rapidament au sen dei fòrças navalas d'[[Espanha]], d'[[Anglatèrra]] e dei [[Províncias Unidas]].
Dins aqueu contèxte, lei galèras dispareguèron rapidament dei regions oceanicas car èran mens rapidas. De mai, la plaça necessària per lei rengs de remaires limitava desenant la capacitat de transpòrt ò empachava l'installacion de [[canon]]s. Ansin, tant lei capacitats comercialas que militaras d'aquelei naviris demeniguèron. Son usatge demorèt important unicament en [[Mar Mediterranèa|Mediterranèa]] onte lei condicions de vent irregularas podián encara immobilizar lei veliers. Pasmens, au sègle XVIII, lo declin de la galèra i èra tanben ben avançat e aqueu tipe de naviri dispareguèt definitivament au començament dau sègle XVIII.▼
▲Dins aqueu contèxte, lei galèras dispareguèron rapidament dei regions oceanicas car èran mens rapidas. De mai, la plaça necessària per lei rengs de remaires limitava desenant la capacitat de transpòrt ò empachava l'installacion de [[canon]]s. Ansin, tant lei capacitats comercialas que militaras d'aquelei naviris demeniguèron. Son usatge demorèt important unicament en [[Mar Mediterranèa|Mediterranèa]] onte lei condicions de vent irregularas podián encara immobilizar lei veliers. Pasmens, au sègle XVIII, lo declin de la galèra i èra tanben ben avançat e aqueu tipe de naviri dispareguèt definitivament au començament dau sègle
=== L'apogèu de la marina de vela e lo començament de l'especializacion ===
|