Aborigèns australians
Los Aborigèns australians son los primièrs umans coneguts per aver poblat la part continentala d'Austràlia e l'illa de Tasmania. Constituisson, amb los illencs de l'estreit de Torres, la populacion autoctòna d'aqueste estat d'Oceania. Los illencs de l'estreit de Torres son etnicament e culturalament distincts, malgrat nombroses escambis culturals amb d'unes grops aborigèns. Los aborigèns australians comprenon nombroses pòbles distincts que se son desvolopats a travèrs Austràlia dempuèi mai de 50 000 ans. Aquestes pòbles an una istòria genetica largament partejada, e mai que complèxe, mas es pas que durant las 200 darrièras annadas que son esstats definits e an començat de s'identificar coma un grop unic. L'identitat aborigèna australiana cambièt al fial del temps e del luòc, la linhada familiala, l'autoidentificacion e l'acceptation per la comunautat essent totas d'una importància variadissa.
| Populacion totala |
|---|
| Regions amb populacion significativa | |
|---|---|
 Territòri del Nòrd |
29.8% |
 Queensland |
4.2% |
 Austràlia Occidentala |
3.8% |
 Nòva Galas del Sud |
2.9% |
 Austràlia Meridionala |
2.3% |
.svg){kind=small} Victòria |
0.85% |
| Lenga | |
| Religion |
|---|
| Grop etnic ligat |
|---|
Dins lo passat, los aborigèns australians vivián sus las grandas estendudas de plan continental e èran isolats sus nombrosas illas pichonas al larg e en Tasmania quora la tèrra foguèt aigada al començament del periòde interglaciari de l'Olocèn, i a aperaquí 11 700 ans. D'estudis concernissent la composicion genetica dels grops autoctòns son sempre en cors, mas de pròvas suggèrisson qu'an un eritatge genetic d'ancians pòbles asiatics mis pas pus modèrnes, partetjan d'unas similitudas amb los papos, mas son estats isolats de l'Asia del sud-èst pendent longtemps. Abans la colonizacion europèa estenduda, i aviá mai de 250 lengas autoctònas.
Al recensament australian de 2016, los australians autoctòns representavan 3,3% de la populacion australiana, 91% d'entre eles s'identificant unicament coma aborigèns, 5% insularis de l'estreit de Torres e 4% los dos. Vivon tanben dins lo mond entièr al sen de la diaspora australiana.
La màger part dels aborigèns parlan anglés, de frasas e des mots aborigèns essent aponduts per crear l'anglés aborigèn australian (qu'a tanben una influéncia tangibla de las lengas aborigènas dins la fonologia e l'estructura gramaticala).
Los aborigèns, coma los insularis de l'estreit de Torres, patisson d'un cert nombre de privacions sanitàrias e economicas respècte a la comunautat australiana al sens larg.