Republica d'Irlanda : Diferéncia entre lei versions
Contengut suprimit Contengut apondut
Linha 164 :
Pasmens, aqueu premier movement nacionalista dispareguèt ambé la crisi de la [[Granda Famina]] de [[1845]]-[[1849]]. Causada per lo [[mildió]] que destruguèt lei recòltas de [[tartifla|tartiflas]], entraïnèt la mòrt d'aperaquí 1,6 milion d'Irlandés (20% de la populacion) e l'emigracion de 1,3 milion d'abitants, subretot en direccion deis [[USA|Estats Units]]. Lo [[govèrn]] de [[Londres]] prenguèt ges de mesura eficaça per ajudar la populacion e la segonda generacion [[nacionalisme|nacionalista]] irlandesa adoptèt de concepcions e de metòdes pus radicaus. Lausant d'ara endavant una rompedura totala ambé lo [[Reialme Unit|Reiaume Unit]], organizèt d'atemptats còntra lo poder britanic, compres en [[Anglatèrra]].
==== La question irlandesa ====
Durant la segonda mitat dau sègle XIX, la question irlandesa venguèt un afaire important de la politica [[Reialme Unit|britanica]] en causa de la multiplicacion dei trèbols. Dos aspècts la dominèron : l'autonòmia politica defenduda per lo grop parlamentari de [[Charles Parnell]] ([[1846]]-[[1891]]), deputat [[Anglicanisme|anglican]] que sostenguèt ò reversèt mai d'un govèrn en foncion de sei concessions en favor d'Irlanda, e la reforma agrària car la resisténcia dei païsans ai proprietaris terrencs preniá una amplor preocupanta per lo poder britanic.
En [[1886]], lo Premier ministre liberau [[William Gladstone]], que son govèrn despendiá de [[Charles Parnell]], prepausèt un projècte d'autonòmia (''Home Rule'') per l'illa. Refusat per lo Parlament, l'idèa entraïnèt una scission dau partit liberau. Sèt ans pus tard, una segonda temptativa se turtèt au refús de la Chambra dei Lords. La question agricòla trobèt en revènge una respònsa en [[1903]] ambé lo vòte d'una [[lei|lèi]] que permetèt lo transferiment de plusors tèrras dei [[Protestantisme|protestants]] ai [[Catolicisme|catolics]].
== Politica ==
| |||