Juan Manuel de Rosas : Diferéncia entre lei versions
Contengut suprimit Contengut apondut
m vòte |
m exili |
||
Linha 1 :
<!--Article redigit en gascon-->
[[Imatge:Juan Manuel de Rosas.jpg|200px|left|thumb|Lo brigadièr generau Juan Manuel de Rosas, "Restaurador de las leis"]][[Imatge:Bandera argentina buenos aires argentina 1840.png|200px|right|thumb|Banèra argentina deu pacte federau de Juan Manuel de Rosas]]
'''Juan Manuel de Rosas''' (vadut Juan Manuel José Domingo Ortiz de Rozas y López de Osornio a [[Buenos Aires]], lo [[30 de març]] de [[1793]]; † [[Southampton]], [[Anglatèrra]], lo [[14 de març]] de [[1877]], tanben conegut com lo '''brigadièr generau Juan Manuel de Rosas''', lo '''Restaurador de las leis''' - [[castelhan]] ''Restaurador de las leyes'' - o simplament lo '''Restaurador''') que ho un militar e un òmi politic argentin governador de [[Buenos Aires]]. Après la soa victòria suber lo generau [[Juan Lavalle]] en [[1828]], que gavidè la [[Confederacion Argentina]]. Après la soa des.hèita de la batalha de Caseros lo [[3 de heurèr]] de [[1852]], lo son regim federau qui avèva perdut los sostien d'autes capdaus federaus com [[Justo José de Urquiza]], que cadó e Rosas qu'avó d'acabar la soa vita en [[Anglatèrra]] en
Qu'ei ua figura hèra polemica per'mor que governè durant lo conflicte enter unitaris e federaus. Peus sons detractors que ho un dictator deus sanguinaris opausat au progrès, enemic deus intellectuaus, xenofòb e qui isolè lo país en tot impausar la terror dab la soa milícia aperada ''la [[Mazorca]]'' ; aquesta vision que ho desenvolopada per l'escrivan e president [[Domingo Faustino Sarmiento]]. Peus sons partisans, au contre, Rosas que dehenó los interès deu país contre los capitaus francés e anglés ; que tractè dab los indians de la pampa enlòc deus exterminar sistematicament, çò qui'u èra facilitat per la soa pregonda coneishença de l'[[araucan]] de la [[pampa]] (qui n'escrivó ua gramatica e un diccionari), mentre qui los sons enemics unitaris, après la desh.èita deu Restaurador en mei de començar de préner lo poder en tot executar centeas de partisans deu Restaurador, que perpetrèn un genocidi indians au cors de la [[campanha au desèrt]] gavidada peu generau [[Julio Argentino Roca]] e qu'impausèn un sistèma chic democratic (dab eleccions trucadas e shens cap vòte secret) au servici deus capitaus estrangèrs e deus interès d'ua oligarquia virada de cap a [[Euròpa]] e qui mespresava [[Argentina]] ; aquesta dehensa deus interès estrangèrs qu'aniré dinc har participar Argentina a la destruccion sistematica de [[Paraguai]], hèra industrializat alavetz e donc tròp concurrenciau per Anglatèrra dens la region.
| |||