Lo siure (var. suve/súver) o lèuge es un material present dins la rusca de qualques arbres, subretot aquela del surrièr. Apara l'arbre dels insectes, del freg e dels mals temps tot li permetent de respirar, per de prims canals. Lo surrièr es un potz de carbona encara mai eficaç que l’arbre es expleitat a produire de siure[1].

Siure en Portugal

Istòria de l’utilizacion et de la produccion modificar

Los primiers surrièrs identificats mòstran que l'espècia existís dempuèi de milions d'ans e de las rèstas de l’antiquitat mòstra que los òmes sabián l’espleitar per d'utilizacions variadas e la fabricacion d’objèctes fòrça diversificats. D’objèctes fabricats de siure e datant de l’an -3000 tornèron èsser trobada en China, en Egipte, a Babilònia e en Pèrsia. En Itàlia, dins de rèstas del sègle IV AbC, se trapèt d'objèctes fabricats de siure coma flotadors, bondas per tancar las barricas, cauçaduras de femna e troces de teulat.

A la meteissa epòca, se tròba de traças de surrièrs dins los escrits del filosòf grèc Teofra: en efècte, se maravelha de «la facultat qu'aquel arbre possedís renovelant sa rusca quand aquela li es tirada».

Al sègle XIX, França, Itàlia e Tunisia desvelopan l’espleitacion de lors selvas de surrièrs e la produccion du siure coma material.

Al sègle XX, l’industria del siure desvolopèt de procediment e de metodologias, l’emplec del siure coma material es totjorn mai innovant e dins los ans 1950 una entreprisa americana concebèt las primièras lausas de siure pel sol.

A la fin del sègle XX e al començ del sègle XXI, d'estudis son menats per definir las normas internacionalas per l’industria del siure. La principala institucion dins aquel domeni es la Confederacion Europèa del siure qu'amassa cinc païses productors (Espanha, França, Grand Bretanha, Itàlia, Portugal) per mejan de las federacions d'aqueles païses.

Tirada de la rusca modificar

 
Rusca d'un surrièr.
 
Destral utilizada per derruscar.
 
Surrièr dins l'Alentejo (Portugal)

Lo siure produtz dirèctament per l'arbre pòt pas servir per la fabricacion de tap. Se tira la rusca quand la camba atenh 70 cm de circonferéncia e 1,30 mètre del sol e sus surrièr de 20 a 25 ans.

Una primièra jaça de rusca es tirada d'estructura fòrça irregulara e d’una duretat qu'es dificil de trabalhar. Servís de material d’isolacion o pels sols. Aprèp aver tirat 2 a 3 jaças lo siure pòt servir per la produccion de taps. Lo siure ven alara regular en efècte la produccion dels taps ipausa d’utilizar pas que du siure de fòrça granda qualitat. [2].

La rusca s'expleita sus la camba e los principals rams. La nautor per desruscar depend del diamètre del surrièr: mai es gros, mai se pòt levar lo siure.

Per levar la rusca de destrals especialas son utilizada e devon aver un fial fòrça prim e un margue de biais. I a 3 tipes de destrals[3] :

  • la destral catalana, de fial drech, utilizada en França, Espanha e Itàlia
  • la destral Portuguesa, de fial redond, utilizada en Portugal
  • la destral Extremena, de fial de mièg luna, utilizada en Espanha

Utilizacion modificar

 
Tap de botelha de vin de siure agglomerada.
 
Objèctes d'artesanat de siure, a Porto (Portugal)

Lo siure es un produch de densitat flaca, antistatica, resista pro al fuòc, bon isolant termic, isolant fonic e vibratòri, e resistent a l'aiga mercé a la suberina que banha las cellulas. Es sople e se descompausa lentament.

Servís tradicionalament a fabricar dels taps de vin. Mai de 80% de la produccion de siure mondiala es utilizada per tampar las botelhas[4]. Le siure es tanben preciós per d'autras utilizacion, subretot en bioconstruccion. Lo PVC utilizat dins los fuselatges dels avions pòt èsser remplaçat pel siure que dispausa de las meteissa proprietats de leugieretat e d'ininflamabilitat [5] . Se transforma en panèls d'isolacion, per cobrir de parets o sols.

Es tanben utilizat dins la fabricacion de qualques instruments de musica de la familha de las fustas, coma la clarineta, lo Clarin, lo Saxofòn, e lo basson.

País productors modificar

D’autres païses, coma Russia, ensajèron de plantar de surrièrs mas sans capitar.

Vejatz tanben modificar

Ligams extèrnes modificar

 

Wikimedia Commons prepausa de documents multimèdia liures sus Siure.

Referéncias modificar

  1. (fr)Un surrièr expleitat capta dos còps mai de CO2 que qin que siá autre arbre
  2. (fr)Cooperacion - Descobrir la tèrra de Vasco de Gama
  3. (fr)levar lo siure
  4. "elmundovino">(es) Ecologistas y corchos Reuters Sus elmundovino publicat lo 13-8-2007
  5. (fr)D'avions... en tas de siure ?

Suls autres projèctes Wikimèdia :