Thylacinus cynocephalus

Thylacinus cynocephalus
Descripcion d'aqueste imatge, tanben comentat çaiaprèp

Parèl de Thylacinus cynocephalus al zoo
de Washington en 1902

Classificacion
Règne Animalia
Embrancament Chordata
Classa Mammalia
Superòrdre Marsupialia
Òrdre Dasyuromorphia
Familha Thylacinidae
Genre Thylacinus

Nom binominal

Thylacinus cynocephalus
(Harris, 1808)

Estatut CITES

Sus l'annèxe I de la CITES Annèxe I , Rev. del 22 de mai de 2009
saique atudat

Estatut de conservacion UICN

( EX )
EX  : Atudat

Lo Thylacinus cynocephalus o Tilacina mai conegut popularament coma Tigre de Tasmania foguèt un marsupial carnivòr originari de l'illa de Tasmania en Austràlia, uèi considerat desaparegut, que lo darrièr individú conegut moriguèt en captivitat en 1936.

Aperteniá a la familha dels Thylacinidae. Foguèt la darrièra espècia subreviventa de son genre mas fòrça fossils d’espècias vesinas foguèron trapats que los mai ancians remontan al començament del Miocèn.

Sabèm qu'èra un animal relativament crentós, nocturn amb l'aparéncia generala d'un can mejan a gròs, levat per sa coa regda e sa pòcha abdominala (reminiscéncia del cangoró) e las raiaduras foscas de son esquina, similaras a las d'un tigre. Lo tilacina èra un superpredator, coma los tigres e los lops de l'emisfèri nòrd dels quals ten dos de sas apelacions comunas. Coma marsupial, èra pas estrechament aparentat amb aqueles mamifèrs placentaris, mas pr'amor d'una evolucion convergenta mostrava la meteissa forma generala e adaptacions. L’animal aparentat mai pròche encara vivent es lo Diable de Tasmania o lo numbat. Lo tilacina èra un dels dos sols marsupials d'aver una pòcha aquò dels dos sèxes (l'autre essent l'opossum aqüatic). Lo mascle tilacina aviá una pòcha que servissiá de proteccion, cobrissent sos organs reproductors extèrnes quora corrissiá pels bartasses. Lo tilacina foguèt descrit coma un formidable predator pr'amor de son abilitat a subreviure e a caçar de presas dins de zònas pauc pobladas.

Èra largament espandit en Austràlia e en Nòva Guinèa milanta ans i a. De borrolaments, coma l’introduccion del dingo cap al millenni III, demesiguèron son abitat a la sola Tasmania, al sud-èst d’Austràlia. Sa disparicion de Tasmania es atribuïda a la caça intensiva encoratjada per de primas d’abatatge, mas es tanben deguda a l’introduccion dels cans e a l’installacion dels colons dins son mitan natural.

Evolucion modificar

 
Illustracion de Thylacinus potens, lo Tilacina potent, que viviá al Miocèn. Es lo pus grand cosin del tilacina actual.

Los scientifics fan remontar l’aparicion del Tilacina a aperaquí 4 milions d’ans[1]. Las autras espècias de la familha des Thylacinidae remontan al començament del Miocèn, i a 23 milions d’ans. Dempuèi lo debut dels ans 1990, al mens set espècias fossilas son estadas descobèrtas dins le site fossilifèr de Riversleigh qu'aparten al Parc nacional de Boodjamulla dins lo nòrd-oèst de Queensland[2],[1]. Lo Tilacina de Dickson (Nimbacinus dicksoni) es la pus anciana de las set espècias fossilas descobèrtas, datant de 23 milions d’ans. Aqueste èra fòrça mai pichon que sos pus recents cosins[3]. L'espècia pus granda, lo Tilacina potent (Thylacinus potens) qu'aviá la talha d’un lop, èra la sola espècia a subreviure a la fin del Miocèn[4]. A la fin del Pleïstocèn e al debut de l’olocèn, lo Tilacina contemporanèu viviá (mas jamai en grand nombre) dins tota Austràlia e la Nòva Guinèa[5].

Exemple remarcable de convergéncia evolutiva, lo tilacina mostrava de similituds nombrosas amb los membres de la familha des canids vivent dins l’emisfèri Nòrd : dents, maissas potentas, talons enauçats e meteissa forma generala del còs. Coma lo tilacina ocupava lo meteis ròdol ecologic en Austràlia que lo lop sus d'autres continents, desvolopèt un grand nombre de caracteristicas comunas amb aqueste. Maldespièch aquò, lo tilacina es pas aparentat als predators de l'emisfèri Nòrd, son pus pròche parent vivent essent le diable de Tasmania (Sarcophilus harrisii)[6]. D'estudis filogenetics practicats sus l'ADN mitocondrial d'especimèns de Tilcinas demostrèron en 1989 sa parentat amb los marsupials carnivòrs australians[7] .

Descobèrta e taxonomia modificar

 
Dessenh original del sègle XIXen representant un tilacina. Lo dessenh es pas anatomicament corrèct.

Los aborigèns australians coneissián lo tilacina. Nombrosas gravaduras e pinturas rupèstras de l’animal foguèron descobèrtas que d'unas datan al mens de mila ans abans la nòstra èra[8]. Se pòdon veire de petroglifas de tigres de Tasmania sus la presqu’illa de Burrup dins lo nòrd de l’Austràlia Occidentala. A l’arribada dels primièrs exploradors, l’animal èra ja escàs en Tasmania. Los europèus o encontrèron saique tre 1642 quora Abel Tasman es arribat en Tasmania. Quora metèt pè a tèrra, senhalèt aver vist sus lo ribatge de traças de « bèstias salvatges amb d'arpas coma un Tigre »[9]Marc-Joseph Marion du Fresne, en arribar en Tasmania al bòrd del Mascarin en 1772, senhalèt aver vist un " cat-tigre "[10] mas se pòt pas garantir que s’agisca d’un tilacina amor que parla tanben del cat marsupial de coa tacada (Dasyurus maculatus). Lo primièr rescontre averat d’un tigre de Tasmania foguèt fait per d'explorators franceses, lo 13 de mai de 1792, coma o notèt lo naturalista Jacques Labillardière dins son jornal de l’expedicion dirigida per Antòni Bruni d'Entrecastèus. Pasmens, es pas qu’en 1805 que William Paterson, le vice-governador de Tasmania, mandèt une descripcion detalhada per publicacion dins la Sydney Gazette e lo New South Wales Advertiser[11].

  1. 1,0 et 1,1 (en) Australia’s Thylacine : Is there a fossil Thylacine?, Australian Museum, 1999 Legir en linha. Consultat lo 5 de junh de 2008.
  2. (en) Riversleigh : Why is Riversleigh important?, Australian Museum, 1999 Legir en linha. Consultat lo 5 de junh de 2008.
  3. (en) Lost Kingdoms: Dickson's Thylacine (Nimbacinus dicksoni), Australian Museum, 1999 Legir en linha. Consultat lo 5 de junh de 2008.
  4. (en) Lost Kingdoms: Powerful Thylacine (Thylacinus potens), Australian Museum, 1999 Legir en linha. Consultat lo 5 de junh de 2008
  5. (en) C.N. Johnson and S. Wroe, Causes of extinction of vertebrates during the Holocene of mainland Australia: arrival of the dingo or human impact?, The Holocene, vol. 13, 6, novembre 2003, p. 941–948
  6. (en) ''Threatened Species: Thylacine - Tasmanian tiger, Thylacinus cynocephalus, Parks and Wildlife Service, Tasmania, 2003 Legir en linha. Consultat lo 5 de junh 2008.
  7. (en) Richard H. Thomas, Walter Schaffner, Allan C. Wilson et Svante Pääbo, DNA phylogeny of the extinct marsupial wolf, Nature 340, 10 août 1989, p. 465-467
  8. (en) Anna Salleh, Rock art shows attempts to save thylacine, ABC Science Online, 15 décembre 2004 Lire en ligne. Consultat lo 5 de junh de 2008.
  9. (en) D. Rembrants, A short relation out of the journal of Captain Abel Jansen Tasman, upon the discovery of the South Terra incognita; not long since published in the Low Dutch, Philosophical Collections of the Royal Society of London, 1682, 6, p. 179-186. citat dins Paddle, 2002 p.3
  10. (en) H.L. Roth, Crozet’s Voyage to Tasmania, New Zealand, etc....1771–1772., London. Truslove and Shirley, 1891, citat dins ([[#CITEREF|]], p. 3)
  11. ([[#CITEREF|]], p. 3)