Sent Medard d'Airans

Sent Medard d'Aruan^[1], o en conformitat emb la prononciacion dempuèi lo sègle XIV, Sent Medard d'Airans, (Saint-Médard-d'Eyrans en francés), es una comuna bordalesa de Guiana administrada per lo departament de Gironda de la region de Novèra Aquitània, ancianament d'Aquitània. La grafia deu nom occitan es problematica (veire la partida toponimia).

Sent Medard d'Airans
Saint-Médard-d'Eyrans

L'ostau de comuna

Armas

Geografia fisica

Coordenadas

44° 43′ 00″ N, 0° 31′ 00″ O

Superfícia

12,7 km²

Altituds
· Maximala
· Mejana
· Minimala

51 m
19 m
3 m

Geografia politica

Guiana

França

Christian Tamarelle
(2020-2026)

Geografia umana

Populacion
Populacion totala
(2019)

3 098 ab.

Evolucion de la populacion

3 138 ab.

Densitat

229,53 ab./km²

Autras informacions

Gentilici

Saint-Médardais (en francés)

Còde postal

33650

Còde INSEE

33448

Geografia modificar

Comunas a l'entorn.

Toponimia modificar

Sent Medard es un agiotoponime : es un nom de lòc que ha referéncia a un nom de sent. S'agís de Sanctus Medardus (456 - 8 de junh 545), avesque de Noyon en Picardia (França), que son nom ven deu germanic Math-hard ^[2]. En occitan, sonque la Gasconha occidentala e meridionala consèrva inalterat lo -d- intervocalic (es ací lo cas); alhurs, Medard es una fòrma sabenta. Las autas fòrmas occitanas d'origina populara (per evolucion normala) son Mesard (-d- intervocalic > -z-, grafiat -s-),Meard (-z- intervocalica dispareis) e, per evitament de l'iatus, Miard, Merd, Mèrd, etc.

Lo determinant pausa mèi de problèmas. Bénédicte Boyrie-Fénié fornís nombrosas atestacions ancianas : Sancti-Medardi-in-Arruano, en latin, 1273; Ariano, Arriano, en latin (1274, Recogniciones feodorum), mès la toponimista precisa qu'es los medishs noms, emb la medisha data e la medisha referéncia, per Eyrans, la comuna gavaia deu Blaiés, çò que pòt har pensar a una confusion; Ayran (en occitan, 1307-1317); Deranum, en latin, 1307-1317; Derans, en occitan, 1307-1317; Derans (domus de ~), 1307-1317; Ayran (la meson de ~), en occitan, 1307-1317; Ayran (mota de ~) in Burdigalesio, 1307-1317. B. Boyrie-Fénié pensa que i a pas cap de ligame etimologic emb la comuna deu Blaiés, Eyrans e admet una fòrma anciana Aruan / Arruan, çò que mena a una racina prelatina que designa un sector de palús, que los hossats nommats localament rouilles (en gascon arrolhas, deu latin arrugia(m)) lur tiran l'aiga.

Excepcionalament en Bordalés, país desoccitanizat, Bénédicte Boyrie-Fénié declara que restituís la fòrma orala, qu'escriu Sent Medard d'Aruan, mès lo mistèri se torna espessir quand nòta la prononciacion que i correspond [senme'dar d'ɛj'rãs] ^[3]... I a pas de rapòrt entre la prononciacion e la grafia.

Au revèrs, n'i a un entre [ɛj'rãs] e las atestacions istoricas Ayran o emb la finala de Derans. En Bordalés, ai- pretonic se pronóncia coma ei- e lo departament de Gironda coneish un grand nombre de localitats que presentan una -s finala non etimologica e que s'interprètan coma collectius (los noms deus abitants), emb confusion posteriora emb lo nom de la localitat ^[4] : 1) Airan, nom deu vilatge; 2) *los Airans, los abitants d'Airan; 3) a la fin, Airans ven lo nom deu vilatge. Lo passatge de Ayran au francés Eyrans, que probable correspond a la prononciacion gascona autentica, es donc evident. La confusion emb lo vilatge blaiés Eyrans es pas necessària per explicar lo nom actual, que la fòrma grafica francesa permet de supausar : una evolucion Arruan > Arrian (passatge de la vocala u, labio-dentala, a la palatala i) > Airan (anticipacion deu iòd) se pòt concéber. Una grafia Sent Medard d'Airans, fidèla a la sola prononciacion coneishuda e confòrma a la màger part de las atestacions medievalas en occitan, es impossibla ?

Istòria modificar

Administracion modificar

Lista daus cònsols successius
Periòde		Identitat	Etiqueta
1997	2026	Christian Tamarelle	PS
1996	1997	Monique Merle
març de 1989	1995	Christian Vignolles
març de 1977	1989	Henri Bourron
1953	1977	R. Droin
1947	1953	A. de la Giroday
	1947
Totas las donadas son pas encara conegudas.

L'intercomunalitat es la de la Communauté de communes de Montesquieu (en francés) : Comunautat de Comunas de Montesquieu (nom deu filosòfe).

En 2014, la comuna demòra dens lo canton de La Breda.

Demografia modificar

modificar « persona »
v · d · m

Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 2915, totala: 3004

492

667

392

413

445

449

456

464

481

506

501

547

566

584

622

590

622

618

625

593

598

713

651

602

598

723

831

1 109

1 330

1 480

2 033

2 277

2 603

2 650

2 683
2 785

2009

2010

2 743
2 849

2 802
2 913

Fonts

Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE

Evolucion de la populacion 1962-2008

Lòcs e monuments modificar

Personalitats ligadas damb la comuna modificar

Veire tanben modificar

Comunas de Gironda

Ligams extèrnes modificar

Nòtas modificar

↑ https://web.archive.org/web/20120315210757/http://toponimiaoc.webs.com/33gironda.htm
↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, Paris, reedicion 1984, p. 613, a St-Marc-le-Blanc
↑ Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes, Gironde, ed. CAIRN, Institut Occitan, Pau, 2008, p. 315-316
↑ Miquèu Audoièr, Ua solucion unica a un problèma doble : lo grop -ts, fonetica istorica e toponimia, País Gascons n°269, pp. 8-9, Ortès, Noveme-Deceme 2013

Portau de Guiana

[1] ttps://web.archive.org/web/20120315210757/http://toponimiaoc.webs.com/33gironda.htm

[2] Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, Paris, reedicion 1984, p. 613, a St-Marc-le-Blanc

[3] Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes, Gironde, ed. CAIRN, Institut Occitan, Pau, 2008, p. 315-316

[4] Miquèu Audoièr, Ua solucion unica a un problèma doble : lo grop -ts, fonetica istorica e toponimia, País Gascons n°269, pp. 8-9, Ortès, Noveme-Deceme 2013

[1]

[2]

[3]

[4]