Lo surrièr (var. siurièr, suve/súver, suvier, suverier, suvrier; gasc. surre, surrè(i)r, cassoat-surre, (a)leugèr, leuge, leugèir, corcièr, còrç), (Quercus suber L.), es un arbre del folhum persistent de la familha de las fagacèas que sembla fòrça l'euse; es de talha mejana, e originari de la Mediterranèa occidentala.

Sa caracteristica mai remarcabla es la rusca grisenca, espessa e rugosa d'ont se trai lo siure. A causa de sa rusca, lo surrièr es expleitat en silvicultura, enriquissent las tèrras ont se pòt cultivar.

Normalament fa entre 5 e 15 m de naut mas se pòt trobar d'exemplars fòrça vièlhs de fins a 20 m. Las fuèlhas del surrièr an de 4 a 7 cm de long; son leugièrament lobuladas o dentadas, verd fosc a l'envèrs e pus claras al revèrs. Lo fruch es un aglan de 2 a 3 cm de long. Viu de 150 a 250 ans d'abitud e mai fins a 800 ans per de subjèctes excepcionals.

Se tròba en forma boscas claras dins las tèrras bassas subretot del litoral sus de terrens siliçós. Se pòt trobar mesclat amb lo pin blanc o lo pinhièr mas l'expleitacion umana favorís la creissença del surrièr al prejudici dels autres arbres.

Ecologia modificar

Lo surrièr es una espècia pròpria de la region mediterranèa que demanda d'ivèrns pus umids e doces que l'euse, que lo remplaça a mesura que lo clima ven continental. Es doncas una espècia termofila perque, entre autres, fructifica pendent los meses de decembre o genièr, alara que pòt dificilament suportar las geladas.

E mai, es una espècia calcifuga alara se trapa sus de sòls acids e eliofils.

Finalament, la rusca del surrièr es una adaptacion contra lo fuòc, dins de territòris ont los encendis forestièrs son importants.

Distribucion modificar

Lo surrièr es una espècia originària de la Mediterranèa occidentala e actualament se trapa dins la Peninsula Iberica, al sud-èst d'Occitània, en Corsega, dins la Peninsula Italica, en Tunisia, Argeria e Marròc.

Las surrièras ocuparián dins aqueles territòris un total de 2 500 000 ha, que mai de la mitat se tròban en Portugal, ont es proïbit de lo copar se i a pas per causa de silvicultura o de vielhesa.

Silvicultura modificar

 
Detalh del tronc pelat del surrièr. S'espelha l'arbre per ne far de surre.

Los usatges principals del surrièr son la rusca e sos fruches.

De la rusca s'extrai lo siure. De la primièra pelada del surrièr s'extrai lo surre negre, un material de bassa qualitat que pòt pas servir per la fabricacion de taps. Se pòt utilizar trissat per ne far de material isolant per exemple. Las peladas seguentas se fan cada 12 ans aproximativament, d'un biais absoludament manual, e d'aquelas se n'extrai lo surre de qualitat sufisent per totes los usatges, especialament los taps de siure de las botelhas de vin.

 
Quercus suber

Los fruches del surrièr, los aglans, son l'aliment de diferents animals, que los pòrcs, que dins qualques regions de la Peninsula Iberica pasturan liurament dins las surrièras, formant lo païsatge caracteristic de devesa de Castelha, Extremadura, Andalosia e Portugal.

 
Surrièra dins l'Algarve (Portugal)