Carrat (geometria) : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
AvocatoBot (discussion | contribucions)
m r2.7.1) (Robòt Apondre: ps:څلوريځ (مېچپوهنه)
Xqbot (discussion | contribucions)
m r2.7.3) (Robòt Modificar: sn:Skweya; changement de type cosmétique
Linha 1 :
[[ImatgeFichièr:Kvadrato.svg|thumb|Un carrat.]]
Un '''carrat''' (var. '''cairat''') es un [[poligòn regular]] de quatre costats. Aquò significa que los seus quatre [[costat]]s an la meteissa longor e los seus quatre [[angle]]s la meteissa mesura. Un carrat es a l'encòp un [[rectangle]] e un [[lausange]].
 
Linha 13 :
 
=== Diagonalas ===
[[ImatgeFichièr:Carre.svg|thumb|Un carrat notat ABCD amb las diagonalas.]]
Coma parallelograma particulièr, tot carrat possedís de [[diagonala]]s que se copan en lor mitan. Aquel punt d'interseccion es nomenat lo ''centre'' del carrat. Lo notam ''O''.
Las diagonalas de tot rectangle — e doncas de tot carrat — an la meteissa longor. Doncas existís un cercle de centre ''O'' passant pels quatre vertèxes del carrat. Lo rai d'aquel cercle es egal a la longor d'una miègdiagonala.
Linha 55 :
{|class="wikitable" border="1" style="text-align:center; margin:0 auto .5em auto;"
|-
| [[ImatgeFichièr:group D8 id.svg|140px]] <br /> id ([[foncion identitat|identitat]]: cada punt es conservat) || [[ImatgeFichièr:group D8 90.svg|140px]] <br /> r<sub>1</sub> (rotacion de 90° cap a drecha) || [[ImatgeFichièr:group D8 180.svg|140px]] <br /> r<sub>2</sub> (rotacion de 180°) || [[ImatgeFichièr:group D8 270.svg|140px]] <br /> r<sub>3</sub> (rotacion de 270° cap a drecha)
|-
| [[ImatgeFichièr:group D8 fv.svg|140px]] <br /> f<sub>v</sub> (capvirament vertical) || [[ImatgeFichièr:group D8 fh.svg|140px]] <br /> f<sub>h</sub> (capvirament orizontal)|| [[ImatgeFichièr:group D8 f13.svg|140px]] <br /> f<sub>d</sub> (capvirament seguent la primièra diagonala) || [[ImatgeFichièr:group D8 f24.svg|140px]] <br /> f<sub>c</sub> (capvirament seguent la segonda diagonala)
|-
|style="text-align:left" colspan=4 | Los elements del [[grop de simetria]] (D<sub>4</sub>). Los vertèxes son colorats e numerotats per visualizar las transformacions.
Linha 66 :
== Construccion sonque al compàs ==
 
[[ImatgeFichièr:Square with compass only.svg|right|300px|Dessenh al compàs]]
 
Se vòl construire lo carrat de vertèxes ABCD coneissent sonque los punts A e B. Posam R la distància entre A e B; alara, procedèm atal:
Linha 80 :
 
== Istòria ==
[[ImatgeFichièr:Ybc7289-bw.jpg|thumb|La taulèta d'argila [[YBC 7289]]: una fòrça anciana (prèp de 1700 AbC) representacion d'un carrat amb las seunas diagonalas e una valor aproximativa de √2 (credits: Bill Casselman).]]
De terralhas ornadas de carrats son attestadas dempuèi lo [[Millenni VI abC]] en [[Mesopotamia]]<ref>David Fowler e Eleanor Robson{{en}}David Fowler e Eleanor Robson, « Square Root Approximations in Old Babylonian Mathematics: YBC 7289 in Context », in Historia Mathematica, vol. 25, 1998, p. 366–378 [http://www.hps.cam.ac.uk/people/robson/fowler-square.pdf estudi complèt de la taulèta]</ref>.
 
Linha 179 :
[[sk:Štvorec]]
[[sl:Kvadrat (geometrija)]]
[[sn:TsazanoSkweya]]
[[sr:Квадрат]]
[[su:Pasagi bener]]