Conselh autonòm de govèrn de Quito
Lo Conselh autonòm de govèrn de Quito es lo primièr poder independent d’America del Sud, proclamat a Quito lo 10 d’agost de 1809. Sens ajuda de las autras regions de Nòva Granada (Guaiaquil e Panamá), durèt sonque 75 jorns, entrò lo 24 d’octobre. 32 dels partidaris de l’independéncia, empresonats, foguèron assassinats pels espanhòls en 1810.
En 1810, Carles de Montúfar, filh de Joan Pío, mandat d’Espanha per restablir l’autoritat, establiguèt un segond Conselh que se transformèt en republica independenta.