Pena (Tarn)

una comuna francesa


Vilatge d'Occitània

Pena[1],[2],[3],[4] (Penne en francés) es una comuna lengadociana situada dins lo departament de Tarn e de la region d'Occitània, ancianament de Miègjorn-Pirenèus.

Pena
Penne
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Lo castèl de Pena.
Armas
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 44° 04′ 41″ N, 1° 43′ 52″ E
Superfícia 64,04 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala
 
489 m
280 m
93 m
Geografia politica
País  Lengadòc
Estat Bandièra de França França
Region
76
 Occitània
Departament
81
Tarn Armas del departament de Tarn
Arrondiment
811
Albi
Canton
8134
Carmauç-2 Val de Seron, ancianament Canton de Vaur
Intercom
248100489
Comunautat de comunas del Cordés e del Causse
Cònsol Jean-Luc Kretz
(2014-2020)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2018)
584 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

603 ab.
Densitat 9,03 ab./km²
Autras informacions
Còde postal 81140
Còde INSEE 81206

Geografia modificar

Penjat a un puèg rocassut que tresplomba la riba esquèrra d'Avairon, lo vilatge vièlh de Penna es dominat per las roïnas de son castèl.

Perimètre del territòri modificar

Toponimia modificar

Lo nom es atestat Penna, cap a 1070 segon Dauzat, cap a 1109 segon Negre. Lo mot occitan pena a lo sens de « puèg mai o mens ponchut, ròc, pinacle, cresta de montanha, cima, acrin, montanha », mas es d'origina diferenta segon los autors : de penna, mot prelatin, probablament ligur, per Dauzat e Rostaing [5],[6], d'una basa pre-indoeuropèa *penna, segon Astor (citat per Bénédicte Boyrie-Fénié). Cossí que siá, es un oronime d'origina prelatina [7]. Xavier Delamarre explica que lo mot penno-, ambe un sens de « cap, extremitat », es gallés e a de correspondents dins las autras lengas celticas [8].

Protoistòria e istòria modificar

 
Belaròia de bronze de Pena - Museum de Tolosa
  • Dempuèi la mitat del sègle XIX, Jean-Baptiste Noulet escavèt l'espeluga dicha Lo Cosòl d'Armand a Pena, datant de l’Edat del Bronze. Los objèctes son conservats al Museum de Tolosa.
  • En 580, a l'epòca dels primièrs senhors de Pena, una glèisa foguèt bastida patronizada per sant Salvi, evesque d'Albi.
 
Glèisa de Pena
  • Al sègle XII e XIII foguèt bastida la glèisa actuala, orientada a l'èst e integrada dins las fortificacions del vilatge. L'absida dominava lo valat que venguèt la plaça actuala.
  • En 1562, pendent las guèrras de religion, los protestants de Pena e aqueles de Montflanquin vinquèron Charry, un luòctenent de Montluc. Blasi de Montluc, al cap de l’armada reiala e dels catolics, prenguèt la vila e 700 protestants i foguèron massacrats, tanben las femnas qu'avián aparat la vila[9].
  • En 1568 lo cap dels protestants Felip de Rabastens prenguèt la vila demorada catolica. La glèisa foguèt en partida destruida[10].

Quand la patz religiosa tornèt, la glèisa foguèt restaurada dins l'estil gotic occitan. Una pòrta es alara dubèrta a l'èst sul valat uèi aterrit, e la glèisa cambièt d'orientacion cap a l'oèst.

Toponimia modificar

Istòria modificar

Administracion modificar

Lista deus cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
agost 2006 2020 Jean-Luc Kretz    
1965 2006 Maurice Boyer divèrs esquèrra Conseiller général (1988-2008)
1947 1965 Fernand Verdeille SFIO Conselhièr general (1945-1974), Senator (1946-1974)
1944 1947 Paul Basse    
1941 1944 Lucien Dufaud    
1935 1941 Edmond Icher    
1929 1935 Henri Bès    
1923 març 1929 Jean Teulières    
1908 març 1923 Julien Viguier    
mai 1900 1908 Emile Dufaud    
1876 mai 1900 Léon Jules Viguier    
junh 1876 setembre 1876 François Dieudonné Lévêque    
1871 1876 Jean-François Bayol    
20 de novembre 1870 mai 1871 Amouroux    
1841 1870 Jean-Pierre Viguier    
1832 1841 Poux    
1828 1832 Jean Boyer    
1815 1828 Joseph Savy Arvengas    
1795 1814 Antoine Cavaillé [11]    
Totas las donadas son pas encara conegudas.
  • Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra del canton de Vaur; es ara del canton de Carmaux-2 Vallée du Cérou (en francés), doncas de Carmauç-2 Val de Seron .

Demografia modificar

modificar « persona »
 v · d · m 
Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 578, totala: 593
 

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
2 000 2 092 2 261 2 174 2 393 2 267 2 243 2 201 2 157

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
2 150 2 053 2 021 1 883 1 826 1 754 1 693 1 566 1 512

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
1 305 1 280 1 227 928 868 755 721 696 531

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
535
504
515
507
516
522
548
552
556
566
2009 2010
559
571
563
579
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
 
Evolucion de la populacion 1962-2008


Luòcs e monuments modificar

Personnalités liées à la commune modificar

Noel Arnaud (escrivan e editor) comprèt son primièr ostal a Pena a la fin dels an 40. En primièr estivant, s’instalèt dins lo vilatge per i demorar fins a la sa mòrt en 2003.

Nòtas e referéncias modificar

  1. Pojada, Patrici. Repertòri toponimic de las comunas de la region Miègjorn-Pirenèus. Nouvelles Éditions Loubatières, 2009. ISBN 978-2-86266-573-3. 
  2.  Toponimia occitana.
  3. Congrès permanent de la lenga occitana. . Top'Òc: Diccionari toponimic occitan.
  4. Institut d'Estudis Occitans. . BdTopoc–Geoccitania.
  5. Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 517
  6. Ernest Negre, Les Noms de Lieux du Tarn, 4e ed., Vent Terral, Energues, 81350 Andouque, 1986, p. 63
  7. Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes, Lot-et-Garonne, ed. CAIRN e Institut Occitan, Pau, 2012, p. 200-201, a prepaus de Pena d'Agenés
  8. Xavier Delamarre, Dictionnaire de la Langue gauloise, ed. Errance, 2na edicion, 2003, p. 248
  9. (fr)Miquel, Guerres de religion, p 234
  10. font : Informacion presenta dins la glèisa.
  11. http://www.annuaire-mairie.fr/ancien-maire-penne.html

Veire tanben modificar

Articles connèxes modificar

Ligams extèrnes modificar