Isaac : Diferéncia entre lei versions

'''Isaac''' (en [[Ebrieuebrieu]]: '''יצחק''' /isHāq/ ''rirà'' ; en [[arabi]]: إسحاق isHāq) es lo filh d'[[Abraam]] e de [[Sarah]]. Es lo marit de [[RebeccaRebècca]] e lo paire de [[Jacòb]] e d'[[Esaú]] mas tanben lo mièg frairefrairastre d'[[Ismaèl]].

Abraam aviá 99 ans, e Sarah 90 ans, quand tres [[ángelsàngel]]s anoncièron al primièr que sa femna li donaràdonariá un filh. Alara que Sarah es en mai d'esterila e [[menopausa|menopausada]], segon la tradicion rabinica, tan plan aviá pas d'[[utèr]].

Se podavapodiá pas empachar de far un sorire, que lo nom del mainat.

Isaac foguèt [[circoncision|circoncit]] per son paire 8 jorns aprèp sa naissença (Genèsi 21 versvèrs 4) conformament a l'alliançaaliança entre Dieu ete Abraam (Genèsi 17 versesvèrses 10 a 14), que la tradicion [[judaïsme|josieva]] de la [[Brith milah]] a aquela edat.

Genèsi 22: Dieu ordonaordena a [[Abraam]] de menar Isaac sul [[mont Moriah]] e de portar un cotèl. Segon los [[musulman]]s, es [[Ismaèl]] que foguèt la victima propitiatòriapropiciatòria, perque segon los escrits, Dieu demandademandèt a [[Abraam]] lo sacrifici de son filh "unic" e [[Ismaèl]] essent l'aïnatainat, seriá doncas lo "filh unic" fins a la naissença d'Isaac. Segon lo recit biblic, un enviat de Dieu arrestèt Abraam dins son gèst, e aquel sacrificasacrifiquèt a la plaça un marre, dontque lessas cornesbanas s'étaientèran prisesagantadas dansdins un buissonboisson.

En fach, segon [[Rachi]], es escrich « son filh unic » parlant d’Isaac perque es vertadièrament lo primièr nascut de sa femna josieva Sarah, alara qu'Ismaèl èra lo filh de d'Agar la serventa egipciana de Sarah. Es la rason per que Dieu ditz a Abraam « ton filh unic » parlant del filh (Isaac) de son esposa legitima Sarah. La femna d'Isaac, Rivka, donarà naissença a Yaacov (Jacòb), qu'aguèt quatre femnas: Rachèl, Lea, Bilhah e Zilpa que donaràn naissença a 13 enfants que 12 filhs, que formaràn las 12 tribús d’Israèl.

Aquel episòdi biblic, encoraencara tradusístradusit impropramentimpropriament per ''sacrifici'' d'Isaac dins lelo cristianisme, es conegut dins lo judaïsme jol nom de ''ligatura'' d'Isaac (עקדת יצחק, ''akedat itshak'' en ebrieu) perque aquel darrièr foguèt pas immolat e perque Dieu prononciapronóncia a cap de moment los mots « tuar » o « sacrifici ».

[[Fichièr:Isaac Blessing Jacob - Govert Flinck.jpg|thumb|''Isaac benissentbenesissent Jacòb''<br /> òli sus tela de [[Govaert Flinck]], 1638]]

Genèsi 24 : quand aviá 40 ans, son paire envièt son servitor [[Eliezer]] li trobèt una femna de la seuna familha del país d'Aram. Eliezer tornèt amb [[RebeccaRebècca]], sòrrasòrre de [[Laban]], qu'Isaac esposèt. Li donèt dos filhs bessons, [[Esaú]], dich « lo Rossèl » (Edom), (foguèt lo preferit d'Isaac perque li portava de la noirituranoiridura), e [[Jacòb]], que loson nom ven de qu'al sortir del ventre de sa maire tenguèt Esaú pel talon.

Seguissá un periòde de carestiá, migrèt cap a Gerar, puèi [[Beer-Sheva]], o [[Dieu]] li renovelèt l'[[AlliançaAliança (BibliaBíblia)|alliançaaliança]] conclusa amb son paire. Isaac faguèt tanben un tractat de patz amb lo rei [[Abimelech]].

Sa vista desclinètdeclinèt amb l'edat. Esaú, atalentat e assedat, vendèt per una sopa de lentilhas son drech d'ainat a Jacòb. Abans sa mòrt, Isaac, venguèt cec, volguèt restablir Esaú dins sos drechsdreches. RebeccaRebècca profitèt de sa cecitat per li far donar sa benediccion a Jacòb. Isaac lo reconeguèt pas quand aquel se faguèt passar per [[Esaú]]. Pasmens, se neguèt pas aprèp aver descobèrt l'engana.

Moriguèt « vièlh e planassadolat de jorns » (Genèsi 35:27-29) a Mamre, abans d'èsser enterrat dins la tomba de Makhpela.

Dins la tradicion josieva, alara qu'AbrahamAbraam representa la caritat (''midat hahessed''), Isaac representa la rigor (''midat hadin''). Isaac jamai daissèt de sa vida la [[Tèrra d'Israèl]].

''Isaac'' apareis mai d'un còp dins l'[[Alcoran]]<ref>Vejatz subretot la sorata XIV, 39, la sorata II, 125-140, e la sorata XXXVII, 112.</ref>, mas sovent aprèp [[Ismaèl]]. L'Alcoran es mens precís que lo libre de la [[Genèsi]]: dintra pas tròp dins lo detalh e las circonstançascirconstàncias de sa naissença<ref>Lo versvèrs 39 de la sorata XIV l’evòca pasmens.</ref>.

Dins l'Alcoran, l’istòria del [[sacrifici d'Abraam]] mentionamenciona pas lo nom del filh sacrificat, e indica pas que s’agís de son propripròpri filh. Mai tard, los erudits de l'islam coma [[Ibn Kathir]] donèron d'arguments per mostrar que lo sacrifici envisatjat per [[Abraam]] èra aquel d’Ismaèl. Es actualament l’interpretacion courentecorrenta en Islam.

Isaac faguèt partida de lasdels [[Profètas de l'islam|profètas de l’islam]]; es un [[patriarca]] que portèt lo messatge del [[monoteïsme]], sovent associat a son paire Abraam o son fraire Ismaèl. Sa naissença es contada subretot dins la sorata XI, versesvèrses 71 a 73, mas tanben dins d'autresautras soratas<ref>Vejatz sorata XIX, 49, sorata XXIX, 27. </ref>.