Un tramvai nomenat Desir

Un tramvai nomenat Desir (A Streetcar Named Desire) es un pèça de teatre de 1947 escricha pel dramaturg American Tennessee Williams[1] Premiada pel Pulitzer Prize for Drama en 1948. Foguèt jogada d’en primièr a Broadway del 3 de decembre de 1947 al 17 de december de 1949, al Ethel Barrymore Theatre. La produccion de Broadway foguèt dirigida per Elia Kazan amb los actors Jessica Tandy, Marlon Brando, Karl Malden, e Kim Hunter.[2] La produccion de Londres comencèt en 1949 amb Bonar Colleano, Vivien Leigh, Renee Asherson e Bernard Braden dirigida per Laurence Olivier.[1]

Un tramvai nomenat Desir
Midland Theatre Co programme Streetcar Named Desire.jpg
AutorTennessee Williams
GenreTeatre
Version originala
TítolA Streetcar Named Desire
Lengaanglés

Intriga modificar

 
Jessica Tandy, Kim Hunter e Marlon Brando dins la produccion originala de Un tramvai nomenat Desir a Broadway (1947)

Après la pèrda de son ostal de familha, Belle Reve, al benefici dels creancièrs, Blanche DuBois viatja de la vilòta de Laurel, Mississippi, cap a Novèla Orleans Quartièr francés per vuire amb sa cabdeta marridada, Stella, e son gendre, Stanley Kowalski. Blanche es dins la trentena, sens sòu, e enlòc d’anar.

Blanche conta a Stella que quitèt son pòste d’ensenhaira d’anglés a causa de sos nèrvis (es revelat mai tard qu’èra mensorga). Blanche se planh de l’exigüitat de l’apartament de doas pèças de sa sòrre. Tròba Stanley fòrt e rufe, mas enfin se referís a el coma qualqu’un de "comun". Stanley, en retorn, agrada pas las manièras de Blanche e òrr sa preséncia.

Mai tard Stanley questiona Blanche al subjècte de son darrièr marridatge. Blanche se maridèt alara qu’èra joventa, mas moriguèt son espós, la daissent veusa e sola. Lo remembre de la mòrt de son marit causa a blanca una aparenta ànsia. Stanley, tafurat per saber s’i a una enganat amb l’eritatge, demandèt a saber çò que se passèt a Belle Reve, antan granda plantacion e l’ostal de familha dels DuBois. Blanche mòstra totes los documents al subjècte de Belle Reve. Alara qu’espia los papièrs, Stanley nòta un molon a de letras que Blanche esmoguda dich que son de letras personalas d’amor de son espós. Un instant, Stanley paréis pertocat per son expression dels sentiments. Puèi, informa Blanche que Stella va aver un enfant. Aquò pòt s’analisar coma lo començament de trebolum mental de Blanche.

La nuèch après Blanche arribar, pendent una partida de poker d’Stanley, Blanche encontra Mitch, un dels companhs de poker d’Stanley. Sas manièras cortesas lo destria dels autres òmes. Lor charlar ven calinaire e amistadós, e Blanche aisit l’embelina; s’agradan l’un l’autre. Subran esmalit de las multiplas interrupcions, Stanley explausa dins una ràbia d’embriac e tabasa Stella. Blanche e Stella se refugian a çò de la vesina, Eunice. Quand Stanley recobra, brama dins lo pati qu’Stella torne repetant son nom fins a que venga e se daise portar al lièch. Après Stella retornada a Stanley, Blanche e Mitch s’assetan sus la primièras grasas del pati, ont Mitch s’excusa de l’actitud grossièra d’Stanley.

Blanche es desconcertada qu’Stella posca tornar près de son marit colerós après una tala violéncia. Lo matin seguent, Blanche se ronça cap a Stella e descriu Stanley coma un animal sosuman, alara qu’Stella assegura Blanche qu’entre ela e Stanley aquò va plan. Stanley entend la conversacion mas demora quet. Quand dintra Stanley, Stella l’abraça e lo potoneja, fasent saber a Blanche que sa mala opinion d’Stanley la tòca pas.

Passan las setmanas, las frictions entre Blanche e Stanley s’endenhan. Blanche plaça son espér en Mitch, e dich a Stella que vòl partir amb el èsser pas pus un problèma per pas degun. Pendent un encontre entre eles, Blanche confessa a Mitch qu’antan èra maridada amb un jovent, Allan Grey, del qual mai tard discobriguèt una relacion sexuala amb un òme d’edat. Grey pus tard se suicidiguèt quand Blanche li diguèt que li fasiá fàstic. L’istòria toca Mitch, que dich a Blanche qu’an besonh l’un de l’autre. Paréis segur que va se maridar.

Mai tard, Stanley repeta a Stella la rumor qu’acampèt sus Blanche, disent que Blanche aviá estat remandada de son mestièr d’ensenhaira d’èsser implicada amb un jove estudiant e que viviá dins una ostelariá coneguda per la prostitution (the Flamingo). Stella s'enrabia contra la crudeltat d’Stanley après qu’aprenguèt que tanben espandiguèt la rumor cap a Mitch, mas la brèga se copa alara que lo trabalhar comença e es enviada a l’espital.

Alara que Blanche espèra sola a l’ostal, arriba Mitch e confronta Blanche amb las istòrias qu’Stanley li contèt. D’en primièr denega tot, mas confessa fin finala que las istòrias son veraias. Pledeja lo perdon, mas Mitch incolerat e umiliat li refusa l’escasença d’una relacion onorabla e a la plaça assag de l’agressar sexualament. En responsa, Blanche brama "al fuòc", e el fugís de coard.

D’oras avant Stella a agut lo nenon, Stanley e Blanche demoran sols dins l’apartament. Blanche cai dins un fantasma qu’un ancian dels sieus promés vendrà per li provesir ajuda financièra e la prendrà de la Nòva Orleans. Stanley accepta lo fach avant de mespresar amb colèra las mensorgas e actitud de Blanche, e s’avança cap a ela; en responsa, assag de l’atacar amb una botelha trencada mas el la mestreja. Stanley viòla Blanche, provocant subran la crisi psicotica d’ela.

De setmanas après, pendent una autra partida de poker a l’apartamant de Kowalski, Stella e sa vesina, Eunice, plegan los afars de Blanche. Blanche patís de depression nerviosa e deu èsser internada dins un espital psiquiatric. Quitament se Blanche contèt a Stella l’ataca d’Stanley, Stella arriba pas a creire l’istòria de sa sòrre. Quand un mètge e una matrona venon per prene Blanche per l’espital, lor resista d’en primièr e s’avanís a tèrra de confusion. Mitch, present a la partida de poker, s’aclapa en plors. Quand lo doctor ajuda Blanche a reviscolar, va a el de grat disents: "Quin que siáis, sempre dependèt del gentum dels estrangièrs." La pèça s’acaba amb Stanley contunhant a reconfortar Stella, e tanben alisant sa blosa alara que la partida s’arrèsta pas, e de dire Steve: "Aqueste es un jòc d’stud de set cartas."

Producccions modificar

Produccion Originala de Broadway modificar

Retrach fotografic de Carl Van Vechten amb Marlon Brando pendent la produccion de Un Tramvai nomenat Desir (27 de Decembre de 1948)

La produccion originala de Broadway foguèt realizada per Irene Mayer Selznick.[2] Aviá estat ja jogada a Shubert, New Haven pauc abans lo Ethel Barrymore Theatre lo 3 de december de 1947.[2] Selznick volgava d’en primièr que jogue Margaret Sullavan e John Garfield, mas se decidiguèt per Jessica Tandy e Marlon Brando, gaireben desconegut a l’epòca. La vespre de la primèra lo destriament inclusciá tanben Kim Hunter (Stella) e Karl Malden (Mitch).[2] Tandy foguèt causida après que Williams la visquèt dins una performància sus la còsta oèst jogant dins la pèća Portrait of a Madonna. Williams pensava que causir Brando, qu’èra jove al resepècte de son concèpte primièr, fariá Kowalski, pus lèu que d’èsser un òme d’edat amb intensions crudelas, mai ingenú. Malgrat las scènas chocantas e lo dialòg rufe, lo public agradèt aplaudissent pendent una media òra après lo jòc acabar.[3] Mai tard, Uta Hagen remplacèt Tandy, Carmelita Pope remplacèt Hunter, e Anthony Quinn remplacèt Brando.

La prodiccion originala de Broadway s’acabèt, après 855 performanças, en 1949.

Destriament original modificar

Produccion Original de Londres modificar

La produccion de London production, dirigida per Laurence Olivier, comencèt al Aldwych Theatre lo 12 d’October de 1949. Jogada per Bonar Colleano (Stanley), Vivien Leigh (Blanche), Renee Asherson (Stella) e Bernard Braden (Mitch).[1][4]

Adaptacion modificar

Film modificar

 
Vivien Leigh titulada al film A Streetcar Named Desire

In 1951, una adapatacion cinematografica de la pèça, foguèt realizada per Elia Kazan, amb Malden, Brando, e Hunter jogan los mèsmes ròtles qu’a Broadway, que se jonguèt Vivien Leigh de la produccion de London per jogar Blanche. Lo film foguèt premiat de quatre Oscars, que tres pels actors: Leigh (melhora actritz), Malden (melhor segon ròtle) e Hunter (melhora segond ròtle).[5] Lo quita final es modificat: Stella demora pas amb Stanley, coma lo fa dins la pèça.

Inspiracion modificar

 
Lo tramvai pren lo nom de Desire Street dins un quartièr de la Novèla Orleans

La Desire Line fonciona de 1920 a 1948, al vam de l’usatge del tramvai a la Novèla Orleans. Lo trajècte davala de Royal, per Quarter, cap a Desire Street dins lo Bywater district, e tornar en amont a Canal. Blanche descriu dins la pèça un trajècte allegoric—« Me diguèron de prene un tramvai nomenat Desir, cambiar per aqueste nomenat Cementèris e percorrir sièis blòts e davalar a -Aliscamps![6].

Lo personatge de Blanche seriá estat basat sus la sòrre de Williams, Rose Williams, que patissiá de malautiá mentala e domorèt en incapacitabla après una lobotomia.[1]

Referéncias modificar

  1. 1,0 1,1 1,2 et 1,3 Williams, Tennessee (1995). A Streetcar Named Desire. Introduction and text. Oxford: Heinemann Educational Publishers.
  2. 2,0 2,1 2,2 et 2,3 Production notes. December 3, 1947—December 17, 1949 IBDb.com
  3. December 3, This Day In History Calendar (2008). Sourcebooks, Inc.
  4. Error en títol o url.
  5.  {{{títol}}}. 
  6. "They told me to take a streetcar named Desire, transfer to one called Cemeteries and ride six blocks and get off at—Elysian Fields!"

Ligams extèrnes modificar