Wikipèdia

Bibliotèca : Diferéncia entre lei versions

Navigar dins l'istoric
← Cambiament precedentDiferéncia seguenta →
Contengut suprimit Contengut apondut
VisualWikitext
Biboca104 (discussion | contribucions)
229 modifications
Cap resum de modificació
Biboca104 (discussion | contribucions)
229 modifications
Cap resum de modificació
Linha 2 :
Uèi las bibliotècas emmagazinan d'autras menas de documents, pas solament de libres, mas qual que siá mejan multimèdia .
[[Fitxer:Celsus-Bibliothek2.jpg|thumb|Biblioteca de Celsus.]]
 
== Istòria ==
L'existéncia de bibliotècas pròpiament dichas data dels tempses lunchenc de l'empèri assirian (mai de 30 sègles a. J-C) segon las exploracions arqueologicas en [[Mesopotamia]], principalament a Larsa ,Uruk, Ur, Sippara, Kalah e Nínive, que de lors roïnas foguèron extraches per milièrs los famoses malons cobèrts d'inscripcions. La magèr part d'aqueles fan uèi la riquesa del [[British Museum]]. La bibliotèca mai celèbra de totas es la descobèrta a Koyundjik dintre de las roïnas del palais de Senaquerib, fondada o agrandida per Assurbanipal .
=== Egipte e Grècia ===
Son escassas las informacions sus las bibliotècas qu'ofriguèssonque los istorians ofriscan o que las exploracions scientificas ajan reveladas. Diodòr De Sicília fa referéncia a la d'un faraon que nomava Osymandyas (probablament, [[Ramses II]]) e que se trobava dins la vila de Tebes, que los exploraires [[Joan Francés Champolion|ChampollionChampolion]] e Wilkinson i descobriguèron d'unas traças d'una bibliotèca que deguèt existir catòrze sègles a.abans J-C. Ça que la, la mai coneguda entre totas èra la bibliotèca grecoegipciana d'Alexandria, que capitèt de possedir mai de 700.000 volums. Per ela, faguèt tradusir PtolomeuPtolomèu II (285 a. J-C.) Lafaguèt Sagradatradusir la Bíblia Sacrada dels josieus de l'ebrèu al grèc, traduccion coneguda ambcoma lo nomVersion de Version delsla Setanta. Aquel centre foguèt destruitdestrusit enper èsserla conquistadaconquista araba de la vila pels arabes en lo 641, segonal disondire losdels istorians, e mai se ja enal tempsestemps de Juli César, sofriguètpatiguèt d'una autra destruccion pelsper part dels soldats del meteis. D'entreÈra lostanben grècs, a la siá celebritat istoricacelèbra la Bibliotèca de Pèrgam, la que comptava amb d'unes 200.000 volums al tempsabans d'èsser transportada per [[August|Octavi August]] a [[Alexàndria]].
=== Roma ===
La primièra bibliotèca publica de Roma se fondèt en laa l'Atrium libertatis sus la Montanha Aventina. L'Emperaire Octavi August fondèt la segonda al temple de Apol·loApollon sus la montanha Palatina. Abans de las bibliotècas publicas i aguèt de colleccions particularas que los nòbles romans cercavan e crompavan a grand prètz o que se portavan de las vilas grègas conquistadas. eE aquel afanafar contunhèt actiuactivament dins los autres sègles de l'Empèri. La primièra colleccion d'aquela classa privada foguèt la de Pau Emili, an 160 a.abans J-C. LoAl sègle IV, Roma aviá 29 bibliotècas publicas que l'invasion dels barbars destruiguèt gaireben per completcompletament e sens dobte, que dins d'autras vilas romanas se trobariántrobèssn de magnificas colleccions de libres quand solamentpr'amor qu'a HerculàHerculanum per exemple se n'es descobèrt una amb mai de 1.800 pèças de papirpapièr que lor calguèt compausar unes 800 rotlles.
Quand los crestians poguèren se consacrar a las letras, fondèron tanben las siás bibliotècas.
Linha 20 ⟶ 19:
Tot aquò, sens comptar las colleccions de volums sagrats que totas las Glèisas avián. L'Emperaire Constantí amassèt mai de 6.900 volums a la bibliotèca que fondèt el a Constantinòple , bibliotèca que comptava amb 1000000 volums a la mòrt de l'Emperaire Teodosi e foguèt cremada l'an 477.
[Modifica]=== Edat mejana ===
Dempuèi l'invasion dels barbars, refugiadas las sciéncias e las letras als monastèris e catedralas coma unics centres del saber en aquela epòca, a aqueles se li cal anar per trobar de bibliotècas ala Euròpa occidentala fins a fins de la Edat Mejana. Als documents dels sègles IX, X e XI, se parla amb frequéncia de colleccions de libres que los avesques daissavan en testament a las bibliotècas de glèisas e monastèris e notòria es la sollicitud que los monges desplegavan per las conservar e las enriquir. Mas de talas bibliotècas solien pas comptar de gaires exemplars. La primièra que s'a notícia a Espanha foguèt la de sant Martí de Braga a lo sieu monastèri de Dumis (uèi part de Portugal) cap a l'an 560; lo seguiguèron pendent lo sègle VII la de sant Isidor de Sevilla e la de sant Brauli a Saragossa. dins lo sègle XIII, comencèt a aver importància la bibliotèca als palais de reis e magnats en contunhant en apogeu de sègle dins sègle e foguèron celèbres las de AlfonsX de Castelha, Jaume lo Just e de successors a Aragon.
[Modifica]=== Edat modèrna ===
 
 
 
 
La bibliotèca del Castèl de Peralada
Dempuèi l'invencion de la impremta lo nombre e lo engrandiment de las bibliotècas es anat en aument. França aviá solament a París en l'epòca de la revolucion de 1793, mai de 1.000 bibliotècas publicas.
[Modifica]=== Edat contemporanèa ===
Après 1789 se fondèron fòrça bibliotècas dins cada país. A l'ora d'ara fòrça d'aquelas bibliotècas pòdon èsser consultadas a travèrs de internet
Recuperada de « https://oc.wikipedia.org/wiki/Bibliotèca »