Cremalh

Un cremalh es un dispositiu mecanic constituit d'una tija o d'una barra (mai sovent de metal) dotada d'òscas o de dents.

Cremalh del Panoramic dels Dòmas

Origina e usatge primiers, l'aisina del fogal

Cremalhs

Crémaillère de cheminée

Lo cremalh es un accessòri del fogal penjat al dessús del còr del lar, a una barra orizontala fixada dins una cheminèia e que servis a penjar un pairòl, primièr per qu'aqueste siá pas en contatcte dirècte amb lo fuòc, e tanben, permetre lo reglatge de la distància entre pairòl e lo fuòc. Tanben lo cremalh pòt s'agafar a un braç pivotant, fixat sul costat de la cheminèia, çò que permet d'escartar aisidament l'aisida del fuòc. Fins al sègle XIX, es un objècte essencial de l'ostal

Usatge en mecanica

Coma element d'engranatge, lo cremalh pòt èsser considerat coma un sector de corona dentada de rai fòrça grand (infinit, se lo cremalh es perfièchament drech). Son movement rotatiu ven alara un movement lineari.

Lo camin de fèrre de cremalh e lo cremalh de direccion automobila ne son de bons exemples.

Lo cremalh es fòrça utilizat dins de sistèmas de transmissions d'esfòrç. Los engranatges permeton d'amplificar l'esfòrç (o lo desplaçament), s'utiliza en seguida lo cremalh per crear un desplaçament linear de granda amplitud o de granda fòrça. Se trapa de sistèmas utilizant lo cremalh per de premsas, maquinas-esplechs de talh, o encara maquinas de manutencion. Se lo cremalh dona mai sovent una bona precision, escapa fòrça poténcia en comparason amb los autres engranatges, se l'utiliza donc pas que per una foncion de desplaçament precisa, non pas per transmetre d'esforces a d'autres engranatges.

Quand lo pinhon fa una rotacion, lo cremalh subís una translacion.

La velocitat en sortida es egala al produch de pas entre doas dents e la velocitat angulara donada a la dintrada:

$V=R\times \omega$

Amv V la velocitat del cremalh en mm/s, ω la velocitat angulara del pinhon en rad/s e R lo rai de pinhon en mm.

Autres usatges

En menusariá, lo cremalh es barreta de fusta dura que ten d'òscas destinadas a recebre los taquets portant las tauletas. Los cremalhs permeton atal de plaçar las tauletas a la nautor desirada.

I a tanben de cremalhs dins de sistèmas de manten entrebadat de contravents de fenèstra, segon de doberturas variablas.

Annèxes

Articles delalhats

• Camin de fèrre de cremalh
• Cremalhièra, dispositiu mecanic de dobertura e barradura

Ligams extèrnes

• Richard Bit, Crémaillère, 1^er juillet 2008, sur le site du Musée de la Gourmandise