Tonens

Tonens, Tonencs a l'Edat Mejana (Tonneins en francés) es una comuna agenesa situada dens lo departament d'Òut e Garona e la region de Novèla Aquitània, ancianament d'Aquitània. Tonens es lingüisticament gascon ^[1].

Tonens
Tonneins

Lo front de Garòna.

Armas

Geografia fisica

Coordenadas

44° 23′ 26″ N, 0° 18′ 33″ E

Superfícia

34,78 km²

Altituds
· Maximala
· Mejana
· Minimala

166 m
35 m
21 m

Geografia politica

Guiana
Agenés

França

Tonens

Vath de Garòna Aglomeracion

Cònsol

Dante Rinaudo
(2020-2026)

Geografia umana

Populacion
Populacion totala
(2018)

9 107 ab.

Evolucion de la populacion

9 333 ab.

Densitat

256,3 ab./km²

Autras informacions

tonenqués

47400

Geografia modificar

Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !

Comunas a l'entorn.

Toponimia modificar

La prononciacion es [tu'neŋs]. Las fòrmas ancianas son : eccl. sancti Petri de Tounes en 1153, de Tonencs en 1197, homines de Toninge en 1242-1255, Tonenx, Tonenxs en 1307-1317, Toninge en 1253, Tuninges en 1276, Tonenx en 1295, domino de ecclesia de Tonenxs en 1307, r. Beate Marie et Beati Petri de Thonenx en 1312, villa de Toneys en 1316, St Pey de Tounenx en 1317, capella de Tonenx en 1326, de loco Toning, en latin ?, en 1341, Tonenx en 1363, lo borc dejus de Tonenxs en 1363, dominus de Tonenx en 1420-1421, burges Sancti Petri de Tonnenx en 1457, Tonneins en 1469, r. Sancti Petri de Thonenxt en 1520, B. Marie de Thonenchiis, en latin, en 1520, St Pierre, le bourg de Tonneins et N.D. du Mercadil, en francés, en 1600, Memòris de Nicolas de Villars, Tonneins dessous, annexe (idem)^[2].

Ernèst Negre dens sa Toponymie générale de la France balha: Tonencs (1197), Toninge (1253), Tonencs (començ del s. XIV), deu nom de persona visigotic Tunno damb sufixe germanic au datiu-locatiu plurau -ingen romanizat en -ingos, que significava a las tèrras, o a la gent de Tunno. Es tanben l'explicacion de Dauzat e Rostaing, d'Astor e de Bénédicte Boyrie-Fénié. Astor, citat per B. Boyrie-Fénié, precisa qu'aqueth sufixe germanic correspón a de, damb lo sens « lo monde, las gens de ». L'evolucion deu sufixe es -encs (notat sovent -enx per los escribas), pui -ens. Bénédicte Boyrie-Fénié pensa que lo lòc de Thonens o Tounens, a Molinet, que correspón a l'emplaçament d'una villa, a la medisha explicacion^[3]^,^[2]. Mes, poiré tanben estar tanben un transferiment, motivat per la preséncia d'un natiu de Tonens.

Lo -s final de Tonens es pas prononciat en occitan (lengadocian) nimèi en francés a Vertuèlh d'Agenés e Montclar (riba nòrd d'Òut), mas s'ausís a Santa Liurada (riba sud) ; coma son muts los -s deu plurau.

Istòria modificar

La comuna de Tonens es la fusion, decretada en 1790, de las duas comunas de Tonens e Tonens Dessús. Au temporau, las duas comunautats existeishen dempuish au mensh lo s. XIII, e au començament deu s. XVII i avèva 3 borgs:

Tonens, o Tonens Grand, o enqüèra Tonens Devath (Tonneins-Dessous en francés) èra la senhoria mei a l'oèst, damb la glèisa de Nosta Dama deu Mercadiu.
Lo Borg Sent Pèir (atau dit en las costumas), o Tonens Petit, o enqüèra Tonens Dessús (Tonneins-Dessus en francés) èra la senhoria mei a l'èst, damb la glèisa de Sent Pèir.
Enter lus dus èra lo borg de Cujas.

Los tres borgs eston cremats per las armadas reiaus en 1622. La reconstruccion comencèt en 1623 mès lo borg de Cujas n'estot pas mei mentavut.

Eraldica modificar

Escut atribuït a Tonens Grand per d'Hozier
Escut atribuït a Tonens Petit per d'Hozier
Escut deus dus Tonens reünits

Administracion modificar

Lista deus cònsols successius
Periòde		Identitat	Etiqueta	Qualitat
2014	2026	Dante Rinaudo	divèrs dreta	agricultor
març de 2001	2014	Jean Pierre Moga	divèrs dreta	retirat de la SEITA
març de 1977	2001	Jean-Pierre Ousty	PS	arquitècte
març de 1965	1977
Totas las donadas son pas encara conegudas.

Demografia modificar

modificar « persona »
v · d · m

Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 8914, totala: 9188

7 002

6 061

6 973

6 530

6 494

7 088

6 973

7 150

7 549

7 949

7 947

8 007

8 275

8 199

8 073

7 643

7 090

6 796

6 802

6 689

6 230

6 511

6 746

6 950

7 044

6 913

7 233

7 834

8 417

9 926

9 898

9 334

9 041

9 141

9 127

9 162
9 513

2009

2010

9 063
9 371

8 965
9 260

Fonts

Base Cassini de l'EHESS (recercar) - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE

Evolucion de la populacion 1962-2008

En 2018 la populacion èra de 9107 abitants e la densitat èra de 261,85 ab/km².

Lòcs e monuments modificar

Personalitats ligadas damb la comuna modificar

Veire tanben modificar

Comunas d'Òut e Garona

Ligams extèrnes modificar

Nòtas modificar

↑ https://www.gasconha.com/spip.php?article1621
↑ ^2,0 et ^2,1 Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes. Lot-et-Garonne, ed. CAIRN e Institut Occitan, Pau, 2012, p. 283-284
↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 679

Portau de Guiana

[1] ttps://www.gasconha.com/spip.php?article1621

[bbf-2] 2,0 et ^2,1 Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes. Lot-et-Garonne, ed. CAIRN e Institut Occitan, Pau, 2012, p. 283-284

[3] Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 679

[1]

[2]

[3]