Lop garon
Un lop garon o leberon es una creatura legendària d'origina europèa. Generalament, es un èsser uman que pòu se transformar parcialament ò totalament en lop. A l'origina, aquela transformacion èra entraïnada per una malediccion ò un rituau volontari. Per la seguida, d'autrei causas possiblas apareguèron coma la mordedura d'un lop ò d'un autre lop garon. La transformacion a sovent luòc de nuèch, especialament pendent lei periòdes de Luna plena. Aquelei creaturas son generalament consideradas coma marridas, dotadas d'una fòrça e d'una ferocitat gròssas e capablas de tuar mai d'una persona dins lo corrent d'una nuech.
En Lemosin e Peiregòrd, lo leberon es pas un lop, mas un òme qu'es estat condemnat a se vestir, la nuèch, d'una peu de lop que quita lo jorn. Per se desliurar d'aquela malediccion, deu sautar per dessús set (o nòu) clochiers de set (o nòu) paròfias diferentas. Si zo pòt pas far, demòra leberon. De còps, òm lo rencontra ad una caforcha. Se plai de lambar sus vòstras espatlas e de se far portar, e pèsa son fais, mas tua jamai lo monde. Es tanben possible de rencontrar de leberonas, es a dire de femnas condemnadas elas tanben a portar aquela peu de lop, mas son mens nombrosas que los òmes. Lo jorn, lo leberon escond sa peu darrier una peira dins la chaminèia. Es pas tròp clar si l'òm pòt la li prener ou non : d'unes dison que quò lo desliurarà, d'autres que quò es lo condemnar a tornar començar sa pena. Dau mesme biais, es pas tròp clar si l'òm deu lo nafrar o non. Los tesmonhatges reculhits per l'IEO Lemosin concòrdan pas, nimai çò que ne'n ditz per exemple l'escrivana Marcela Delpastre. D'autres escrivans en lenga lemosina ne'n an parlat : Antoineta Conhon (Antoinette Cougnoux) dins sos Contes de las Monedièras, Enric Delaja (Henri Delage) dins sas istòrias de Jan Picatau de Sent-Barrancon.