Elena de Constantinòble

Elena, melhor coneguda jol nom de Santa Elena, nascuda devèrs las annadas 248 e 250 a Deprànum e mòrta lo 18 d'agost de l'an 330 a Nicomèdia, foguèt una emperairitz romana, concubina o molhèr de Constantin lo Primièr. Es tamben endevenguda una santa de la Glèisas catolica e de las ortodòxas.

Elena de Constantinòble
Elena amb la Crotz, penchura de Cima da Conegliano.
Elena amb la Crotz, penchura de Cima da Conegliano.
Elena amb la Crotz, penchura de Cima da Conegliano.
Nom de naissença Flavia Iulia Helena
Naissença 248 o 250
Deprànum, Asia Menora
Decès 18 d'agost de 330
Nicomedia
Nacionalitat Romana
Venerada de per Glèisa catolica
Glèisa ortodòxa
Data de canonisacion 330
Data de fèsta 18 d'agost (Glèisa catolica)
21 de mai (Glèisas ortodòxa e anglicana)
Atribut(s) Crotz
Santa patrona de Tenchurièrs, mercands de clavèus e d'agulhas (pels catolics)
Arqueològues (pels Grècs ortodòxes)
Illustracion : Elena amb la Crotz, penchura de Cima da Conegliano.

La suá vida

modificar

L'istòria de la vida de santa Elena deu èsser lecha amb precaucion, tant las legendas sus èla formiguejèron aprèp sa mòrt. La literatura qu'avèm sus èla ten adoncas mai del panegiric imperial e de l'agiografia que de la vertat istorica.

Segon la tradicion fermada de per l'istorian Procòpe (sègle VI), seriá nada èla a Deprànum, dins la provincia de Bitinia en Asia Minora, pichon vilatge de qué lo nom foguèt cambiat en Elenopòlis aprèp la mòrt de la santa. Veniá d'una familha modèsta e èra stabularia, val-a-dire serveiritz dins una tavèrna o estanquèt.

Non es pas conegut de segur coma e ont encontrèt Constance Chlòre, mas se pòt que foguèsse en Asia Minora quand Constance èra oficièr de l'Emperaire Aurelian e preniá part a la campanha contra la rèina Zenobia (271-273). Aucunas fonts fan mencion d'èla coma la suá molhèr, aucunas autras coma la suá concubina. Donèt naissença a Constantin devèrs l'an 272 a Naissus en Mesia (actualament Nich en Serbia). Quand venguèt lo temps de la Tetrarquia en 293, Constance Chlòra èra vengut Cesar e aviá probablament ja esposada Teodòra, filha de l'Auguste Maximian. Elena non se remarida pas e viu dins l'òmbra.

Quand lo seu filh Constantin lo Primièr endeven Emperaire en 306, Elena pòt retrobar una vida publica. Es a Roma, dins las annadas 310, que se convertís al cristianisme e que comença a exerçar un apostolat actiu a la fé novèla. En 324, ven proclamada Augusta (Emperairitz) de pel seu filh Constantin, aquò qu'indica qu'a una grand influéncia sul seu filh e sus la cort.

A l'inauguracion de la propria capitala nòva, Constantin se representa coma un dieu solar, Sol Invictus. Vòl dire que non èra pas encara convertit sé meteis a cristianisme. Serà batejat mai tard, sul seu leich de mòrt, a 65 ans.

Elena influéncia son filh per que organise la primièra restauracion dels sants luòcs crestians de Jerusalèm e se rend la meteissa en Tèrra Santa devèrs l'an 327 en un viatge de pelegrinatge qu'es tamben motivat de per de rasons politicas. I fonda doas glèisas : la del Pater Noster e la de la Nativitat. Segon la tradicion que descòbre tamben las santas relíquias de la Passion de Christ, aquò que dòna una empencha nòva als pelegrinatges en Tèrra Santa.

La descobèrta màger d'Elena seriá estada la de la Crotz Vertadièra.

Elena mòr en l'an 330 al près de son filh. Constantin fa cambiar la residéncia qu'aviá èla a Jerusalèm, val-a-dire lo Palatz Sessorium, en una glèisa, la basilica Santa-Crotz-de-Jerusalèm.