Tibors de Sarenom
Na Tibors de Sarenom (Tibour[1] en nòrma mistralenca; c. 1130 – apr. 1198) es l'una dei primieras trobairitz atestadas, activa pendent lo periòde classic de la literatura occitana au zenit dau trobar. Portava lo títol de comtessa d'Aurenja.
| Tibors de Sarenom | |
| Naissença | 1130, Aurenja |
|---|---|
| Decès | 1198, |
| Occupacion | Trobairitz, poèta, compositritz, escrivana |
Vida modificar
Existís una vida de Tibors que nos informa qu'èra una dama de Provença, d'un castèl apartenent a Blacas d'Aups, que se nomena Sarenom (Sarenon, Sant-Auban). La vida indica tanben qu'èra cultivada e saberuda e sabiá trobar. E èra enamorada e foguèt aimada e onorada pels òmes notables de la contrada, e crenta e obesida per las damas. La vida acaba en disent que faguèt aqueles coblets qu'envièt a lo sieu amant, e reprodusís un fragment d'uèch vèrses, qu'es l'unic tèxte que nos parvenguèt de Tibors.
La poesia conservada de segur es fragmentària, que lo manuscrit es deteriorat. Se discutís per saber de quin tipe de poesia seriá; coblet, canso, o alara tenson. Bec clina per l'ipotèsi qu'es la primièra estrofa d'una canso. En quin cas que siá, la vida fa allusion a aqestas coblas, causa que permet far l'ipotèsi qu'aquela estròfa (coblet) es la primièra d'una composicion mai longa o que Tibors es l'autora d'autras pèças (non conservadas).
La vida del cançonièr H es acompanhada d'una miniatura qu'es un retrach de la trobairitz.
Aquela trobairitz s'es identificada amb personatges istorics; l'identificacion es gaireben segura mas sens certitud absoluda. Tibors D'Aurenja, filha de Raimbaut II de Aurenja, e son marit Guilhem d'Omelas aguèron doas filhas, las doas nomenadas Tibors (a vegada destriadas coma Tibors la granda, e Tiborgeta la pichona); lo filh d'aquesta familha foguèt tanben un trobador Raimbaut d'Aurenja, qu'eritèt lo títol de sa maire. Tibors D'Aurenja, la maire, moriguèt en 1150. Sembla que la trobairitz seriá estat mai possiblament sa filha, la sòrre granda del trobador, menora al moment de la mòrt de sa maire. Tibors de Sarenom se maridèt primièr amb Gaufred de Mornas, que moriguèt en 1150, e après amb Bertran dels Bauç, amb qui aguèt almens tres filhs: Uc, que seriá paire de Barral dels Bauç, Bertran e Guilhem dels Bauç, tanben trobador, e una filha nomenada tanben Tibors e possiblament una autra nomenada Ermelina. Tibors Seriá mòrta abans de la fin del sègle XII.
Òbra modificar
- (440,1) de Belèques dous amics, plan vos puosc en ver dire
Referéncias modificar
Wikidata: Q5220
