Dogat

Un dogat, (var.  doat, toat, canèr) es una canalizacion d'aigas residualas. L'ensemble dels dogat constituisson una ret publica. Se bastisson jos tèrra, sovent al mièg de las carrièras importantas, de sòrta que cadun de las abitacionns d'aquela via pòscan se connectar per l'evacuacion apropriada de las aigas usadas.

D'unitats de netejament dels dogats en URSS.

Cada connexion apertenenta a un abitatge se sona connexion o presa domiciliària. Compren la canonada que va dempuèi lo potz intradós o dempuèi la cambra d'inspeccion finala de l'abitatge fins al collector.

Tant los collectors coma las unions domiciliàrias lor cal èsser projectadas amb cèrt gra de penda per permetre lo flux de las aigas per gravitat, mas jamai excessiva, per evitar de velocitats excessivas e lo risc d'erosion. Aital meteis, los sieus lor cal èsser ermetiques per evitar filtracions d'aigas residualas en lo terren e per empedir l'intrada de l'aiga de pluèja, las infiltracions del terren circumdant o l'entrada de raïses. D'autra banda, lor cal èsser lisses per'mor que se produsiscan pas d'obstruccions per acumulacion de pèls, telas, pelhas e d'autres elements abitualament escampats al dogats, malgrat èsser enebit.

Lo liure flux de l'aiga dins de las unions domiciliàrias e collectors se verifica abitualament mejançant la pròva de la bòla, engeni que li cal percórrer sens inconvenients dempuèi lo luòc que s'introdusiguèt fins ont s'efectua l'examen.

Es convenent que lo dessenh e bastiment d'aquelas installacions sián realizats per professionals o tecnicians autorizats.

Tipe

Vestit d'isolament dels mossos de la Generalitat de Catalonha per circular per los dogats.

Lo tipe mai ancian de dogat aviá forma efectivament de pontet: sus dos murs de malon, se sosteniá un torn de canon tanben de malon. A la part inferiora se formava un canal que, quand lo dogat èra de talha pichona, anava de paret a paret e al mai èra granda, al mai daissava unes passatges en l'un o en los dos costats del canal. En quin cas que siá, la mesura mai pichona del gasilhan, permetiá lo passatge d'una persona, e mai se foguèsse necessari d'adoptar de posturas incomòdas per i trabalhar. Quand allòc d'un torn se cobrissiá amb una lausa de pèira o de beton (generalament en mesuras pichonas) preniá lo nom de revestiment, nom que se dona a l'ora d'ara tanben a autres tipes de conduccions.

Se fan ara generalament amb de conduchas prefabricadas de beton, amb desparièrs tipes de seccion transversala. Seccion circular, per pichons cabals. Seccion ovoide, per cabals mejans. Per cabals grands pòdon s'utilizar de seccions amb la forma de la vièlh gasilhan, e mai se de còps en luòc de torn, an la part superiora adovelada. A la part inferiora, a un canal semblable al qu'es estat descrich anteriorament.

Los doats forman una ret qu'amassa las aigas usadas mejançant brancs, cap a grandas conduccions que se sonan collectors d'aigas residualas.

Autres tipes

E mai s'usa pas mai, a temps passat las aigas brutas anavan a cèl dubèrt, sens tampa, a una rec que se daissava secar.

Vejatz tanben

• Cloaca Maxima
• Assaniment urban

Ligams extèrnes

• Antonia Nájar Ruiz, «Un assumpte escata-logic», Revista de Llibres, 162, en junh de 2010.