Cratèr de Chicxulub

Lo cratèr de Chicxulub (AFI: /tʃitʃulub/) es un cratèr d'impacte situat a Chicxulub dins la peninsula de Yucatan en Mexic. Foguèt provocat per la casuda d'un meteorit de près de 10 quilomètres de diamètre que s’es espotit sus la la Tèrra fa 66038000 ans segon las darrièras analisas radiometricas de nauta precision, es a dire a la fin del Cretacèu. Sa casuda marquèt la fin de l'èra segondària e una de las extincions massissas que toquèron la Tèrra, l'Escantiment del Cretacèu-Terciari. Lo diamètre del cratèr, d’aperaquí 180 quilomètres, daissa imaginar una poissança d'explosion similària a «plusors miliards de còps la de la bomba d’Hiroshima». Lo bacin del cratèr, rebondut jos aperaquí mila mètres de calcari, s'esten mitat jos la tèrra ferma, mitat jos lo golf de Mexic.

La topografia de radar revela l'anèl de 180 quilomètres del cratèr; amassats a l'entorn de la fossa del cratèr i a nombrosas dolinas, suggerissent la preséncia d'un bacin oceanic prèistoric a la depression creada per l'impacte (imatge cortesia de NASA/JPL-Caltech).